“Avrasya Tüneli trafik sorununu çözmez”

Avrasya Tüneli Projesi olarak bilinen İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Projesi büyük bir şov eşliğinde dün açıldı. 5.4 kilometrelik bölümü deniz tabanı altına inşa edilen iki katlı, toplam uzunluğu 14,6 kilometre olan tünel kamuoyuna ‘müjde’ olarak sunulsa da uzmanlar tünelin ulaşım ve trafik sorununu çözecek bir proje olmadığını vurguluyor. 

İstanbul Anadolu Yakası’nda D-100 karayolu, Göztepe mevki ile Avrupa Yakası’nda Kazlıçeşme arasını birbirine bağlayan tünelden yalnızca otomobiller ve minibüsler geçecek. Tünelin en derin bölümü deniz seviyesinden 106 metre aşağıda bulunuyor. Tünelde maksimum hız saatte 70 kilometre olarak belirlendi. Raylı sistem bulunmayan tünelde, ağır vasıtaların, motosikletlerin, bisikletlerin ve otobüslerin geçmesi de yasak. 

Geçiş ücreti 4 dolar+KDV
Avrasya Tüneli, 285 milyon 121 bin 188 Amerikan Doları tutarında özkaynak, 960 milyon Amerikan Doları tutarında kredi kullanılarak, toplam 1 milyar 245 milyon 121 bin 188 Amerikan Doları yatırım yapıldı. Yap İşlet Devret modeliyle yapılan Avrasya Tüneli’nde inşaatı yapan firma, yaptığı inşaata karşılık tüneli kullanan araçlardan 25 yıl boyunca geçiş ücreti alacak. Firmaya devletin günde 68 bin 500 aracın geçiş garantisi verdiği tünelde, bu kadar araç geçmezse aradaki geçiş parası farkı firmaya, hazine garantili olarak devlet tarafından ödenecek. Yurttaşlar, Osmangazi Köprüsü gibi, devlet kaynaklarından karşılanmayan bu “hizmeti” geçse de geçmese de ödeyecek. Geçiş ücretleri otomobil için 4 dolar+KDV, minibüsler için 6 dolar+KDV karşılığı Türk lirası olacak. Tünelde her iki yönde de geçişler ücretli olacak

İstatistiklere göre, özel araçların köprü geçişlerinde yarattığı trafik oranı yüzde 84, taşıdığı yolcu oranı ise yüzde 24. Yüzde 10 oranında trafik yaratan toplu taşıma araçlarının, taşıdığı yolcu oranı ise yüzde 63. 
Ulaştırma Uzmanı Murat Akad ve TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Sami Yılmaztürk, Avrasya Tüneli’ne ilişkin BirGün’e konuştu.

Kendi trafiğini yaratacak
Akad, İstanbul’un temel sorunun, toplu ulaşıma konusunda yapılanların yetersizliği olduğunun altını çizerek, Avrasya Tüneli’nin çok kısa bir süre içinde ciddi trafik sorunlarına neden olacağını söyledi. Akad, “Tünelde raylı sistem olsaydı iyi olabilirdi. Temel sorun toplu taşımaya öncelik vermek yerine daha fazla yol yapma mantığı. Bu da kapasite artımına neden oluyor. Yani, özel otomobilleri teşvik etmekten de başka bir şeye yaramıyor ve bunun yarar getirmeyeceği çok açık. İTÜ tarafından yapılan İstanbul için Ulaştırma Ana Planı’nda net öneriler vardı. O da, toplu taşıma projelerine öncelik verilmesiydi” diye konuştu. 

Akad sözlerini şöyle sürdürdü: “Yeni yol yaptığınız zaman kapasite eklemiş oluyorsunuz. Bu da, trafik çekecektir. Şimdiden Anadolu Yakası’ndaki girişte, ciddi trafik tıkanmaları ortaya çıkmaya başladı. Acıbadem ve Koşuyolu üzerinde olumsuz etkileri olacak gibi duruyor. Bu tünel elbette bir miktar zaman kazandırıcı olabilir. Bütüncül olarak ortaya çıkacaklara baktığımız zaman, kamu yararı bakamından bu kadar büyük bir proje gerekli miydi diye düşündürmüyor değil.” 

Kirliliğe neden olacak
Mimarlar Odası Büyükkent Şube Başkanı Sami Yılmaztürk ise, tünelin tarihi yarımadaya zarar vereceğini kaydederek, “Dünya mirası listesindeki tarihi yarımadanın, bir tarihi otomobille ezmek, kabul edilebilir bir şey değildir. Planlama, hukuk kavramına hiçbir şekilde oturmayan bir projelendirme süreci yaşandı. Yoğunluğun artmasına da sebep olacak. Gişeler nedeniyle girişte ve çıkışta uzun kuyruklar olacak. Tahmin edilen araç da geçmeyecek. Geçen araçlar da konvoylar oluşturtarak ayrıca bir kirliliğe neden olacak. Titreşime, egzoza ve gürültüye dayalı kirlilikte o bölgede oturan insanları etkileyecek” dedi.

Birgün