Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından hazırlanan rapora göre, yıllık ölümlerin yaklaşık yüzde 7’si istihdamla bağlantılı. Araştırmaya göre ölüm oranı erkekler arasında kadınlardan daha yüksek.
ILO’nun “Daha Sağlıklı ve Güvenli Çalışma Ortamları İçin Bir Çağrı“ başlıklı çalışmasına göre 2,96 milyon ölümün 2,6 milyonu dolaşım sorunları, kanser ve solunum yolu hastalıkları gibi istihdamdan kaynaklanan hastalıklar yüzünden gerçekleşiyor. Geriye kalan 330 bin ölüm ise iş kazalarında yaşanıyor. Çalışmaya göre iş yerinde meydana gelen ölümlerin sayısı nüfusla aynı oranda düşüş gösteriyor. Başka bir deyişle, yüzyılın başına kıyasla şu anda oransal olarak daha az insan çalıştığı için ölüyor. İşten kaynaklanan ölümler 2000’den 2019’a kadar yüzde 12 artarken (ILO çalışmasının referans verileri), çalışan nüfus aynı dönemde yüzde 26 arttı. Raporda, “Tanı araçları son yirmi yılda önemli ölçüde gelişerek tespit edilen vakaların artmasına katkıda bulunmuştur” görüşüne yer veriliyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile işbirliği içinde hazırlanan ILO çalışması, bu ölümleri iş yerinde en sık karşılaşılan risklerle ilişkilendiriliyor. En fazla ölüme neden olan risk, 744,942 ölümle haftada 55 saatin üzerinde uzun çalışma saatlerine maruz kalmak olarak kayıtlara geçti.
∗∗∗
TÜRKİYE’DE MESLEKİ ÖLÜMLER SÜMEN ALTI EDİLİYOR
Türkiye’de meslek hastalığı kaynaklı ölümleri sayısı konusunda resmi bir çalışma olmamasına karşın, yılda 8 bin işçinin meslek hastalığı ve uzun çalışma sürelerinden kaynaklı yaşamını yitirdiği tahmin ediliyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi gönüllüsü ve akademisyen Aslı Odman konuyla ilgili şu görüşleri dile getirmişti: “Emekli olunca beyin kanamasından ya da kalp krizinden ölen bir emekli ya da işçiyi üçüncü sayfalara iş geçmişi ile yansımadığı için kaydedemiyoruz. Bu 8 bin ölüm tamamen sümen altı edilmiş durumda. SGK’nin istatistiklerine baktığınız zaman 2013 ile 2022 arasında meslek hastalığından dolayı ölen işçi yok. Meslek hastalıkları konusunda çalışırken hasta olduğunu ispat yükümlülüğü hastaya yüklenmiş ve çok masraflı bir süreç kurulmuş. Başvuranların önünde çok büyük bir labirent var. Bu zaten işçiler açısından caydırıcı.” İSİG Meclisi’nin son verilerine göre Ekim ayında 150, yılın ilk on ayında en az bin 634 işçi çalışırken hayatını kaybetti. Yaşamını yitiren işçilerden 47’si ise çocuk işçi.
∗∗∗
İSTİHDAMDAN KAYNAKLANAN ÖLÜM NEDENLERİ