Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere liderleri ortak açıklama yaparak bir kez daha İsrail’e ve İsrail’in meşru müdafaa hakkına desteklerini bildirdiler.
ABD Başkanı Joe Biden, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak imzalarıyla yayımlanan ortak açıklamada, iki rehinenin serbest bırakılmasının memnuniyetle karşılandığı, diğer rehinelerin de derhal serbest bırakılması istendi. Açıklamada İsrail’den de uluslararası hukuka saygı göstermesi istendi, İsrail sivilleri korumaya davet edildi.
Beyaz Saray’ın internet sayfasında yer alan ortak açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Liderler İsrail’e ve terörizme karşı kendini savunma hakkına desteklerini yinelerken sivillerin korunması da dâhil olmak üzere uluslararası insan hukukuna saygı gösterilmesi çağrısında bulundu. Liderler iki rehinenin serbest bırakılmasını memnuniyetle karşıladı ve kalan tüm rehinelerin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Başta Gazze’den ayrılmak isteyenler olmak üzere bölgedeki vatandaşlarına yardım konusunda yakın koordinasyon içinde olacaklarını taahhüt ettiler. Liderler Gazze Şeridi’nde ihtiyaç sahibi Filistinlilere ilk insani yardım konvoylarının ulaşmasını memnuniyetle karşıladı ve insani ihtiyaçların karşılanması için gerekli gıda, su, tıbbi malzeme ve diğer yardımlara sürekli ve güvenli erişimin sağlanması amacıyla bölgedeki ortaklarıyla koordinasyonu sürdürme taahhüdünde bulundular. Liderler, çatışmanın yayılmasını önlemek, Ortadoğu’da istikrarı korumak, siyasi bir çözüm ve kalıcı barış için çalışmak üzere bölgedeki kilit ortaklar da dâhil olmak üzere yakın diplomatik koordinasyonu sürdürme taahhüdünde bulundu.”
AB’de görüş birliği yok
ABD’nin de aralarında bulunduğu 6 ülke İsrail-Hamas çatışmasına ilişkin ortak bir açıklama yaparken Avrupa Birliği’nde (AB) çatışmalara ilişkin henüz ortak bir görüş ortaya çıkmış değil.
Alman haber ajansı DPA, Pazartesi günü Lüksemburg’da yapılacak dışişleri bakanları toplantısı öncesinde AB ülkeleri arasındaki görüş ayrıklarının giderilemediğini ve diplomatlar arasında önemli görüş ayrılıkları bulunduğunu belirtti.
Almanya ve Macaristan gibi ülkeler İsrail ordusunun karşı saldırısını meşru müdafaa olarak görürken, İspanya, İrlanda ve Belçika gibi ülkeler İsrail’in Hamas yönetimindeki Gazze Şeridi’ndeki eylemlerini eleştiriyor ve sivil kurbanlar nedeniyle insani bir ateşkes talep ediyor.
DPA, üst düzey bir AB yetkilisinin, “Eğer tek bir sesle konuşmayı başaramazsak, ne kısa ne de uzun vadede bölgede gerilimin azaltılmasına katkıda bulunamayız” dediğini aktardı.
Tarafların kendi pozisyonlarında ısrar etmeleri ise görüş birliği sağlamanın çok kolay olmayacağına işaret ediyor.
İspanya gibi ülkelerin bulunduğu gruptan, İsrail’e çok fazla destek verilmesinin AB’nin uluslararası hukukun savunucusu olarak güvenilirliğine zarar verebileceği uyarısı gelirken, diğer grup ise Hamas’ın yıkıcı saldırılarının ardından İsrail’in caydırıcılığını yeniden tesis etmesinin varoluşsal önem taşıdığını ve AB’nin, İsrail’in meşru müdafaa hakkını güçlü ve kararlı bir şekilde desteklemesi gerektiğini savunuyor.
AB’nin çatışmalarla ilgili tutumunun Pazartesi günkü dışişleri bakanları toplantısında ya da en geç hafta sonunda yapılacak devlet ve hükümet başkanları zirvesinde netleşmesi bekleniyor.
AB son olarak geçen hafta ortak bir deklarasyon metni üzerinde uzlaşmaya varmıştı. Metinde Hamas’ın ve İsrail genelinde gerçekleştirdiği acımasız ve keyfi saldırılarının mümkün olan en güçlü ifadelerle kınandığı belirtilmişti. Ancak aynı zamanda İsrail’in savunma hakkını “uluslararası hukuk ve uluslararası insancıl hukuka uygun olarak” kullanması ve tüm sivillerin korunmasının sağlanması gerektiği vurgulanmıştı. Ancak İspanya Başbakanı Pedro Sánchez’in de aralarında bulunan liderler tarafından kısa bir süre önce dile getirilen ateşkes çağrısından söz edilmemişti.
