Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

Fransa-Fas… Dünya Kupası’nda ‘futbolun ötesinde’ bir yarı final maçı 

Dünya Kupası'nda yarı finale yükselen ilk Afrika ülkesi olan Fas, bu akşam son dünya şampiyonu Fransa ile karşı karşıya geliyor.

by aktifhabercom
December 14, 2022
Fransa-Fas… Dünya Kupası’nda ‘futbolun ötesinde’ bir yarı final maçı 
5.2k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Atlas Aslanları’nın yarı finale giden yolu sevinç ve sürprizlerle doluydu.

23 Kasım’daki ilk maçında, sonradan Brezilya’yı eleyecek yarı finalist Hırvatistan’la golsüz berabere kalan Fas, gruptaki son iki maçını Belçika ve Kanada karşısında ikişer golle kazandı.

Son 16 turunda turnuvanın favorilerinden İspanya’yı penaltılarla 3-0, çeyrek finalde de Portekiz’i 1-0 yenen Fas’ın zaferleri, ülkenin birçok kentinde ve ülke dışında coşkuyla kutlandı.

Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

Leman dergisi hakkında soruşturma başlatıldı

Leman dergisi hakkında soruşturma başlatıldı

June 30, 2025
5k
Hasta olarak çıktığı yarışmada birinci oldu: Colors of Voices Türkçe Şarkı Yarışması büyük ilgi gördü

Hasta olarak çıktığı yarışmada birinci oldu: Colors of Voices Türkçe Şarkı Yarışması büyük ilgi gördü

June 30, 2025
5k

Fas daha önce Fransa ile resmi maçlarda sadece beş kez karşılaştı. İki takım arasında en son 2007’de oynanan maç berabere bitmişti.

‘Sömürgeye giden uzun ve kanlı yol’

Fas’ın Fransa ve Batı Avrupa ile ilişkisi 19. yüzyıla, ülkede saraya yakın seçkin kişilerin Avrupa’ya yaptığı seyahatlere kadar gidiyor.

Ancak bu dönemde toplumun küçük kısmı Fransız dili ve kültürü ile haşır neşir olmaya başlarken büyük bölümü Avrupa hakkında hiçbir şey bilmiyordu ve bu kültüre uzaktı.

BBC Türkçe’nin görüştüğü California Üniversitesi’nde (UC Davis) Orta Doğu Tarihi Profesörü Susan Gilson Miller, Fas yönetiminin 19. yüzyılın sonlarına doğru, orduyla başlayarak ülkeyi Avrupa çizgisi üzerinden modernleştirme girişimlerinde bulunduğunu ancak “tecrübesizliği” yüzünden ilerleyemediğini anlatıyor.

Ardından bu çabaları gözlemleyen ve 1830’dan beri komşu ülke Cezayir’de sömürgesini sürdüren Fransa, Fas’ı da kontrolüne almak için neredeyse 20 yıl süren, şiddetli bir işgale girişti.

1912 Fes Antlaşması’nın imzalanmasıyla Fas, 1956’da bağımsızlığını ilan edene kadar Fransa’nın himayesi, yani sömürgesi haline geldi.

Miller’a göre Fas cephesindeki direniş, “ağırlıkla dağlık bölgelerdeki yerli halk Berberiler’in yürüttüğü mücadelelerle 1930’lara kadar sürdü”.

Kuzey Afrika’nın ve özellikle Fas’ın sömürge ve sömürge sonrası tarihini inceleyen Miller’ın ifadekleriyle “Sömürgeye giden yol uzun ve kanlıydı, bir gecede olmadı ve Fas tarafında kesinlikle istenmedi. Berberiler Fransızlara karşı çok mücadele etti, direnişin merkezindeydiler ve ancak 20 yılın sonunda yenik düştüler. Bu şiddetli ve acımasız dönemin hatırası Fas’ın hafızasında hala sürüyor.”

Fas’ta Fransa’nın etkisi, başta üst sınıflarda olmak üzere toplumun birçok kesiminde, bazen çok yakın bir şekilde hissedildi.

Ülkede Fransız eğitim sistemi uygulandı, Fransızca öğretildi ve çeşitli kültürel alışkanlıklar topluma sızdı.

Ülkenin yönetimi ise tamamen Fransa kontrolündeydi, Fas Sultanı, Fransa yönetiminden komut alıyordu ve Miller’a göre “Faslılar kendi ülkelerinde ikinci sınıf vatandaştı.”

Çok vakit geçmeden, İkinci Dünya Savaşı’ndan hemen sonra ülkede Fransa’nın hakimiyetine karşı huzursuzluklar yeniden belirdi ve ilerleyen yıllarda yüzlerce kişinin ölümüne yol açan çatışmalar yaşandı.

Fas, 1956’da Fransa’dan bağımsızlığını ilan etti.

1956 sonrası ve günümüzde siyasi ilişkiler

Bağımsızlıktan sonra iki ülke arasındaki ilişkiler gelişti, Fas yıllarca Fransa’nın en büyük ticaret ortaklarından biri oldu ve Fas’tan yüz binlerce kişi çalışmak için Fransa’ya göç etti.

Ancak son yıllarda iki ülke arasında çeşitli gerilimler yaşanmaya başlandı.

Öncelikle Fas, Cezayir ile toprak anlaşmazlığı yaşadığı Batı Sahra bölgesi için özerklik önerisine ilişkin Fransa’yı defalarca tutumunu netleştirmeye çağırdı ancak Fransa’dan beklediği karşılığı alamadı.

Uzmanlara göre Fransa’nın Cezayir ile önemli siyasi ve ticari ilişkiler sürdürmesi ve özellikle doğal gaz tedarik etmesi buna neden olan faktörlerden.

Öte yandan ülkedeki düzensiz göçmenlerin geri alınması üzerine işbirliği yapılmadığı gerekçesiyle Fransa 2021’de, Faslılar, Cezayirliler ve Tunuslulara verdiği Schengen vizesi sayısını yaklaşık yüzde 50 azaltacağını açıkladı.

BBC Türkçe’ye konuşan Oklahoma City Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi Profesörü Mohamed Daadaoui, bu akşam oynanacak maçın, “iki ülke arasında gerginliklerin yaşandığı ilginç bir döneme denk geldiğini” söylüyor:

“Fransa, Cezayir ile ilişkilerini baltalamak istemiyor ama bu yüzden Fas ile olan ilişkilerinden ödün veriyor. Aynı zamanda Afrika’ya yatırım yapan ve Çin ile ABD’yle görüşen Fas, artık Fransa ile olan ekonomik ilişkiye bağımlı değil. Eski sömürgesinin ekonomik etki alanının bir parçası olmasını bekleyen Fransa için bu gelişmeler tereddüt yaratıyor.”

‘Fransız kültürüne aşinalık ve kızgınlık’

Fas ile Fransa arasında siyasetin yanı sıra kültürel gerilim hatları da canlı.

Fas’ta bağımsızlıktan hemen sonra toplumun iki dilli olduğu bir dönem yaşandı ancak uzmanlara göre 1960’larda Kral 2. Hasan’ın öncülüğünde başlayan ve günümüze kadar devam eden bir “Araplaştırma” süreciyle Fransız dili ve kültürü “sistematik bir şekilde” kaldırılmaya çalışıldı.

California Üniversitesi’nden Miller, Fransa mirasının Fas’ta günlük yaşamda oldukça güçlü kalmaya devam ettiğini ve ülkede halen bir çift kültürlülüğün yaşandığını söylüyor:

“Fransız kültürüne hem aşinalık hem de kızgınlık var. Fas’ta Fransızca ikinci dil ve başarılı olabilmek için bilmek hala önemli, Faslılar öğle yemeğinde baget yiyor, Fransız kültürüne her yerde rastlanıyor.”

Miller, kendi ülkelerinde yaşayan Faslıların yanı sıra Fransa’ya giden Faslıların da kültürel aidiyetleri konusunda zorluk yaşadığını anlatıyor:

“Fransız olmadıklarını, Müslüman ve Faslı olduklarını çok iyi biliyorlar. Fransa’ya gitmek onlar için zor çünkü çoğu zaman kendi vücutları içinde rahat hissedemiyorlar. Kamusal alanlarda kendilerini Müslüman olarak tanıtmak istiyorlar, başörtüsü takmak istiyorlar ama bunlar Fransa’da kabul edilmiyor.”

Tunuslular, Cezayirliler, Batı Afrikalılar ve Araplar Fas’ı destekliyor

Birçok ülke lideri son günlerde Fas’ın başarısını kutlamak için Kral 6’ıncı Muhammed’i telefonla aradı.

Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed es-Sani bile Fas’ın bütün maçlarına katılıp tezahürat yaptı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Fas halkını ve hükümetini tebrik etti.

Fas Teknik Direktörü Walid Regragui, İspanya karşılaşmasından önce, “Başta bizi destekleyen yalnızca Faslılardı, şimdi onlara Afrikalılar ve Araplar da katıldı” demişti.

Fas’ı destekleyenlerin sayısı giderek artıyor.

Dünya Kupası’nı takip etmek için Katar’a gidenler Fransa maçını dört gözle bekliyor.

“Bu adeta bir derbi maçı gibi. Fas milli takımında Fransa doğumlu iki veya üç oyuncu var. Fransa yerine Fas için oynamayı seçtiler. Sanki aynı bölgeden iki takım oynuyor ve takımlar birbirini tanıyor” diyen Daadaoui sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Bu aynı zamanda sadece bir futbol maçı değil ve Fas’ın 17. ve 18. yüzyıllarda sömürgecilik geçmişine sahip olan Portekiz ve İspanya’y karşı elde ettiği galibiyetlerin ardından oynanıyor. Fas için bu; Portekiz, İspanya ve şimdi en büyük sömürgeci güç olan Fransa ile hesaplaşma yolunda ilerleme düşüncesi.”

“Futbol ulusal bir tutku”

Uzun yıllar boyunca Fas’ta yaşayıp çalışan Miller, futbolun “ulusal bir tutku” olduğunu ve toplumdaki her çocuğun futbol oynadığını söylüyor:

“Benim evim Rabad’ın kenarında, okyanus kıyısındaydı ve her gün okul çıkışlarında ve hafta sonlarında duyabildiğimiz tek şey Arapça’da “kura”, yani top sesiydi. Özel futbol sahaları yoktu, herkes kumsalda durmadan oynardı, kafeler de futbol izleyen insanlarla dolardı. Bu maçın muazzam sembolik anlamı var, ezilen tarafın sömürgeciliğin üstesinden gelme gücünü temsil ediyor.”

Tags: dünya kupasıfransa-fassömürgecilikyarı final
ShareTweet
Previous Post

Kılıçdaroğlu Almanya’ya gitti

Next Post

İmamoğlu davası: Duruşmaya saat 16:00’ya kadar ara verildi

İLGİLİHABERLER

Leman dergisi hakkında soruşturma başlatıldı
GÜNDEM

Leman dergisi hakkında soruşturma başlatıldı

June 30, 2025
5k
Hasta olarak çıktığı yarışmada birinci oldu: Colors of Voices Türkçe Şarkı Yarışması büyük ilgi gördü
DÜNYA

Hasta olarak çıktığı yarışmada birinci oldu: Colors of Voices Türkçe Şarkı Yarışması büyük ilgi gördü

June 30, 2025
5k
Gazeteci Alican Uludağ: Sıradan bir tehdit değil
GÜNDEM

Gazeteci Alican Uludağ: Sıradan bir tehdit değil

June 30, 2025
5.1k
Milli tenisçi Zeynep Sönmez, Wimbledon’da ilk kez ana tabloda yarışacak
Manşet Altı

Milli tenisçi Zeynep Sönmez, Wimbledon’da ilk kez ana tabloda yarışacak

June 30, 2025
5k
CHP’de KHK gündemi: Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi, KHK’lıları kabul ederek sorunlarını dinledi
GÜNDEM

CHP’de KHK gündemi: Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi, KHK’lıları kabul ederek sorunlarını dinledi

June 30, 2025
5.1k
DEM Parti Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu: İktidar bıkmamış şimdi de KHK’lıların çocuklarına musallat olmuş
GÜNDEM

DEM Parti Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu: İktidar bıkmamış şimdi de KHK’lıların çocuklarına musallat olmuş

June 30, 2025
5.1k
Daha Fazla Haber
Ali Mahir Başarır: “Yokluk butlan… Artık mutfaktaki, evlerdeki yokluğu konuşacağız, dolaplardaki yokluğu konuşacağız. Gerçek gündeme döneceğiz”

Ali Mahir Başarır: “Yokluk butlan… Artık mutfaktaki, evlerdeki yokluğu konuşacağız, dolaplardaki yokluğu konuşacağız. Gerçek gündeme döneceğiz”

June 30, 2025
5k
“Hayata Dönüş Operasyonu” davası ertelendi: “Devlet korumakla yükümlüdür, öldürmekle değil”

“Hayata Dönüş Operasyonu” davası ertelendi: “Devlet korumakla yükümlüdür, öldürmekle değil”

June 30, 2025
5.1k
PKK’nın silah bırakma süreciyle ilgili ilk görüntüler ne zaman?

PKK’nın silah bırakma süreciyle ilgili ilk görüntüler ne zaman?

June 30, 2025
5k
Milli tenisçi Zeynep Sönmez, Wimbledon’da ilk kez ana tabloda yarışacak

Milli tenisçi Zeynep Sönmez, Wimbledon’da ilk kez ana tabloda yarışacak

June 30, 2025
5k
Özgür Özel’den ertelenen kurultay davası sonrası ilk açıklama

Özgür Özel’den ertelenen kurultay davası sonrası ilk açıklama

June 30, 2025
5k
FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda dev çeyrek final eşleşmesi

FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda dev çeyrek final eşleşmesi

June 30, 2025
5.1k
Sadettin Saran, Fenerbahçe başkanlığına aday olduğunu açıkladı

Sadettin Saran, Fenerbahçe başkanlığına aday olduğunu açıkladı

June 30, 2025
5k
CHP, İBB soruşturmalarının 100’üncü gününde Saraçhane’de toplanacak

CHP, İBB soruşturmalarının 100’üncü gününde Saraçhane’de toplanacak

June 30, 2025
5k
Ormanlar alevlere teslim: Haziran’da 1459 yangın çıktı; 126’sı sigara izmaritinden

Ormanlar alevlere teslim: Haziran’da 1459 yangın çıktı; 126’sı sigara izmaritinden

June 30, 2025
5k
TİP etkinliğinde gözaltına alınan 41 kişi serbest bırakıldı

TİP etkinliğinde gözaltına alınan 41 kişi serbest bırakıldı

June 29, 2025
5.1k
Bir yılda 600 şubesi kapandı: Türkiye’de faaliyet gösteren marka iflasın eşiğinde

Bir yılda 600 şubesi kapandı: Türkiye’de faaliyet gösteren marka iflasın eşiğinde

June 29, 2025
5.2k
Türkiye’de bir ilk olmuşlardı: İflasın eşiğindeki şirketin konkordato süreci resmen sona erdi

Türkiye’de bir ilk olmuşlardı: İflasın eşiğindeki şirketin konkordato süreci resmen sona erdi

June 29, 2025
5.1k
Gözaltına alınan M.Ç. tutuklandı: Okul bahçesine kılıçla girdi, çocukların topunu kesip Atatürk’e hakaret etti

Gözaltına alınan M.Ç. tutuklandı: Okul bahçesine kılıçla girdi, çocukların topunu kesip Atatürk’e hakaret etti

June 29, 2025
5k
Sabri Ugan hayatını kaybetti

Sabri Ugan hayatını kaybetti

June 29, 2025
5.1k
Yangın rüzgarın etkisiyle büyüdü; 5 mahalle tahliye ediliyor

Yangın rüzgarın etkisiyle büyüdü; 5 mahalle tahliye ediliyor

June 29, 2025
5k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.