Ekonomi yazarı Çiğdem Toker, geçen ay açıklanan tasarruf paketine kamuda uyulmadığını resmi verilerle ortaya koydu. Paketin iktidar bürokrasisinin harcama alışkanlıklarına etkisi olmadığını belirten Toker’in “Tasarruf paketi umursanmadı” başlıklı yazısı şöyle:
17 MAYIS’TA YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
Tasarruf paketinin Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanmasının dahi iktidar bürokrasisinin harcama alışkanlıklarında etkisi olmamış anlaşılan.
Tasarruf tedbirleri toplantısını hatırlıyor musunuz?
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, paketi,13 Mayıs’ta Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda açıkladı. Hacimli bir kitapçığı canlı yayında okudu ve çıkıp gitti. Salonda kendisini izleyen gazeteciler vardı. Ama herkesin rolü belli olsa gerekti ki, ne soru soruldu ne böyle bir ortam oluştu. O tedbirler birkaç gün sonra, 17 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlandı.
TEMSİL VE AĞIRLAMA GİDERLERİNE KISITLAMA GETİRİLMİŞTİ
İşte 2024/7 sayılı o Genelge’den birkaç alıntı:
Temsil, ağırlama, tören giderleri
“Temsil ve ağırlama ödenekleri zorunlu haller dışında kullanılmayacaktır. Uluslararası toplantılar ile milli bayramlar hariç; açılış, konferans, seminer, yıldönümü ve benzeri kutlama ve organizasyonlara ilişkin faaliyetler nedeniyle, gezi, kokteyl, yemek ve benzeri faaliyetler düzenlenmeyecek, hediye verilmeyecek ve diğer adlar altında ödeme yapılmayacaktır.
HEDİYE EŞANTİYON ALIMI YASAKLANMIŞTI
Yılbaşı ve bayram dönemlerinde kamu görevlileri tarafından gönderilecek tebrik ve kutlama mesajları, elektronik ortamda gönderilecek, kamu kurum ve kuruluşlarınca kaynağına bakılmaksızın ajanda, plaket, takvim, hatıra, hediye eşantiyon ve benzeri malzemelerin alım, basım ve dağıtımı yapılmayacaktır.”
HABERLEŞME GİDERLERİNDE TEDBİR ALINMASI İSTENMİŞTİ
“Kamu kurum ve kuruluşlarının harcama yetkilileri, haberleşme giderlerini, hizmet gerekleri ve teknolojik imkanlar çerçevesinde gözden geçirerek, kaynakların verimli kullanılması hususunda, sayı tutar ve kullanım kısıtlamaları dahil gerekli her türlü tedbiri alacaklardır.”
TEMSİL GİDERLERİ 7 KAT ARTTI
Mayıs ayı bütçe rakamları dün yayımlandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın her ay düzenli olarak yayımladığı bütçe gerçekleşmelerinde, hangi harcama kaleminde hangi ay, ne harcama yapılmış görmek mümkün.
Yukarıda hatırlattığım ve bir ay önce yürürlüğe giren tasarruf tedbirlerinin diline ve ayrıntılarına bakınca ne beklenir?
Genelge kapsamındaki harcama kalemlerinde nisan ayında yapılan harcamaya göre mayısta biraz düşüş beklenmesi normaldir öyle değil mi?
Bakınız neler olmuş:
Temsil gideri 7 kat arttı
Nisan ayında yaklaşık 61,2 milyon TL olan temsil ve tanıtma harcamaları, genelgenin yayımlandığı mayıs ayında, 418 milyon TL’yi geçmiş. Yaklaşık yediye katlanmış yani…
Devletin temsil ve ağırlama giderini bir ayda yediye katlanması yetmemiş, ayrıca bir de dışarıdan (yani şirketlerden) hizmet satın alınmış.
TOPLANTI HİZMET ALIMI 73,3 MİLYON LİRAYA YÜKSELMİŞ
“Toplantı ve organizasyon hizmet alımı” başlıklı harcama kalemine göre, nisan ayında 14,5 milyon TL olan organizasyon hizmet alımı, mayıs ayında 73,3 milyon TL’ye yükselmiş.
MAYIS AYINDA HARCAMA GİDERLERİ DE ARTTI
Haberleşme giderlerindeki bütçe seyri ise temsil ve ağırlama kaleminin seyrine göre biraz daha “insaflı” görünüyor. Nisan ayında 933,3 milyon TL olan haberleşme giderleri, mayıs ayında 1,1 milyar TL’ye yükselmiş. Sanki böyle bir genelge çıkmamış gibi 150 milyon TL’lik harcama artışının herhalde tasarruftan sayılması gerekiyor.
RAKAMLAR BÜROKRASİNİN TUTUMUNU ORTAYA KOYUYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün yayımladığı son verilerinden hareketle, tasarruf tedbirleri kapsamında yer alan, taşıt ve bina kiralamanın da yer aldığı bazı harcama kalemlerini derleyerek tablo oluşturdum.
Genel gidişin yanı sıra özellikle nisan ile mayıs ayına karşılaştırmalı olarak bakmak, bürokrasinin tasarrufa karşı tutumu hakkında fikir verecektir…
CİLT GİDERLERİNE 1 MİLYAR 227 MİLYON LİRA HARCANDI
Kırtasiye, yayın, baskı ve cilt giderleri başlığı altındaki harcama kaleminde beş aylık toplam harcama 2 milyar TL’ye yaklaştı: 1 milyar 938 milyon 651 bin.
Bu tutarın yarısından fazlasını,1 milyar 227 milyon 514 bin TL’sini cilt giderleri oluşturuyor. Devletin cilt harcamalarının yüksekliğine daha önceki yazılarımda değinmiştim. Bu gizemli harcama kalemindeki astronomik artış sürüyor.
Özeti şu: Dün rakamlar açıklandığı mayıs ayında bütçenin altı ay sonra fazla verdiği duyuruldu.
Ama mayıs ayı verileri sadece “fazla”sıyla değil; tabiri caizse davul çalarak duyurulan tasarruf tedbirlerine uyulup uyulmadığını sergilemesiyle de önemli.
Tasarruf paketinin Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanmasının dahi iktidar bürokrasisinin harcama alışkanlıklarında etkisi olmamış anlaşılan.
