Jon Pahl: Hizmet insanları için Ramazanın asıl gayesi barışı inşa etmektir

Müslümanların oruç ayı olan Ramazan, hayatımı değiştirdi. Benim açımdan herhangi bir kutsallıktan dolayı değil.

Bir Hristiyan olarak gün boyu oruç tutmaya en yakın olduğum şey, Paskalya öncesi perhiz (Lent) için çikolatadan vazgeçmek. Bunun yerine, 2006 yılının Ramazan ayında Philadelphia’da bir otelde bir “iftar” yemeğine davet edildim.

İftar, Müslümanların gün boyu yiyecek ve içeceklerden uzak durmalarının ardından kutladıkları gün batımı yemeğidir. Global Hizmet Hareketi’nin kendisinden ilham aldığı Müslüman vaiz ve bilgin Fethullah Gülen’in takipçileri  tarafından iftara davet edildim.

Gülen, “Hizmet” adlı küresel bir harekete öncülük ediyor. Şimdi, 16 yıl sonra geriye dönüp bakıyorum ve o iftarın hayatımı sayısız yönden daha iyiye doğru değiştirdiğini görüyorum.

Dışarıdan bakıldığında Ramazan ayı çok çetin görünüyor. Çoğu Müslüman çok erken kalkar, gün doğumundan önce hafif bir yemek yer ve sonra gün batımına kadar bir daha yemek yemez ve hiç bir şey içmez.

Kulağa eğlenceli gelmiyor. Planlama ve disiplin gerektirir.

Ancak Fethullah Gülen, Ramazan ayı boyunca neşe duyduğunu ve Ramazan’ın bitmesini istemediğini yazıyor.

“Ramazan boyunca kutsal bir heyecan duyulur” diye yazıyor. Şafak yeni bir ışık ve vaat getiriyor … ilahi bir şekilde dizilen renkleriyle ufukta beliriyor akşamlar, sessizliğin gizemiyle sarmalanmış geceler; Bize Mutlak Sevgili ile özel bir görüşmeyi fısıldıyorlar.”

Başka bir deyişle, Hıristiyanlar Tanrı’nın sevgisine yeni yollarla uyanmak için Lent’in 40 gününü kutlarken, Müslümanlar aynı olasılığı Ramazan ayında buluyorlar.

Genellikle Müslümanların oruçlarını açmak için yedikleri ilk şey hurmadır. O tatlı lokma, bir günlük yoksunluktan sonra daha da tatlı. Ve bu tat, Tanrı’nın insanların her zaman nasıl hissetmelerini istediği konusunda anlık bir andır. Tanrı, her nefeste, her harekette, yaşam veren suyun her yudumunda yaşamın sıradan armağanlarını takdir etmemizi ister.

Bu takdir aynı zamanda bizi başkalarının acılarına karşı da uyandırabilir. Ramazan ayında merhamet eylemleri yaygındır. Bazı Müslüman aileler, bir ay boyunca her akşam evlerinde farklı misafirleri ağırlar – her akşam bir akşam yemeği partisi. Gülen uygulamayı teşvik ediyor: “İnananlar” diye yazıyor, “ (Müslümanlar) hayat felsefeleri ne olursa olsun komşularını iftar yemeğine davet etmelidirler.” Ramazan sayesinde yabancılar, hatta belki düşmanlar dost olabilir.

Örneğin, bir ay boyunca her aile her gece farklı bir aileyi onlarla yemek yemeye davet etseydi, Güney Afrika’nın ne kadar farklı olabileceğini hayal edin. İş arkadaşları, komşular, yoldan geçenler yemeği, sohbeti ve hayatlarını paylaşmak için bir yemeğe oturun! Böyle bir misafirperverlik bir kasabayı, mahalleyi, topluluğu, ulusu dönüştürebilir.

Yani Ramazan, birkaç saatliğine yemekten vazgeçmekle ilgili olduğu kadar, yeni arkadaşlar edinmekle de ilgilidir. Ama sonuçta barışı bulmakla ilgili. Çatışmalarla parçalanmış bir dünyada, gün doğumundan gün batımına kadar yemekten kaçınmak ve ardından başkalarıyla birlikte orucunu açmak gibi basit bir eylem, hayatın değerini anlayan ve hayatı hafife almayan bir yaşam bilincini geliştirme kapasitesine sahiptir.

Bu derin düşünür ve aktivistin İngilizce’deki ilk eleştirel biyografisi olan “Fethullah Gülen: Bir Hizmetin Hayatı” kitabımın araştırmaları için dünyayı dolaşıyorken, onun takipçileri arasında Gülen’in Arapça rida (rıza) dediği çekici ve kıskanılacak bir duyguya ilham verdiğini keşfettim. Rida, “istifa” kelimesinin köküdür ve bu kelime genellikle böyle tercüme edilir. Ancak İslam düşüncesinin tasavvufi (manevi) türünde önemli olan kavramı anlamanın daha iyi bir yolu, (yaratıcıya) minnettar bir tavırla yaşamaktır.

Yani rida ile yaşayan insan, Allah’ın verdiği her şeyi şükrederek kabul eder.

Ve Gülen’den ilham alan insanlar için son yıllarda kabul etmek zorunda kaldıkları şey, herkesin inancını zorlayacak cinsten. Türk hükümetinde yapılan bir dizi değişikliğin ardından “terörist” olarak etiketlendiler; Orwellci bir “büyük yalan” örneği, eğer varsa. Birçoğu ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Bazıları hapishanede öldü. Hepsi acı çekti.

Yine de tüm dünyada iftar yemeklerine sponsor olmaya devam ediyorlar: Arnavutluk’un Tiran kentinde; Sidney, Avustralya; Rio de Janeiro, Brezilya; Jakarta, Endonezya; Nairobi, Kenya; Abuja, Nijerya; Toronto, Kanada; ve Cleveland, ABD – yüzlerce diğer yerler arasında.

Bu dayanıklılık da ramazanın meyvesidir. Kısıtlama uygulamak, gecikmiş hazzı öğrenmektir.

Ve gecikmiş tatmin, derinleştirilmiş bilgelik ve yeteneğin kapılarını açar.

O ilk iftar yemeğinden beri dünyanın her yerinden binlerce arkadaş edindim. Araştırmalarım sayesinde hayat, kendim ve tarihin beklenmedik durumları hakkında üstlendiğim diğer projelerden daha fazlasını öğrendim. Ve ne olursa olsun, hayatı her koşulda derin bir huzur kuyusunda yaşayabileceğimizi keşfettim.

Hizmet insanları ve Fethullah Gülen için kendi içlerinde ve dışarıyla barışı inşa etmek Ramazan’ın asıl gayesidir.

(Gülen) şöyle yazıyor: “Ramazan ruhları yeniler, sıhhatli kalpleri besler… Bu nedenle, zorluklara rağmen, irademizin hakkını verir ve gönlümüzü [Ramazan’a] açmayı başarırsak… bize nimetler yağar. Öfke, şiddet ve hiddet duracak, barış ve uzlaşma ortamı hakim olacaktır.”