Karayolları’nın yap-işlet-devret modeliyle verdiği garantilerin kalan tutarı, kur artışı nedeniyle 179 milyar 635 TL’den 226 milyar 495 milyon TL’ye fırladı.
Sayıştay’ın Karayolları Genel Müdürlüğü’ne yönelik denetim raporunda, yap-işlet-devret (YİD) modeliyle yapılan köprü ve otoyollara verilen garanti tutarlarıyla ilgili ayrıntılı bilgiler yer aldı. Sayıştay denetçilerince hazırlanan tabloda, Gebze-Osmangazi-İzmir Otoyolu; Kuzey Marmara Otoyolu (KMO) Odayeri-Paşaköy kesimi, KMO Kurtköy-Akyazı Kesimi, KMO Kınalı-Odayeri Kesimi; Menemen-Aliağa Çandarlı Otoyolu ve Ankara-Niğde Otoyolu’na ilişkin hem döviz hem de TL üzerinden kalan garanti ödemelerine de yer verildi.
Garanti ödemelerine ilişkin verileri değerlendiren CHP’li Ahmet Akın, köprü ve otoyollara 2020 yılından sonra kalan TL cinsinden toplam garanti tutarının 179 milyar 635 milyon 821 bin 290 TL olarak hesaplandığını anımsattı. Boş kalan köprü ve otoyollara verilen araç geçiş ya da gelir garantilerinin dolar ya da avro üzerinden hesaplandığının altını çizen Akın, “Döviz kuru arttığı süreci kamunun sırtındaki bu garanti yükü de katlanıyor. Bu para vatandaşın vergileriyle oluşan kamu bütçesinden yani vatandaşlarımızın cebinden çıkıyor” diye konuştu.
GARANTİ TUTARI 226 MİLYAR TL
Akın, kalan garanti ödemeleriyle ilgili Sayıştay’ın hesabının 31 Aralık 2020 tarihli kura göre olduğuna ve hesaplamanın güncel kura göre yapıldığında milyarlarca lira tutarında bir artış yaşanacağına dikkat çekerek şunları kaydetti:
“Sayıştay’ın verilerine göre söz konusu köprü ve otoyollara verilen kalan garanti tutarı 20 milyar 540 milyon 187 bin 18 dolar ile 2 milyar 952 milyon 706 bin 505 avro. Güncel kura göre dolar cinsinden verilen garanti tutarı 194 milyar 104 milyon 767 bin 320 TL, avro cinsinden verilen garanti tutarı ise 32 milyar 391 milyon 190 bin 360 TL oluyor. Buna göre dolar ve avro cinsinden kalan garanti tutarı ise 226 milyar 495 milyon 957 bin 680 TL oluyor.”
FARK TOPLAM 46,8 MİLYAR TL
Yalnızca 10 aydaki kur artışı nedeniyle kalan garanti tutarındaki artışın tam 46 milyar 860 milyon 136 bin 390 TL olduğunu belirten Akın, şunları söyledi:
“Bu tutar kur arttığı sürece daha da artacak. Kalan garanti tutarı elbette geçen araç sayısına göre değişiklik gösterebilir. Ancak bu otoyol ve köprülerin boş kaldığı yılın ancak belli zamanlarında belli doluluk oranlarına ulaşıldığı biliniyor. Özetlemek gerekirse resmi tabloda yer alan veri dikkate alındığında yanlış politikalar yüzünden yaşanan kur artışı, kamunun garanti yükünü de 46 milyar TL düzeyinde artırdı. Kara kış öncesi vatandaşımız zaten artan hayat pahalılığı nedeniyle geçinemezken yıllarca sürecek bu yükten kurtulmak için garantiler Türk Lirası’na çevrilmeli.”
Karayolları’nın yap-işlet-devret modeliyle verdiği garantilerin kalan tutarı, kur artışı nedeniyle 179 milyar 635 TL’den 226 milyar 495 milyon TL’ye fırladı.
Sayıştay’ın Karayolları Genel Müdürlüğü’ne yönelik denetim raporunda, yap-işlet-devret (YİD) modeliyle yapılan köprü ve otoyollara verilen garanti tutarlarıyla ilgili ayrıntılı bilgiler yer aldı. Sayıştay denetçilerince hazırlanan tabloda, Gebze-Osmangazi-İzmir Otoyolu; Kuzey Marmara Otoyolu (KMO) Odayeri-Paşaköy kesimi, KMO Kurtköy-Akyazı Kesimi, KMO Kınalı-Odayeri Kesimi; Menemen-Aliağa Çandarlı Otoyolu ve Ankara-Niğde Otoyolu’na ilişkin hem döviz hem de TL üzerinden kalan garanti ödemelerine de yer verildi.
Garanti ödemelerine ilişkin verileri değerlendiren CHP’li Ahmet Akın, köprü ve otoyollara 2020 yılından sonra kalan TL cinsinden toplam garanti tutarının 179 milyar 635 milyon 821 bin 290 TL olarak hesaplandığını anımsattı. Boş kalan köprü ve otoyollara verilen araç geçiş ya da gelir garantilerinin dolar ya da avro üzerinden hesaplandığının altını çizen Akın, “Döviz kuru arttığı süreci kamunun sırtındaki bu garanti yükü de katlanıyor. Bu para vatandaşın vergileriyle oluşan kamu bütçesinden yani vatandaşlarımızın cebinden çıkıyor” diye konuştu.
GARANTİ TUTARI 226 MİLYAR TL
Akın, kalan garanti ödemeleriyle ilgili Sayıştay’ın hesabının 31 Aralık 2020 tarihli kura göre olduğuna ve hesaplamanın güncel kura göre yapıldığında milyarlarca lira tutarında bir artış yaşanacağına dikkat çekerek şunları kaydetti:
“Sayıştay’ın verilerine göre söz konusu köprü ve otoyollara verilen kalan garanti tutarı 20 milyar 540 milyon 187 bin 18 dolar ile 2 milyar 952 milyon 706 bin 505 avro. Güncel kura göre dolar cinsinden verilen garanti tutarı 194 milyar 104 milyon 767 bin 320 TL, avro cinsinden verilen garanti tutarı ise 32 milyar 391 milyon 190 bin 360 TL oluyor. Buna göre dolar ve avro cinsinden kalan garanti tutarı ise 226 milyar 495 milyon 957 bin 680 TL oluyor.”
FARK TOPLAM 46,8 MİLYAR TL
Yalnızca 10 aydaki kur artışı nedeniyle kalan garanti tutarındaki artışın tam 46 milyar 860 milyon 136 bin 390 TL olduğunu belirten Akın, şunları söyledi:
“Bu tutar kur arttığı sürece daha da artacak. Kalan garanti tutarı elbette geçen araç sayısına göre değişiklik gösterebilir. Ancak bu otoyol ve köprülerin boş kaldığı yılın ancak belli zamanlarında belli doluluk oranlarına ulaşıldığı biliniyor. Özetlemek gerekirse resmi tabloda yer alan veri dikkate alındığında yanlış politikalar yüzünden yaşanan kur artışı, kamunun garanti yükünü de 46 milyar TL düzeyinde artırdı. Kara kış öncesi vatandaşımız zaten artan hayat pahalılığı nedeniyle geçinemezken yıllarca sürecek bu yükten kurtulmak için garantiler Türk Lirası’na çevrilmeli.”