Azerbaycan, İlham Aliyev’in kazanmasına kesin gözüyle bakılan seçimler için çarşamba günü sandık başına gitti. Dağlık Karabağ bölgesinin 30 yıl sonra Eylül ayında yeniden ele geçirmesiyle erken seçim kararı alan Aliyev’in karşısında ciddi bir rakibi bulunmuyor. Azerbaycan kontrolüne giren Dağlık Karabağ bölgesinde de ilk kez sandıklar kuruldu.
Azerbaycanlı yetkililer seçimlerin adil ve şeffaf olduğunu ve Karabağ’daki zaferin Aliyev’in popülaritesini arttırdığını savunurken, iki ana muhalefet partisi seçimlerin demokratik olmadığını belirtip seçimi boykot etmeye karar verdi. Başkanlık seçimlerindeki Aliyev dışındaki diğer 6 adayın ise pek tanınır olmadığı hatta bazılarının daha önce defalarca kamuoyu önünde Aliyev’i övdüğü belirtiliyor.
Azerbaycan’da 2009 yılında çıkarılan kanunla devlet başkanının görev süresi limiti bulunmuyor. İlham Aliyev, sınırsız sayıda cumhurbaşkanlığı dönemi için aday olabilecek. Ayrıca 2016 yılında yapılan anayasa değişikliği ile devlet başkanının görevi 5 yıldan 7 yıla çıkarıldı.
2018 yılında yapılan ve muhalefetin yine boykot ettiği seçimleri yüzde 85’in üzerinde oy oranı ile kazanan İlham Aliyev, 7 yıllık görev süresi dolmadan Azerbaycan’ı erken seçime götürdü. 2025 yılı Ekim ayında yapılması planlanan seçimler yaklaşık 20 ay öne alındı. Sovyetler’in dağılmasından sonra Ermenistan kontrolüne giren Dağlık Karabağ’ın Eylül ayında, yaklaşık 30 yıllık aradan sonra tekrar Azerbaycan egemenliğine girmesinin ardından Aliyev’in ülkede popüleritesinin yükseldiği biliniyor. Eylül ayındaki çatışmaların ardından Dağlık Karabağ’daki 100 binden fazla etnik Ermeninin bölgeyi terk etmişti.
Seçimleri kazanmasına kesin gözüyle bakılan 62 yaşındaki İlham Aliyev 5. kez devlet başkanı seçilmiş olacak ve 2016 yılında yapılan anayasa değişikliği ile görev süresi 2031 yılı mart ayında sona erecek. 2009 yılında çıkarılan kanunla İlham Aliyev sonraki seçimlerde de aday olabilecek.
Aliyev ailesi ile birlikte oyunu Ekim ayı başında tamamen Azerbaycan kontrolüne giren, öncesinde Ermeni ayrılıkçı hükümetin merkezi olan Hankendi’de kullandı. Seçimlerin Azerbaycan’ın kendi toprakları üzerinde tam kontrole sahip olduğu “yeni bir dönemin başlangıcı” olmasını istediğini belirtti. Son seçimler 2018 yılında yapıldığından 2020 yılındaki 6 haftalık savaşta ve 2023 Eylül’ünde ele geçirilen topraklarda ilk kez seçim sandıkları kurulmuş oldu.
Azerbaycan’ın iki ana muhalefet partisi olan Musavat ve Halk Cephesi Partisi seçimleri demokratik olmadığı gerekçesiyle boykot ederken, Musavat lideri Arif Hacılı AP’ye yaptığı açıklamada, “Birçok gazeteci ve siyasi aktivist hapiste. 200’den fazla siyasi tutuklu var. Seçim yasasıyla ilgili ciddi sorunlar var ve seçim komisyonları temelde yetkililerin etkisi altında” dedi.
Yaklaşık altı milyon kayıtlı seçmenin olduğu seçimi aralarında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gözlemcilerinin de olduğu yaklaşık 800 yabancı ve 90.000 yerli gözlemcinin takip ettiği bildirildi.
İstanbul’da da oy kullanılabiliyor
7 Şubat Cumhurbaşkanlığı Seçimleri kapsamında, Beşiktaş’ta bulunan Azerbaycan İstanbul Başkonsolosluğu’nda da Azerbaycan vatandaşları oy kullanıyor.
Azerbaycan İstanbul Başkonsolosu Narmina Mustafayeva, DHA’ya verdiği demeçte: “Bu seçim önceki seçimlerden çok daha farklı. Bu seçimin en önemli özelliği; 30 yıllık hasretten sonra tüm Azerbaycan topraklarında bu seçimin gerçekleşmesi. Hankendi’de, Karabağ’ın tacı Şuşa’da, Zengilan’da, Füzuli’de bu topraklardan zamanında zorla göç etmiş insanlar, şimdi baba topraklarına dönerek orada seslerini, oylarını veriyorlar. Bu bizim için çok büyük bir hadise.” dedi. Seçim işlemlerinin akşam 19.00’a kadar devam edeceği bildirildi.
