Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Namık Tan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yükseköğrenimi ve diplomalarına ilişkin kamuoyuna yansıyan iddialar hakkında Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi.
Tan, önergesinin gerekçesinde “Özellikle devletin dış temsilini yürüten ve Türkiye Cumhuriyeti’ni uluslararası alanda temsil etme görevini üstlenen bir makamda bulunan Dışişleri Bakanı’nın kişisel geçmişine ve niteliklerine ilişkin tüm kayıtların kamuoyunun tereddüde yer bırakmayacağı biçimde açıklığa kavuşturulması anayasal eşitlik, kamu yararı ve kamu etiği açısından zorunludur” ifadelerini kullandı.
Fidan’ın diplomasına ilişkin paylaşılan belgeler ve sürecin işleyişine dair açıklamaların “birçok yönüyle tutarsız” olduğunu ileri süren Tan, şunları kaydetti:
“Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan’ın yükseköğrenim geçmişi ve bu geçmişin denklik süreci hakkında kamuoyunda ciddi şaibeler ve açıklanmaya muhtaç sorular gündeme gelmiştir. Fidan’ın, Amerika Birleşik Devletleri’nde faaliyet gösteren University of Maryland, University College (UMUC) adlı kuruluştan lisans diploması aldığı beyan edilmekte; ancak bu diplomaya ilişkin paylaşılan belgeler ile sürecin işleyişine dair açıklamalar birçok yönüyle tutarsızlık taşımaktadır.
“HEM AKADEMİK FORMATI HEM DE İÇERİĞİ KUŞKU UYANDIRMAKTADIR”
Öncelikle, diploma olarak sunulan belgede mezun olunan bölüm açıkça belirtilmemiştir. Bununla birlikte belgede yer alan ‘Bachelor of Science’ ibaresi, UMUC’un o dönemde sunduğu lisans programlarıyla paralellik göstermemektedir. Kamuya açık kaynaklarda, söz konusu dönemde UMUC’un sosyal bilim alanındaki programlarının genellikle ‘Bachelor of Arts (BA)’ unvanı altında yürütüldüğü görülmektedir. Ayrıca, belgede yer alan üniversite logosunun UMUC’un resmi logosuyla uyumlu olmadığı ileri sürülmektedir. Bu nedenle Sayın Fidan’a ait olduğu belirtilen diplomanın hem akademik formatı hem de içeriği kuşku uyandırmaktadır.
Öte yandan, UMUC’un eğitim modeli büyük ölçüde uzaktan ve hızlandırılmış eğitim esasına dayanmaktadır. Kurum, özellikle 1990’lı yıllarda, ABD ordusunun personeline yönelik kısa dönemli, modüler yapıda programlar yürütmekteydi. Bu bağlamda, Sayın Fidan’ın iddia edilen dört yıllık lisans eğitimini, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’ndaki aktif yurt dışı görevleriyle eşzamanlı olarak ne şekilde yürüttüğü de aydınlatılması gereken bir başka önemli sorudur.”
“YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE PAYLAŞILMASI GEREKİRDİ”
Fidan’ın eğitim ve denklik belgeleri olduğu iddia edilen belgelerin Dezonformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından yüksek çözünürlükte paylaşılması gerektiğini belirten Tan, şu ifadeleri kullandı:
“Adı geçen diploma programının adı, süresi, alınan dersler ve toplam kredi yükü gibi temel akademik veriler ise bugüne kadar kamuoyuyla hiçbir biçimde paylaşılmamıştır. Bu durum, UMUC’un uzaktan ve esnek eğitim modeli dikkate alındığında, Fidan’ın mezuniyetinin gerçekten dört yıllık lisans eğitimi koşullarını karşılayıp karşılamadığına dair ciddi bir belirsizlik yaratmaktadır. İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından paylaşılan ve Hakan Fidan’ın eğitim ve denklik belgeleri olduğu iddia edilen belgelerin, kamuoyunun bilgilendirilmesi amacıyla yüksek çözünürlükte ve bütünlük içinde paylaşılması gerekirdi. DMM’nin iddia edilen belgeleri düşük çözünürlüklü ve kolaj şeklinde sunulmuş olması, bu bağlamda, şeffaflıkla bağdaşmayan bir uygulamadır.”
OTOMATİK BİR DENKLİK SÜRECİ İÇERMEZ
“Dahası, UMUC’un itibarlı bir araştırma üniversitesi olan University of Maryland, College Park ile isim benzerliği taşıması, söz konusu diploma ve denklik sürecinin kasıtlı veya ihmalkar bir karışıklığa dayalı olup olmadığını kuşkusunu da beraberinde getirmektedir. Zira College Park Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından doğrudan tanınan bir kurumken, UMUC gibi uzaktan ve esnek eğitim merkezlerinin YÖK tarafından tanınması, istisnai değerlendirmelere bağlıdır ve otomatik bir denklik süreci içermez.”
“EŞİTLİK VE TARAFSIZLIK İLKELERİNİN İHLALİ İHTİMALİ”
Namık Tan, YÖK tarafından Hakan Fidan adına düzenlenen denklik belgesinin hangi kriterlere göre verildiğini, ilgili transkript ve akademik belgelerin nasıl değerlendirildiğini, aynı dönemde benzer eğitim geçmişine sahip başka kişilere benzer hakların tanınıp tanınmadığının kamuoyu nezdinde halen açıklığa kavuşturulamadığını kaydetti.
Tan, “Bu belirsizlik yalnızca bireysel bir beyan sorununa değil, aynı zamanda devlet kurumlarının işlem süreçlerinde eşitlik ve tarafsızlık ilkelerinin ihlali ihtimaline işaret etmektedir” ifadelerini kullandı.
“Kamu görevine girişte ve özellikle yüksek kamu görevlerinde liyakat ilkesinin ihlali, hem kamu yönetiminin ahlaki meşruiyetini zedeler hem de vatandaşların adalet duygusunu derinden sarsar” diyen Tan, Bakan Tekin’e şu soruları yöneltti:
“Sayın Hakan Fidan’ın mezun olduğunu beyan ettiği University of Maryland University College (UMUC) kurumunda; Hangi bölümde lisans eğitimini tamamlamıştır, program, toplam kaç yarıyıldan ve kaç krediden oluşmaktadır, program, yüz yüze mi yoksa uzaktan mı yürütülmüştür, diploma programına giriş tarihi ve mezuniyet tarihi nedir?
“HANGİ DERSLER HANGİ YETKİYLE DENK SAYILMIŞTIR?”
“Sayın Fidan’a ait olduğu belirtilen diploma ve denklik belgelerine ilişkin olarak; DMM’nin paylaştığı belgelerden okunabildiği kadarıyla, YÖK’ün verdiği denklik belgesinde şu ifade yer almaktadır: ‘Kara Kuvvetleri Komutanlığı Elektronik Astsubay Hazırlama Okulunda gördüğü öğrenim üzerine Almanya’daki University of Maryland University College’nin Politik Bilimler Programını başarıyla tamamlayarak…’. Bu ifade, ders kredilerindeki bir eksikliğe istinaden mi belgeye eklenmiştir?
Eğer gerçekten YÖK belgesinde yer alıyorsa, Astsubay Hazırlama Okulu’ndaki hangi dersler hangi yetkiyle denk sayılmıştır? Kurumunuzda bulunması ve işbu soru önergesiyle, TBMM ve kamuoyuyla paylaşılması gereken transkript belgesinde kaç kredi tamamlanmıştır? Alınan derslerin adları ve kredilerinin dağılımı nasıldır? Transkriptte ‘Genel Not Ortalaması’ kaçtır?”
“FİDAN’DAN BAŞKA KİMLER UZAKTAN EĞİTİM ALDI?”
“1990’lı yıllarda Türkiye’de bir öğrencinin devlet üniversitelerinden lisans diploması alabilmesi için kaç kredilik ders tamamlaması gerekiyordu? Sayın Fidan’a denkliği verilen program dışında, YÖK tarafından aynı dönemde tanınan diğer yabancı üniversitelerin ve programların listesi nedir? UMUC bu listede yer almakta mıdır? Fidan’ın denklik aldığı dönemde, benzer statüde (örneğin TSK bünyesindeki astsubaylar arasında), UMUC veya benzeri kurumların kısa dönem/uzaktan eğitim programlarına katılarak denklik belgesi almış başka kişiler mevcut mudur? Mevcutsa sayısı kaçtır?
Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nin kamuoyuyla paylaştığı diploma ve denklik belgeleri YÖK’ten mi temin edilmiştir? Sayın Hakan Fidan, Bilkent Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimine hangi eğitim-öğretim yılında ve hangi dönemde başlamıştır? Bilkent Üniversitesi’nin ilgili programına kabul sürecinde Sayın Fidan’ın sunduğu diploma ve denklik belgeleri nelerdir?
YÖK tarafından verilen denklik kararı, başvuru öncesinde mi sonrasında mı alınmıştır? YÖK’e bağlı Ulusal Tez Merkezi’nin internet sayfası olan tez.yok.gov.tr’de yapılan sorgulama sonucunda Hakan Fidan’ın doktora tezine erişilememe nedeni nedir? Bu süreçle ilgili olarak Bakanlığınız veya YÖK bünyesinde yürütülen herhangi bir idari soruşturma, inceleme veya denetim faaliyeti mevcut mudur?”
