Tarım ülkesi Türkiye’de gıda fiyatları artık cep yakıyor. Sebze fiyatları sonbahar ve kış aylarında uçuşa geçmişti. Artan fiyatlar enflasyonu da etkiledi.
Hükümet sebzedeki fiyat artışına anlık çözüm olarak tanzim satış noktaları kurmuştu. Yapılan açıklamalarda ise hasat mevsiminde fiyatların düşeceği beklentisi dile getiriliyordu.
Karar yazarı İbrahim Kahveci ise hasadın çoktan başladığını ancak buna rağmen sebze fiyatlarının bir türlü düşmediğini dile getiriyor yazısında. Karar yazarına göre fiyatın yüksek olmasının nedeni üretim azlığı değil. Yazısında hal satış ve market satış fiyatlarını paylaşıyor:
“11 Haziran 2019 itibariyle İstanbul halinde fiyatlar şöyle:
Domates (Beef) 5-6 TL
Domates (Antalya) 5-7 TL
Domates (Çeri) 6-8 TL
13 Haziran 2016’da yine İstanbul halinde aynı ürünlerde fiyatlar şu şekildeymiş:
Domates (Beef) 1.5-2 TL
Domates (Antalya) 2-3.5 TL
Domates (Çeri) 3.5-6 TL
Kısaca Haziran ayının ortasına geldik ama fiyatlar hala çok yüksek. Tarlada patates, soğan dahil hasatlar çoktan başladı ama fiyatlar bir türlü düşmüyor.”
“Sakın burada fiyatların üretim azlığından olduğunu söylemeyin. Defalarca verilerle açıkladık: Sorun tarla ve üretim azlığı değil” diyen Kahveci, ürün fiyatlarını artıranın lojistik olduğunu şu sözlerle paylaşıyor:
“Sorun ulaşım (paralı özel sektöre yaptırılan yollar ve yüksek mazot fiyatı) maliyeti ve perakende sisteminin verimsizliğinden kaynaklanıyor.”
Mayıs 2010-Mayıs 2019 tarihleri arasında ülkede genel fiyat düzeyinin yüzde 132 arttığına değinen Kahveci, gıda fiyatlarının ise yüzde 176 arttığını söylüyor ve “Gıdanın alt kalemlerine bakıyoruz: Ekmek ve tahıllar yüzde 162; et yüzde 146; süt, peynir ve yumurta yüzde 157; katı ve sıvı yağlar yüzde 186; meyveler yüzde 186; sebze yüzde 287… Evet evet, sebze fiyatları ülke enflasyonunun iki katından fazla artış gösteriyor.” diyor.
Karar yazarı TÜİK rakamlarına da bir parantez açıyor:
“TÜİK en son mayıs ayı tüketici fiyatlarını açıkladı. Gerçi artık TÜİK’in tüketici fiyat endeksleri ile piyasa fiyatları arasında da farklar oluşuyor. Orada neler olup bittiğini sosyal medyadan iletenleri görebilirsiniz. Büyük marketlere istatistik için fiyat alındığı günlerde indirim baskılarından tutun da TMSF şirketlerinden fiyat alımına kadar…”