Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun “Piyasa yavaşladı, para dönmüyor.” açıklamasından sonra benzer bir çıkış Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Orhan Turan’dan geldi.
Sözcü Gazetesi’ne konuşan TÜRKONFED Başkanı, kötü gidişatı durdurmak için kriz anlarında önce küçük işletmelere el atılması gerektiğini kaydetti. Turan, “Şu anda Anadolu’dan küçük şirketlerin konkordato ilan ettiğini duyuyorum. Sorun sadece büyüklerde değil. Artık her satış bir risk olarak görülüyor. Çok büyük bir tahsilat sorunu var.” dedi.
“BORÇ-KUR-ENFLASYON-FAİZ SARMALI”
KOBİ’lerin aldığı kredi ve ödemelerde teminat mektuplarına yüzde 4-5 istenirken, büyük grupların binde 8 ile borçlandığını kaydeden Turan bu durumun enflasyonu tetiklediğini aktardı. Krizin ve konkordato süreçlerinin de aşağı doğru indiğini anlatan Turan, şöyle devam etti:
“Ekonomik alanda, üretim potansiyelimizi aşan büyüme süreci, şirketler ve hane halkı kesimlerini borç-kur-enflasyon-faiz sarmalına iterek, ödeme sistemini kilitlemiş ve hiç arzu etmediğimiz firma iflas ve istihdam kaybı sorunlarına yol açacak bir noktaya ulaşmıştır.”
“TÜRKİYE’NİN TAHSİLAT İŞİNİ ÇÖZMESİ GEREKİR”
Bu dönemde iş dünyasının satıştan ziyade risk yönetimine odaklandığını dile getiren Orhan Turan, kafalarda ‘satarım ama tahsil edebilir miyim’ sorusunun olduğunu dile getirdi. Şu an tüm iş dünyasının her satışı risk olarak gördüğünü kaydeden Turan Türkiye’nin artık tahsilat işini çözmesi gerektiğine dikkat çekti.
“ÇEKLERDE 120 GÜN GECİKME OLUYOR”
Bu şekilde ekonominin kilitlendiğini aktaran Turan, “Tahsilat garantisi problemini çözmemiz gerekiyor. Yani sigorta ettireceğiz alacakları. Avrupa’da buna tedarik zinciri zorbalığı deniyor. Çeklerini ödemeyen deşifre edilsin. Çeklerde 60, 90 ve 120 gün gecikmelerin olduğunu öğrendik. Artacağını düşünüyorum.” diye konuştu.
“KAMU KURUMLARINDA ÖDEME SIKINTISI VAR”
Perakende satışlarına, kredi kartı ile yapılan ödemeler nedeniyle bu sıkıntının fazla yansımadığını kaydeden Turan, “AB’de bir yasa var. Buna göre eğer KOBİ ile çalışılacaksa çeklerin 30 gün içinde ödenmesi isteniyor.Ödenmediği takdirde yaptırımı var. Bizde ise büyük gruplar KOBİ’lerden alışveriş yapıyorsa 60 günde öderim dedikten sonra 120 günde ödüyor. Karayolları gibi bazı kamu kurumlarında da ödeme sıkıntısı var.” diye konuştu.
“500 MİLYARI BETONA GÖMDÜK”
Türkiye’nin paranın bol olduğu dönemlerde yapmadığı reformlar nedeniyle krize hazırlıksız yakalandığını aktaran Turan, şöyle devam etti: “Türkiye’nin bu süreçten kurtuluşunu üretime dönmekte buluyorum. 500 milyar doları betona gömdük kaç tane tesis açardık bu parayla. Bizim katma değerli üretimle ihracat yapmamız gerekiyor.”