İkinci Trump dönemi kendini hissettirmeye devam ediyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde yönetimi 20 Ocak 2025’te ikinci kez devralan Başkan Donald Trump, ABD üretilmeyen ithal araçlara yüzde 25 gümrük vergisi getirme tehdidini daha önce defalarca dile getirmişti. Ama sık sık karar değiştirdikten sonra otomotiv gibi yalnızca belirli sektörlere yönelik vergilerin hayata geçirilmeyeceğini söylemişti.
Ancak Trump fikrini yeniden değiştirdi. ABD, 2 Nisan 2025 tarihinden itibaren ithal edilen tüm otomobillere yüksek gümrük vergileri uygulamaya başlayacak. Otomotiv sektörünün ardından ilaç sektörüne de yüksek gümrük vergileri getirilme ihtimali gündemde.
Trump’ın vergileri ters mi tepiyor?
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Başkan Trump, otomotiv sektörüne getirilen gümrük vergilerinden 100 milyar dolar ek gelir elde edileceğini öne sürüyor.
Uzmanlık alanı Kuzey Amerika bölgesi olan Kanadalı ekonomist Paul Ashworth’ün bilimsel hesapları ise, Trump’ınkinden çok daha farklı sonuçlar veriyor. Capital Economics internet sitesinde bir makale kaleme alan Ashworth, söz konusu gelirin “50 milyar dolar civarında olacağını” ifade ediyor.
Öte yandan söz konusu gümrük vergilerinin kısa vadede fiyatları ciddi biçimde yükselteceği uyarısında bulunan ekonomist, “yeni araçların bir çeşit lüks tüketim ürünü” hâline geleceğini ifade ediyor. Bunun bir sonucu olarak tüketicilerin mevcut araçlarını çok daha uzun süre ellerinde tutacaklarını öngören Ashworth, bunun sonucu olarak da ikinci el araçların, yedek parçaların ve otomobil tamir fiyatlarının da artacağı öngörüsünde bulunuyor.
Trump’ın adımı karşısında İtalyan üretici Ferrari, şimdiden ABD’ye ihraç ettiği belirli modellerinin fiyatlarını yüzde 10 dolayında artıracağını açıkladı.
Porsche ciddi biçimde etkilenecek
Trump’ın vergilerinden en çok etkilenenlerin, Alman otomotiv sektörü olması bekleniyor. Volkswagen, Mercedes-Benz, BMW ve Porsche için ABD, Çin’den sonra en önemli yabancı pazar olma özelliğini taşıyor. Dolayısıyla bu pazarlarda işlerin yolunda gitmemesi, Alman ekonomisinin bel kemiği olarak görülen otomotiv sektörünü doğrudan etkileme potansiyelini bünyesinde barındırıyor.
Bloomberg’in hesaplamalarına göre, Trump’ın getireceği gümrük vergileri, Porsche ve Mercedes-Benz’in 2026 için öngördüğü kârı yerle bir edecek. Üreticiler, Trump’ın vergilerini dengeleyebilmek için, ya fiyatlarını artıracak ya da üretimi ABD’ye taşımak zorunda kalacak.
Dünyanın en önemli spor otomobil üreticilerinden biri olan Porsche’nin karardan en kötü biçimde etkileneceği söylenebilir. Çin’deki satışlarının düşmesinden muzdarip olan Porsche’nin ABD satışları son 15 yılda kalıcı biçimde artış göstermiş, ABD bu süreçte Çin’i geride bırakarak Porsche’nin en önemli dış pazarı hâline gelmişti. Öte yandan Porsche’yi diğer Alman otomotiv devlerinden ayıran bir faktör de, Porsche’nin ABD’de hiç üretim yapmıyor oluşu. Bunun karşısında Mercedes-Benz, BMW ve Volkswagen’ın ABD’de ürettiği bazı otomobiller mevcut.
Peki Alman otomotiv sektörü ABD için ne kadar önemli? ABD Ticaret Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılında yaklaşık 25 milyar dolar değerinde Alman üretimi araç ithal edildi. Yeni gümrük vergilerinin, Alman otomotiv devlerinin ABD pazarındaki payını azaltacağı tahmin ediliyor. Öte yandan büyük üreticilerin yanı sıra Continental ve Bosch gibi şirketlerin de gümrüklerden zarar görmesi olası.
Hassas pazarlar
Borsalar Perşembe sabahı Trump’ın açıklamalarına anında tepki verdi: Frankfurt’ta Porsche, Mercedes ve BMW hisseleri yaklaşık yüzde beş değer kaybetti. Porsche’nin çoğunluk hissesine sahip olan ve bünyesinde Audi ile Lamborghini gibi markaları barındıran Volkswagen AG hisseleri ise yaklaşık yüzde dört geriledi.
Almanya’nın önde gelen borsa endekslerinden DAX, orta ölçekli şirketlerin yer aldığı MDax ve Euro Bölgesi’nin referans endeksi EuroStoxx50 de Perşembe günü yüzde 1’in üzerinde düşüşle işlem gördü.
Otomotiv sektörü alarmda
Alman Otomotiv Sanayisi Birliği (VDA) Başkanı Hildegard Müller, Trump’ın duyurusuna sert tepki gösterdi. Müller, “Bu gümrük vergileri, serbest ve kurallara dayalı ticaret için son derece yanlış bir sinyal” diye konuştu.
Müller, alınan kararın hem şirketleri hem de otomotiv sanayiinin küresel tedarik zincirlerini ciddi şekilde zorlayacağını belirtti.. Müşteriler açısından da büyük olumsuzluklar yaratacağına dikkat çeken Müller, bunun sadece Almanya için değil, “özellikle ABD’deki tüketiciler” için de geçerli olduğunu söyledi.
Reuters haber ajansına konuşan Almanya Toptan ve Dış Ticaret ile Hizmetler Birliği (BGA) Başkanı Dirk Jandura ise ihracat beklentilerini yeniden gözden geçireceklerini açıkladı. Jandura, “Zaten kötümser olan ihracat beklentilerimizi şimdi ciddi şekilde aşağı yönlü revize edeceğiz” diye konuştu.
“Trump bu ticaret savaşını tek taraflı ve yanlış iddialar üzerinden başlattı” diyen Jandura, AB’ye Trump’a açık bir misillemede bulunma çağrısında bulundu:
“Buna, Amerikan dijital devlerinin Avrupa’daki tekelci ve orantısız gücüne yönelik önlemler de dahil olmalı.”
Almanya Ekonomi Uzmanları Konseyi’nin Başkanı Monika Schnitzer de, AB’yi harekete geçmeye çağırdı:
“AB Komisyonu elbette ABD hükümetiyle müzakereye girmeli. Ama bunu taviz vererek değil, misilleme tarifeleri ve diğer karşı önlemleri gündeme getirerek yapmalı.”
Belirsizlik artıyor
Getirilecek gümrük vergilerinden Almanya’da en çok otomobil üreticileri ve onların tedarikçilerinin etkileneceğini söyleyen Schnitzer, “Genel ekonomi üzerindeki etkisi sınırlı olabilir ancak ilgili sektörler ve bölgeler için etkisi çok daha ağır olacaktır. Ayrıca artan belirsizlik tek başına bile ekonomik zarar yaratacaktır” dedi.
Tüm bunlara rağmen sağ duyulu olunması gerektiğini söyleyen Schnitzer, “Gümrük vergilerinin gerçekten bu kapsamda ve bu oranda yürürlüğe girip girmeyeceği henüz kesin değil. Müzakere edileceği çok açık” dedi.
Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü (IfW) Başkanı Moritz Schularick’e göre de, paniğe kapılmak için henüz erken:
“Açıklanan tarifelerin ekonomi üzerindeki etkileri ilk etapta sınırlı kalacaktır. Avrupa olarak, açık piyasaları savunmak isteyen diğer ülkelerle iş birliği yapmalı ve kurallara dayalı bir dünya ekonomisinden yana güçlü bir duruş sergilemeliyiz… Gerektiğinde misilleme adımlarıyla birlikte.”
