Türkiye’nin karşı karşıya olduğu ekonomik krizin arifesinde 2018 yılındaki görev zararı 61 milyar TL’ye ulaştı.
AKP hükümetinin kamu kaynaklarını seçime ayırması ve ekonomi yönetimindeki sorunlar, mevcut krizi derinleştiriyor. Hükümetin kamu kuruluşlarına verdikleri görevler dolayısıyla ortaya çıkan görev zararlarındaki yükseliş, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün Ağustos ayına ilişkin bütçe gerçekleşmelerinde ortaya çıktı. Buna göre; görev zararları için 2018 bütçe yılının başlangıcında 55 milyar lira ayrılmışken, sekiz ayın sonunda bu rakam 61 milyar liraya yükseldi. Görev zararları AKP’nin seçime yönelik harcamaları nedeniyle Haziran ayında tavan yaptı. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün açıkladığı bütçe verileri, 24 Haziran seçimlerinin ağır faturasını ortaya çıkardı.
Oy desteği sağlamak için yapılan harcamalar
AKP hükümetinin kamu iktisadi teşebbüsleri ve bankalara verdiği görevler, yıl bitmeden bütçenin bitmesiyle sonuçlandı. Seçimler öncesi verilen bu görevler, bütçe yönetimini zorlaştırarak kurum ve kuruluşları piyasa şartlarının dışına çıkmaya zorladı. Bu gelişmeler sonucunda geçtiğimiz yıl 63.8 milyar TL olan görev zararı, henüz yıl bitmeden 61 milyar TL’ye ulaşarak rekor kırdı.
Seçim öncesi tarım, hayvancılık ve esnafa yönelik destekler görev zararlarının önemli bir kısmını oluşturuyor. Bankalar ve kamu teşebbüslerinin yanı sıra SGK’nın görev zararı dudak uçuklatıyor.
2018 yılı görev zararı;Ocak 4.2 milyar, Şubat 5.1 milyar, Mart 5.3 milyar, Nisan 4.9 milyar, Mayıs 5.5 milyar, Haziran 16.5 milyar, Temmuz 4.1 milyar, Ağustos 14.9 milyar TL olarak sıralanıyor.
Devlet bankalarının zararı 2.3 milyar TL
Görev zararlarında oluşan yıkıcı tabloda devlet bankalarının da önemli bir payı bulunuyor. Başta Halkbank olmak üzere Ziraat ve Eximbank da görev zararında payı olan kamu kuruluşları kervanına katıldı.
ABD’deki “Zarrab” dosyası nedeniyle ciddi bir ceza alma riskiyle karşı karşıya kalan Halkbank’ın görev zararı 2014’te 527 milyon lira, 2015’te 690 milyon lira, 2016’da 941.5 milyon lira, 2017’de 1 milyar olan görev zararı yıl sonuna dört ay kala 831 milyon lira ulaştı.
Görev zararı tablosunda Halkbank’a, Ziraat Bankası ve Eximbank da eşlik ediyor. Ziraat’in 2014’te 1 milyar 137 milyon lira, 2015’te 1 milyar 371 milyon lira, 2016’da 1 milyar 751 milyon lira, 2017’de 2 milyar 100 milyon lira olan görev zararı Ağustos sonunda 1 milyar 388 milyon olarak gerçekleşti.
Seçim öncesi hükümet jesti SGK’ya böyle yansıdı
24 Haziran öncesi AKP hükümetinin emeklilere yönelik jestleri, Sosyal Güvenlik Kurumunun görev zararında önemli bir paya sahip. Buna göre; 2017’de 57 milyar 1 milyon lira görev zararı yapan SGK’nın sekiz ay sonundaki görev zararı tablosu 57 milyar 4 milyon lira olarak gerçekleşti.
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün açıkladığı rakamlara göre; Kamu İktisadi Teşebbüslerinin de görev zararında önemli bir katkısı (!) bulunuyor. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumunun görev zararı sekiz ay sonunda 920 milyon liraya ulaşırken, Toprak Mahsulleri Ofisi ise 300 milyon liralık bir zararla tabloda yer alıyor.