Ekonomist Evren Devrim Zelyut, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) İstanbul seçimlerinin yinelenmesi kararını ve ticaret savaşlarını değerlendirdi.
“Tsunami geliyor. Türkiye’yi etkileyecek hem dışarıdan hem içeriden çok önemli siyasi, ekonomik fay hatlarının kırıldığını gördük. Birincisi, ticaret savaşlarıyla ilgili çok önemli gelişmeler oldu. İkincisi de, YSK seçimlerin yenilenmesi kararı verdi ki, bu ikisi Türk ekonomisine tsunami gibi çarpacak. Çok büyük etkileri olacak. Bu etkileri hem firma sahiplerinin hem de hane halkının bilmesinde fayda var. Biz bu tsunamiye ne kadar hazırlıklı olursak, kendimizi ve firmamızı korumuş oluruz.
Siyasette ve ekonomide bugün iki tane tsunami oluştu. Bu dalgalar yavaş yavaş derin sularda olsa da Türkiye kıyılarına doğru ilerlemeye başladı.
Hem dolar hem TL kurunda, euro, altın olsun her iktisadi rakamda mutlaka bu kırılan siyasi ve ekonomik fay hatlarından ortaya çıkan sonuçlar yer alıyor. Fiyatlar hareket ediyor. Jeopolitik bir stres birikmeye başladı. Doğu Akdeniz sorunu var. ABD Dışişleri Bakanlığı, Türk gemilerinin Doğu Akdeniz’de petrol arama işini bitirmesini istedi. AB de Kıbrıs’ın haklarını ihlal edemezsiniz diyerek Türkiye’ye çattı. Tüm bunlar dolar ve euro üstünde baskı unsuru. Yine bir kırılma. Fırat’ın Doğusu sorunu hala masada.
Tüm bunları geçtim. İki büyük kırılma, tsunami dalgası ilerliyor Türkiye’ye doğru. ABD ile Çin arasındaki mücadeleden kaynaklı ilki. Ticaret savaşları ile ilgili gelen haberler kötü. Trump, Çin’den aldıkları 200 milyar dolarlık mala yüzde 10’luk vergiyi yüzde 25’e çıkartacağını söyledi.
Sabah saatlerinde bir baktık, Çin borsası yüzde 5 düşmüş, bizim borsa düşmüş, dolar kuru 6 TL’yi geçmiş. ABD ile Çin arasındaki ticaret hacimlerinin düşmesi iki ülkenin de ticaret hacmini zorluyor, etkiliyor. Bu sorun ortadan kalkarsa iki ülkenin firmaları da rahatlatacak. ABD verileri de düzelecek. İşsizlik düşecek, sanayi üretimi artacak. Bu veriler düzelirse, ABD Fed’i faiz arttırır. Küresel sermaye de oraya kaçmaya başlar, dolar anavatanına gider.
Ticaret savaşı çıkarsa, bunun finansal ve reel piyasalara etkisi olur. Trump’ın tweetleri nedeniyle dolar kuru 6 TL’yi geçti. Yabancılar hisse ve tahvilleri sattı. Bunun finansal etki olduğu söylenebilir. Reel etki de, ticaret savaşı sürerse bu noktada hem ABD, hem Çin hem AB gümrük vergilerini silah olarak kullanacak ve Türkiye de AB’ye mal satamayacak. Bitmiş bir sanayimiz var. AB’ye mal satamazsak bu bizim için büyük bir sorun olur ve cari açık artar, kur yukarı gider, ihracat yapamayan firmalar küçülmeye başlar ve işsizlik sorunumuz daha da artar.”