Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

Ekonomist Soydan: Başkanlık sistemi olmasa bu kriz olur muydu?

by aktifhabercom
August 27, 2018
Ekonomist Soydan: Başkanlık sistemi olmasa bu kriz olur muydu?
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Türkiye, AKP iktidarının 16 yılı sonunda bir ekonomik krizin ayak seslerini iyiden iyiye hissettiği bir dönemden geçiyor.

2001 krizi sonrası iktidara gelen AKP, 2018’de en zor yılını yaşıyor. ABD ile yaşanan yaptırım krizi, döviz kurlarını Türk lirası karşısında tarihi zirvelere taşıdı. Yabancı yatırımcı Türkiye’ye sırtını dönerken gözler, ekonominin başına getirilen Berat Albayrak’ın açıklayacağı yeni ekonomi modelindeydi. Ancak sosyal medyada alay konusu olan bu sunum sonrası piyasalar tepetaklak oldu. 

Şimdi soru, bu krizden nasıl çıkılacağı yolunda…


Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

Lafla yetindi: Türkiye İsrail’i kınadı ama yaptırımlara katılmadı

Lafla yetindi: Türkiye İsrail’i kınadı ama yaptırımlara katılmadı

July 18, 2025
5k
Gençlerin yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle eğitimini yarım bıraktı

Gençlerin yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle eğitimini yarım bıraktı

July 18, 2025
5k

T24 yazarı Barış Soydan, 2001 krizi sonrası kurtarıcı olarak ekonominin başına getirilen Dünya Bankası’nın eski yöneticilerinden Kemal Derviş ya da AKP iktidarının en önemli isimlerinden Ali Babacan olsaydı ne yapardı? sorusunu irdelemişti. Soydan, bugünkü (27 Ağustos 2018) yazısında da, Turkey Analyst sitesi için krizin öyküsünü kaleme alırken, son iki yıl boyunca Türkiye ekonomisi ile ilgili yayınlanan yatırım raporlarını taradığını belirtiyor.

“Bir şey net” diyen Soydan, “2017 yılının ortalarından başlayarak, Türkiye’yi takip eden bütün analistler, “Böyle giderse ekonomi duvara toslar” diye uyarmış. Kısacası evet, daha önce söylenmiş olduğu gibi göz göre göre gelen bir kriz bu” ifadesini kullanıyor ve “Başkanlık sistemi olmasa bu kriz olur muydu?” sorusuna cevap arıyor.

Soydan’ın tezine göre yaşanan kur krizinin nedeni başkanlık sistemine geçişin bir sonucu ve/veya yan etkisi olduğu şeklinde.

“Tersinden söylersek, başkanlık referandumu ve 24 Haziran başkanlık seçimleri olmasa, bu kriz de olmazdı” görüşünü savunuyor.

Türkiye’nin 2018’e dev bir cari açık, dev bir dış borç ve yüzde 15’e dayanan bir enflasyonla girmesinin komplo teorileri ile açıklanamayacağını belirten ekonomist, Forbes dergisi yazarı Jesse Colombo’nun Türkiye’nin borçla büyümesine dair paylaştığı analizden notlar aktarıyor.

Buna göre özel sektöre verilen kredilerde 2010 ile 2017 arasında tam 6 kat artış yaşanmış. Bu dönemde krediler patlarken, özel sektör borcunun gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki payı da patlamış…

Peki, özel sektör şirketlerine ve bireylere verilen kredilerin kaynağı ne?

Soydan, “Elbette dış borç” diyor. Bu dönemde Türkiye’nin toplam dış borcunda korkunç bir artış yaşanmış verilere göre. 

Soydan, gelinen noktayı özetlerken, “Türkiye otobanda 100 kilometre hızla gidiyorken gaza basıp 240 kilometreye çıkmış. Ama araba Porsche değil Renault Symbol olduğu için sağa sola savrulmaya başlamış” yorumunu yapıyor.

“2017 yılında cari açık patlama yaparak kriz habercisi olarak görülen gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 5’i seviyesini geçti” diyen ekonomist, “2017’nin sırrı neydi? Neden enflasyon ve cari açık bu yıl patladı?” sorusunu şöyle yanıtlıyor:

“2017’de başkanlık sistemiyle ilgili referandum yapılmıştı. Referandumun hemen öncesinde özel sektöre 250 milyar TL’lik KGF kredisi dağıtıldı (KGF kredileri dolar değil TL cinsindendi). İnşaat, otomotiv, beyaz eşya, mobilya sektörlerinde satışları canlandırmak için vergi indirimlerine gidildi. KGF kredileri ve vergi indirimleri işe yaradı, ekonomide büyük bir canlılık yaşandı. Başkanlık sistemi kıl payı kabul edildi. Ekonomik canlanma paketi olmasa referandumdan hayır çıkma ihtimali yüksekti. (Ekonomik büyümeyle iktidar partisinin oy oranı arasındaki ilişki araştırmalarla sabit.) Türkiye 2018 yılına yeniden “kırılgan” bir ülke olarak girmişti. 2018 başında uluslararası finans kuruluşlarının ve yabancı yatırım bankalarının raporlarında Türkiye ekonomisi ile ilgili alarm zilleri çalıyor, ekonominin bir an önce yavaşlatılması gerektiği uyarıları yapılıyordu. İyi de bekara, yani yabancı yatırımcıya karı boşamak kolay. İktidar, başkanlık seçimine hazırlanıyordu. Seçime beş kala ekonomide frene basmak intihar olurdu. Eski sistem olsa, iktidar partisinin oylarında yaşanacak üç – beş puanlık gerileme sorun çıkarmazdı belki ama başkanlık sisteminde bir oy bile altın değerindeydi. Yüzde 50 + 1 zorunluluğu iktidarı seçim ekonomisine mecbur bırakıyordu. Nitekim 2018’in ilk üç aylık döneminde de hızlı büyüme sürdü. Bu dönemde ekonomi yine yüzde 7.4 büyüdü. 24 Haziran’da yapılan seçimleri iktidar partisi kazandı. Bu arada bardak dolmuştu. Taşması artık bir damlaya bakıyordu. Bardağı taşıran son damla, Rahip Brunson krizi oldu… Başkanlık sisteminin, seçim ekonomisini zorunlu kılması sebebiyle bundan sonra da ekonomik krizlere gebe olduğunu düşünüyorum…”

ShareTweet
Previous Post

Ekonomist Atilla Yeşilada: ‘Çeşme kurudu’ diyorum, eğer böyle devam ederse…

Next Post

Soylu’dan Cumartesi Anneleri yorumu: Bu istismar ve kandırmaca son bulsun istedik

İLGİLİHABERLER

Lafla yetindi: Türkiye İsrail’i kınadı ama yaptırımlara katılmadı
EKONOMİ

Lafla yetindi: Türkiye İsrail’i kınadı ama yaptırımlara katılmadı

July 18, 2025
5k
Gençlerin yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle eğitimini yarım bıraktı
EKONOMİ

Gençlerin yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle eğitimini yarım bıraktı

July 18, 2025
5k
Vergilerin saniyede 70 bini, ayda 185 milyar lirası faize gitti
EKONOMİ

Vergilerin saniyede 70 bini, ayda 185 milyar lirası faize gitti

July 17, 2025
5k
Bakan Mehmet Şimşek önerdi: Ev sahibi olabilmesi için dar gelirli 50 yıl borçlandırılacak
EKONOMİ

Bakan Mehmet Şimşek önerdi: Ev sahibi olabilmesi için dar gelirli 50 yıl borçlandırılacak

July 17, 2025
5k
İpotekli konut satışları yüzde 112,6 arttı
EKONOMİ

İpotekli konut satışları yüzde 112,6 arttı

July 17, 2025
5k
Yargıtay kararı: Emekli maaşına kredi nedeniyle bloke konulması mümkün
EKONOMİ

Yargıtay kararı: Emekli maaşına kredi nedeniyle bloke konulması mümkün

July 17, 2025
5k
Daha Fazla Haber
Tepkiler sonuç verdi; dışkı yedirilen çocuklar devlet korumasına alındı

Tepkiler sonuç verdi; dışkı yedirilen çocuklar devlet korumasına alındı

July 18, 2025
5k
Erdoğan müjde diye duyurmuştu: Memura maaş darbesi geldi

Erdoğan müjde diye duyurmuştu: Memura maaş darbesi geldi

July 18, 2025
5k
Tanzanya’da Türk iş insanı silahlı saldırıda hayatını kaybetti

Tanzanya’da Türk iş insanı silahlı saldırıda hayatını kaybetti

July 18, 2025
5k
İstanbul’da aynı hastanede ikinci şüpheli ölüm

İstanbul’da aynı hastanede ikinci şüpheli ölüm

July 18, 2025
5k
Fenerbahçe’ye piyango: Tek bir maça çıkmadan 10 katına satılıyor

Fenerbahçe’ye piyango: Tek bir maça çıkmadan 10 katına satılıyor

July 18, 2025
5k
Savcı Sayan’dan Saray’ı kızdıracak sözler: Türkiye’yi bölecekler

Savcı Sayan’dan Saray’ı kızdıracak sözler: Türkiye’yi bölecekler

July 18, 2025
5k
Ahmet Güneştekin’e İBB soruşturması: “İmamoğlu’na neden teşekkür ettin?”

Ahmet Güneştekin’e İBB soruşturması: “İmamoğlu’na neden teşekkür ettin?”

July 18, 2025
5k
Baskılar sonuç verdi: 3 bürokrat soruşturulacak

Baskılar sonuç verdi: 3 bürokrat soruşturulacak

July 18, 2025
5k
Eski sevgiliye işkence: Abisi kulağını ve burnunu kopardı

Eski sevgiliye işkence: Abisi kulağını ve burnunu kopardı

July 18, 2025
5k
Tutuklanan Şeref Ateş her şeyi anlatacak iddiası

Tutuklanan Şeref Ateş her şeyi anlatacak iddiası

July 18, 2025
5k
Erdoğan’ın koruma ekibine bir ayda 1,24 milyar harcama

Erdoğan’ın koruma ekibine bir ayda 1,24 milyar harcama

July 18, 2025
5k
Gençlerin yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle eğitimini yarım bıraktı

Gençlerin yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle eğitimini yarım bıraktı

July 18, 2025
5k
İnan Kıraç’ın evliliği iptal edildi

İnan Kıraç’ın evliliği iptal edildi

July 18, 2025
5k
Almanya’dan toplu sınır dışı

Almanya’dan toplu sınır dışı

July 18, 2025
5k
Beyaz Saray: Trump’ın bacaklarındaki şişlik ve elindeki morluklar “Yaygın ve zararsız” bir durum

Beyaz Saray: Trump’ın bacaklarındaki şişlik ve elindeki morluklar “Yaygın ve zararsız” bir durum

July 18, 2025
5k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.