I. Dünya Savaşı’nı sona erdiren ateşkes anlaşmasının 100. yıl dönümünde dünya liderleri Paris’te bir araya geldi.
Avrupalı liderler milliyetçilik karşıtı mesajlar verirken gözler ABD Başkanı Donald Trump’taydı. Liderlerin açıklamaları, Trump’ın ‘müttefikleri tarafından yalnız bırakıldığı’ yönünde yorumlandı.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre İngiltere’nin önde gelen finans gazetelerinden Financial Times, Amerikan medyasından Bloomberg ve Washington Post, özellikle Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in açıklamalarını ‘Trump’ın izole edilmesi’ şeklinde haberleştirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da arasında olduğu dünya liderlerinin katıldığı törende ev sahibi Fransa Cumhurbaşkanı Macron, yaptığı konuşmada, dünya liderlerine milliyetçiliği reddetmeleri çağrısında bulundu.
Milliyetçiliği “vatanseverliğe ihanet” diye tanımlayan Macron, “Bizim çıkarlarımız önce gelir ve diğerlerine aldırmayız, diyerek bir ulusun en değerli şeyini söküp atıyorsunuz, ahlaki değerlerini” ifadesini kullandı.
Macron’un bu sözleri, “Önce Amerika” politikasını şiar olarak benimseyen Trump’a karşı olarak algılandı.
Macron ile Trump arasındaki ilişki, Trump’ın seçildiği ilk dönemde çok sıcaktı. Macron, Trump’a yakın dünya liderlerinden biri olarak görülüyordu. Özellikle Fransız liderin nisan ayında Washington’a düzenlediği gezi sırasında verdikleri samimi görüntüler iki ülke arasında ilişkilerin daha da yakınlaşması olarak algılanmıştı. Ancak son aylarda iki lider arasındaki ilişki eskisine nazaran çok daha gergin. Hafta sonu iki liderin baş başa gerçekleştirdiği görüşmede de soğuk rüzgarlar esti. İkilinin arasındaki gerginlik, görüşmenin ardından kameraların önüne taşındı.
Trump, Avrupa’nın NATO için daha fazla para ödemesi gerektiğini söylerken Macron, Avrupa’nın güvenliğinden sadece ABD’nin sorumlu olmaması gerektiğini, bir Avrupa Birliği ordusunun kurulması gerektiğini savunuyor.
Trump ayrıca, “Cumhurbaşkanı Macron, kendisini ABD, Çin ve Rusya’dan korumak için Avrupa’nın kendi ordusunu kurması gerektiğini söyledi. Bu çok küçük düşürücü, belki de önce Avrupa büyük çoğunluğunu ABD’nin fonladığı NATO’ya kendi payını ödemeli” tweetini attı.
Rusya lideri Vladimir Putin ise Macron’u destekleyerek Avrupa’nın kendi ordusunu kurmak istemesinin ‘çok doğal olduğunu’ söylüyor.
Trump, pazar günü düzenlenen anma törenine ise çoğu dünya liderinden sonra geldi. Akşam gerçekleştirilen ve çoğu liderin katıldığı barış konferansına ise gitmedi.
Almanya Başbakanı Merkel, bu konferans sırasında yaptığı konuşmada, “Barışı çok cepte görüyoruz. At gözlüğü takan milliyetçiliğin tekrar hortlamasından korkuyorum. İzolasyon 100 yıl önce de bir yanıt değildi. Bu kadar birbirine geçmiş bir dünyada yaşarken izolasyon bugün nasıl bir yanıt olabilir?” dedi.
Trump’a sosyal medyadan da cumartesi günü Paris’te Amerikan askerlerinin bulunduğu mezarlığa yapacağı ziyareti yağmur yüzünden iptal etmesine tepki yağarken Bloomberg, bu tepkilerin Trump’ın ABD’deki imajına bir etki yapmayacağını, ancak müttefikleriyle olan ilişkisinin her zamankinden daha ‘kırılgan’ olduğunu aktardı.
Politico da “Trump bu hafta sonu Paris’te çok yalnızdı, ‘Önce Amerika’ şiarı benimsediği için Avrupalı liderler ve uzun süreli müttefikleri tarafından dışlandı” yorumunda bulunan medya kuruluşlarından.