Kosova’nın kuzeyinde Sırp kökenlilerin ağırlıklı olarak yaşadığı Zveçan kentinde Sırp protestocularla polis arasında çatışmalar yaşandı.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, orduyu en üst düzey alarm seviyesine geçirerek birliklerin Kosova sınırına intikal ettirilmesi talimatı verdi. Savunma Bakanı Milos Vucevic, televizyonda canlı yayında yaptığı açıklamada, “Kosova’da Sırp toplumuna yönelik bir terör uygulandığı açıktır” diyerek birliklerin hızla sınıra intikal ettiğini bildirdi.
Zveçan’da çoğunluğu oluşturan Sırplar, göreve yeni seçilen Arnavut kökenli belediye başkanının belediye binasına girişini engellemeye çalışınca polis kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gazla müdahale etmiş ve belediye başkanına binaya girişinde eşlik etmişti.
Kosova polisinden yapılan açıklamada, olaylar sırasında kendilerine atılan taş gibi cisimler nedeniyle beş polis memurunun hafif yaralandığı, bir polis aracının ateşe verildiği bildirildi. Sırp yerel sağlık yetkilileri de on kişinin hafif yaralanmalar ve göz yaşartıcı gazın etkileri nedeniyle bölgedeki hastaneye başvurduğunu bildirdi.
Vela: Sorumluluk tamamen Sırbistan’da
Kosova Cumhurbaşkanı Vyosa Osmani’nin kabine şefi Blerim Vela, gerilimin tırmanması ve polise yönelik eylemlerden “Sırbistan’ın yasa dışı ve kriminal yapılarının” sorumlu olduğunu savunarak “Gerilimin tüm sorumluluğu Sırbistan’dadır” açıklamasını yaptı.
Kosova’nın kuzeyinde, aralarında Zveçan’ın da bulunduğu dört belediyede yaklaşık 50 bin Sırp yaşıyor. Sırplar, 23 Nisan’da yapılan belediye seçimlerini, özerklik taleplerinin karşılanmadığı gerekçesiyle boykot etmiş; katılımın yüzde 3,47’de kaldığı seçimler sonrasında Sırplar, dört belediyede hepsi Arnavut kökenli olan belediye başkanlarının kendilerini temsil etmediğini ilan etmişti.
Kosova’nın 2008 yılında Sırbistan’dan bağımsızlık ilanını tanımayan Sırplar, başkentlerini Belgrad olarak kabul ediyor. Kosova nüfusunun yüzde 90’ını Arnavut kökenliler oluşturuyor.
ABD’den Kosova hükümetine sert uyarı
Kosova ile Sırbistan arasında son gerilim, Mart ayında Batılı ülkelerin devreye girmesi sonucu varılan sözlü anlaşmayla giderilmişti. İki tarafın hükümeti, kuzeydeki Sırp azınlığa daha fazla özerklik tanınması yoluyla gerilimin azaltılmasında mutabık kalmıştı.
ABD’nin Priştine Büyükelçisi Jeffrey Hovenier, polisin belediye binalarına zorla girmesini kınarken olay sonrasında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’dan da bir açıklama geldi. Blinken, “Kosova hükümetinin ABD ve Avrupa’nın tavsiyeleriyle tezat oluşturan eylemleri, gerilimi gereksiz ve keskin bir şekilde tırmandırmakta, Kosova ile Sırbistan arasındaki ilişkileri normalleştirme çabalarımızı baltalamaktadır. Bu eylemlerin Kosova ile ikili ilişkilerimize etkileri olacaktır” dedi. Blinken, Kosova Başbakanı Albin Kurti’yi gerilimi tırmandıracak adım ve eylemlerden kaçınmaya çağırdı.