İsveç, İran’da hapiste tutulan İsveçli diplomatın serbest bırakılması karşılığında İran İslam Cumhuriyeti’nde 1988 yılında gerçekleştirilen toplu idamlar nedeniyle İsveç tarafından insanlığa karşı suçlardan mahkum edilen Hamid Nuri’yi serbest bıraktı.
İran’la İsveç arasındaki karşılıklı mahpus takası, mayıs ayında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte bir helikopter kazasında hayatını kaybeden İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın girişimleri sonucu gerçekleşti.
İsveç Başbakanı, diplomat ve Avrupa Birliği (AB) çalışanı Johan Floderus ve İsveç-İran çifte vatandaşı Saeed Azizi’nin serbest bırakıldığını sosyal medya platformu X (Twitter) hesabından “Şu anda uçakla İsveç’e dönüyorlar ve yakında aileleriyle bir araya gelecekler” diyerek duyurdu.
İran İnsan Hakları Yüksek Konseyi Başkanı Kazım Garibabadi ise X’te yaptığı paylaşımda “2019’dan beri İsveç’te yasadışı olarak tutuklu bulunan Hamid Nuri özgür ve birkaç saat içinde ülkeye dönecek” ifadelerini kullandı.
Umman ajanslarının bildirdiğine göre takasa Umman aracılık etti.
TOPLU İDAMLARINDAKİ ROLÜNDEN ÖMÜR BOYU HAPİS CEZASI ALMIŞTI
Hamid Nuri, 2019’da İsveç’in başkenti Stockholm’de havalimanında tutuklanmış ve Stockholm mahkemesi Nuri’yi 1988 yılında İran’da beş binden fazla siyasi mahkumun toplu infazlarındaki rolünden dolayı ömür boyu hapis cezasına çarptırmıştı. Mahkeme Nuri’nin İran’ın Karaj kenti dışındaki Gohardasht cezaevinde savcı vekili olduğunu tespit etmişti.
İran’da 1979 İslam Devriminin ardından başlayan İran-Irak Savaşı sırasında Irak saflarında yer aldıkları gerekçesiyle “Halkın Mücahitleri” örgütünün cezaevinde bulunan üyeleri hakkında toplu idam kararı verilmişti.
İran’ın mayıs ayında helikopter kazasında ölen Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin de aralarında olduğu “ölüm mangası” adı verilen 4 kişilik yargı heyetinin verdiği idam kararında, Halkın Mücahitleri ile çeşitli sol ve komünist örgütlere üye olduğu iddia edilen 5 bine yakın kişinin infaz edildiği düşünülüyor.