ABD yargısı, istifa depremiyle sarsılıyor. Donald Trump yönetiminin New York Belediye Başkanı Eric Adams hakkındaki Türkiye bağlantılı yolsuzluk suçlamalarının düşürülmesi talimatını yerine getirmeyi reddeden savcı ve Adalet Bakanlığı yetkilileri art arda istifa etti.
İlk istifa, talimatı uygulamayı reddeden New York Güney Bölgesi’nin Savcı Vekili Danielle Sassoon’dan geldi.
Bu göreve kısa bir süre önce Trump yönetimi tarafından atanan ve kendisi de Cumhuriyetçi olan Sassoon, ABD Adalet Bakanı Pam Bondi’ye yazdığı yazıda kendilerine verilen Adams hakkındaki davanın düşürülmesi talimatını yerine getiremeyeceklerini bildirdi, çekince ve endişelerini aktardı.
Savcı: Suçları işlediğinden eminim
Sassoon, Eric Adams’ın iddianamede yer alan suçları ve hatta daha fazlasını işlediğinden emin olduğunu savundu, hatta savcıların Adams’ı “kanıtları yok etmek, kanıtları yok etmeleri için başkalarına talimat vermek ve FBI’a yanlış bilgi vermekle” suçlamaya hazırlandıklarına da dikkat çekti.
Adams hakkındaki davanını, ABD Başkanı Donald Trump’ın göçün sınırlandırılması politikalarına yardımcı olması karşılığında düşürülmek istenmesini eleştiren Sassoon, “aceleye getirilmiş ve yüzeysel bir süreç sonucunda alınmış bu talimatın kendisini şaşırtmaya devam ettiğine” de vurgu yaptı.
Bondi’ye yazısında Sassoon, suçlamaların düşürülmesi halinde “Adalet Bakanlığı’nın bir silah olarak kullanılması yönündeki endişeleri artıracağını” vurgularken, “yasaların işlenmiş suçlarla ilgili suçlamaların düşürülmesini desteklemediğini, Adams’ın kendisine isnat edilen suçları işlediğinden emin olduğu için de yersiz düşüncelerle suçlamaların düşürülmesini kabul edemeyeceğini” aktardı.
Savcıya “itaatsizlik hoş görülmeyecek” tehdidi
Davanın düşürülmesi talimatı, Trump tarafından yeni atanan Geçici Başsavcı Vekili Emil Bove tarafından kaleme alınmıştı.
Sassoon’un istifası üzerine Bove yeni bir yazı daha kaleme aldı. Bu yazısında Sassoon’un istifasını kabul ettiğini ifade eden Bove, “Adalet Bakanlığı itaatsizliği hoş görmeyecek” diyerek dava savcılarını idari izne çıkardığını, hem Sassoon hem de savcılar hakkında iç soruşturma başlatılacağını bildirdi.
Bu yazıda Bove ayrıca Washington’daki Adalet Bakanlığı’nın, yani kendi ofisinin bizzat Adams hakkındaki davayı devralacağını ve suçlamaların düşürülmesi için kendilerinin harekete geçeceğini bildirdi. Davanın düşürülme talebinin Bove ekibi tarafından iletildiği yönünde henüz bir bilgi yok.
Adalet Bakanlığı’nda istifalar başladı
Ama bu gelişmeler üzerine Adalet Bakanlığı’nda davaya bakmakla görevlendirilen departmanlarda art arda istifalar başladı. Şu ana kadar altı üst düzey yetkilinin istifa ettiği bildiriliyor.
İstifa edenler arasında Adalat Bakanlığı’nın Yolsuzlukla Mücadele Bölümü Başkanı John Keller ve aynı bölümden Rob Heberle, Jenn Clarke ve Macro Palmieri’nin yanı sıra Ceza Bülümü üst düzey yetkilisi Kevin Driscoll bulunuyor.
Ne olmuştu?
ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump tarafından Geçici Başsavcı Vekili olarak atanan Emil Bove Pazartesi günü bir yazıyla federal savcılara New York Belediye Başkanı Eric Adams hakkındaki Türkiye bağlantılı yolsuzluk suçlamalarının düşürülmesi talimatını vermişti.
Bove, davanın Eric Adams’ın 2025 belediye seçimlerine dönük seçim kampanyasını etkileyebileceğine dikkat çektiği yazısında, “Ayrıca süren kovuşturma gereksiz yere New York Belediye Başkanı Adams’ın tüm dikkatini ve kaynaklarını yasadışı göç ve şiddet suçlarına ayırmasını kısıtlamıştır” ifadelerine yer vermişti.
Adalet Bakanlığı’nın davanın düşürülmesi talimatı, bağımsız yargıya yapılan “olağanüstü bir siyasi müdahale” olarak nitelendirmiş, tepkiye yol açmıştı.
Eski Federal Savcı Michael Weinstein, Adalet Bakanlığı’nın davanın düşürülmesi talimatının federal savcıların bağımsızlığı açısından kötü bir emsal teşkil ettiğini söylemiş, “Ne yazık ki bu, Adalet Bakanlığı ve FBI içinde meydana gelen sarsıntıların ve mevcut karar alma mekanizmasının siyasallaşmış doğasının bir başka örneği” değerlendirmesini aktarmıştı.
Adams hakkındaki suçlamalar
Kendisine yöneltilen yolsuzluk suçlamalarını reddeden 64 yaşındaki New York Belediye Başkanı Eric Adams, ABD’nin en kalabalık şehri olan New York’a göçün artması üzerine dönemin başkanı Joe Biden yönetiminin göçmen politikasını eleştirdiğini, bu nedenle haksız yere hedef alındığını iddia ediyor.
Oysa federal savcılar, geçen ay mahkemeye sundukları bir dosyada Adams’ın siyasi nedenlerle hedef alındığı iddiasını reddetmiş, soruşturmanın Adams’ın Biden yönetimini kamuoyu önünde eleştirmeye başlamasından bir yıldan fazla bir süre önce başladığına dikkat çekmişti.
Eric Adams’ın davasının ilk duruşmasının 21 Nisan’da başlaması planlanmıştı.
Adams hakkında ağır rüşvet suçlamasıyla hazırlanan iddianame ise 2024 yılının Eylül ayında New York Güney Bölge Mahkemesi tarafından kamuoyuna açıklandı.
Adams, iddianamede Türk yetkili ve iş insanlarından yasadışı bağış ve rüşvet almakla suçlanıyor. ABD’de vatandaş olmadan, dolayısıyla oy kullanma hakkına sahip olmadan bir siyasi kampanyaya doğrudan veya dolaylı olarak bağış yapılamıyor.
İddianameye göre, Adams’ın yasadışı bağış ve hediye kabul etmesi 2015’te Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyaretlerle başladı.
Yaklaşık on yıl öncesine ait olaylarla ilgili 57 sayfalık iddianamede, o dönem New York’a bağlı Brooklyn İlçe Belediye Başkanı olan Adams’ın, Türk hükümet yetkilisinin lüks bir seyahat hediyesini kabul ettiği ifade edilerek Adams ve yakın çevresine Türk Hava Yolları (THY) tarafından on binlerce dolar değerinde uçak bileti, lüks otellerde konaklama, şoförlü özel araç, tekne turu, deniz kenarında bir otelde hamam ziyareti ve lüks restoranlarda yemekler gibi çok sayıda avantaj sağlandığı savunuluyor.
İddianamede ayrıca Eric Adams’ın 2021 yılında yapılan New York Belediye Başkanlığı seçimleri öncesindeki kampanya döneminde yasa dışı bağış aldığını ve aynı zamanda yabancı uyruklu kişilerden sadece değerli şeyler kabul etmekle kalmadığı, bunları açık bir şekilde talep de ettiği öne sürülüyor.
İddianameye göre “yabancı hamileri” Adams’ın ünü ve etkisi arttıktan ve özellikle de 2021 yılında 8,5 milyon nüfuslu New York’un belediye başkanı olacağı belli olduktan sonra “rüşvete dayalı ilişkilerinden faydalanmak” istedi. Eric Adams da bu talebe onay vererek ilgili kişilere avantajlar sağladı.
Savcılık soruşturmasında Ankara ile bağlantılı inşaat şirketlerinin, söz konusu yasa dışı bağışlarla ne ölçüde bağlantılı olduğu da araştırılıyor. Yetkililer, Türkiye’nin Manhattan bölgesinde, Birleşmiş Milletler binasının tam karşısında inşa ettiği Türk Evi gökdeleni ile Türkiye Cumhuriyeti Başkonsolosluğu binasının yapımına, Adams’a verilen rüşvetler sayesinde ruhsat aldığından kuşkulanıyor.