Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) liderliğinde, Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) unsurlarının YPG/PYD’ye karşı yürüttüğü kara operasyonu devam ederken, dünya medyasından da harekata dair analiz ve yorumlar gelmeye devam ediyor.
CNN International’dan Tim Lister, Afrin harekatının zor durumda olan ve yenilgiye uğramasına ramak kalan IŞİD’e rahat bir nefes aldıracağı yorumunu yaptı.
Lister aynı zamanda, Kuzey Suriye’ye yönelen saldırının daha geniş bir sınır çatışmasına dönüşmesi riski taşıdığını aktardı.
O haberin satırbaşları şöyle:
Türkiye’nin Kuzey Suriye’deki Kürt militanlara yönelik askeri saldırısı yedi yıldır devam eden Suriye savaşında yeni bir cephe açtı ve boğulmakta olan IŞİD’e bir hava koridoru sağlama riskini de beraberinde getirdi.
Türkiye, ‘terörist’ olarak kabul ettiği YPG militan gücün Suriye sınırını kontrol etmesine izin vermeyeceğine dair uzun zamandır açıklamalarda bulunuyordu. ABD, IŞİD’e karşı vekalet savaşında YPG’ye desteğini arttırırken de bunu söylüyordu Türkiye.
İşin özünde, bir NATO üyesi ülke, bir diğer NATO üyesi tarafından IŞİD’e karşı savaşması için eğitilen ve silahlandırılan bir grubu yok etmek istiyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan için, YPG Türkiye’deki ayrılıkçı grup PKK’dan farksız.
‘Zeytin Dalı’ adı verilen operasyon cumartesi günü bir dizi saldırı ile başladı. Pazar günü Türk askerleri, ÖSO desteğiyle, Suriye’ye geçti. Türk saldırısını destekleyen isyancı grubun lideri, 13 bin savaşçının operasyona dahil olduğunu açıkladı.
Türkiye’nin operasyon gerçekleştirdiği Kürt kantonu Afrin, İdlib’e bitişik. Türk güçleri, Rusya tarafından Suriye’deki çatışmayı azaltmak için oluşturulan dört ‘çatışmasızlık bölgesi’nden biri olan İdlib’te kontrolü elinde bulunduruyor.
Ancak Türkiye ordusu, İdlib’teki varlığını Kürtlere karşı yeni bir cephe açmak için kullanmayı tercih etti.
Saldırıdan önce Türkiye hem Rusya hem de ABD’yi niyetleri konusunda bilgilendirdi. Geçen hafta Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, istenmeyen sonuçların önüne geçebilmek için Moskova’da temaslarda bulundu.
Rusya’nın Suriye’de güçlü bir hava savunma radarı bulunmakta. Kimi uzmanlar, Türkiye’nin Rusya ile İdlib’in çatışmadan temizlenmesi karşılığında Afrin’i aldığı görüşünü dillendiriyor. Türk operasyonu öncesinde Rusya, Afrin’de az sayıdaki askerini çekti.
Kendi payına, YPG daha önce işbirliği yaptığı Rusların ihanetine uğradığını söylüyor.
Pazar günü yaptıkları açıklamada da, Rusya’yı saldırılardan ve tüm sivil ölümlerinden sorumlu tuttuklarını duyurdular.
Şimdi her şey, Türkiye’nin operasyonunun boyutuna bağlı. Eğer operasyon sınır boyunca uzanan tampon bölge ile sınırlıysa, kapsamlı bir çatışmanın önü alınabilir.
Ancak Türkiye Afrin kentini ele geçirmeyi ve sonrasında daha da doğuya ilerleyerek Menbiç’i zapt etmeyi planlıyorsa, Suriye içinde yeni bir savaş patlak vermiş olacak.
ABD, taraflara itidal çağrısı yapsa da İran gibi Türkiye operasyonlarına son verilmesi talebinde bulunmadı. Dışişleri Bakanlığı pazar günkü açıklamasında ‘masum sivillerin durumu’ konusunda endişelendiğini açıkladı ve Türkiye’ye ‘operasyonun ölçeğinin sınırlı tutulması’ uyarısında bulundu.
Geçen hafta IŞİD birdenbire İdlib’te ortaya çıktı ve bazı rejim askerlerini öldürdü. Sonra da rejim askerleri olduğunu iddia ettiği üç kişinin infaz görüntülerini yayınladı.
Geçen yıl Suriye’deki şiddette göreceli bir düşüşten ve IŞİD’in Rakka ve Deyrezzor’dan temizlenmesinin ardından, Kuzey Suriye’deki yeni çatışma daha kapsamlı bir savaşı tetikleyebilir ve farklı aktörleri içine çekebilir.