Çin, ABD Başkanı Donald Trump’ın fentanil için öncü kimyasalların üretimini durdurmak için çok az şey yaptığı iddiasıyla yüzde 10 gümrük vergisi uygulama kararının ardından “meşru haklarını ve çıkarlarını savunmak için gerekli karşı tedbirleri” alma tehdidini tekrarladı.
Pazar günü yayınlanan Çin Dışişleri Bakanlığı açıklamasında herhangi bir özel misilleme önleminden bahsedilmedi ancak “Çin, ABD’yi yanlışlarını düzeltmeye, uyuşturucu karşıtı işbirliğinde zor kazanılan olumlu dinamikleri sürdürmeye ve Çin-ABD ilişkilerinin istikrarlı, sağlam ve sürdürülebilir bir şekilde gelişmesini teşvik etmeye çağırıyor,” denildi.
Çin, ABD’nin eyleminin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını ihlal ettiğini belirtti ve küresel ticareti yöneten organ nezdinde dava açma sözü verdi.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Kamu Güvenliği Bakanlığı pazar günü neredeyse aynı suçlamalarda bulunurken, Ticaret Bakanlığı da benzer bir açıklama yayınladı.
Çin kimi suçluyor?
Trump, Çin’i fentanil üretimine izin vermekle suçluyor. Fentanil Meksika’da tablet haline getiriliyor ve her yıl aşırı dozdan 70.000 kişinin öldüğü ABD’ye kaçak yollardan sokulup dağıtılıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin “diğer ülkeleri keyfi gümrük vergisi artışlarıyla tehdit etmek” yerine kendisine dönüp bakması gerektiğini belirtti. Bakanlığın açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “ABD’nin kendi fentanil sorununu objektif ve rasyonel bir şekilde görmesi ve çözmesi gerekiyor… (Çin) hem politika hem de uygulama açısından karşı-narkotik konusunda dünyanın en sert ülkelerinden biridir.”
Uzmanlar, Çin’in her yıl uyuşturucu kaçakçılığından bilinmeyen sayıda kişiyi idam ettiğini ancak ülke içinde uyuşturucu kullanımının nispeten düşük olduğunu belirtiyor.
Kamu Güvenliği Bakanlığı’nın açıklamasında, Pekin’in yasal önlemler almaya başlamasından bu yana ABD’nin Çin kaynaklı herhangi bir fentanil prekürsörü ele geçirdiğini bildirmediği belirtildi.
Anlaşmazlık üzerinde etkili olabilecek başka hangi konular var?
Çin’in ABD ile olan ve geçen yıl yaklaşık 1 trilyon dolara (98.000 milyar euro) ulaşan muazzam ticaret açığı Trump’ın şikayetlerinin sürekli hedefi oldu. Gümrük vergileri, Çin mallarını ABD’li tüketiciler için daha pahalı hale getirecek ve sonuçta oyuncaklardan giysilere kadar her şeyin ithalat maliyetinin önemli bir kısmını ödemek zorunda kalacaklar.
ABD’li tüketiciler “Amerikan malı almaya” karar verirse Çin’in hayati ihracat pazarı darbe alabilir. Çin iç ekonomisi hükümet destekli bir dizi teşvike yanıt veremezken, ülkenin zaten yüksek olan kamu borcunu daha da arttıran yabancı altyapı projeleri ve diğer büyük hükümet girişimleri daha fazla ekonomik durgunluk tehdidi yaratıyor.
Bu durum, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in temel ekonomik ve siyasi göstergelerde ABD’yi geçme çabasını şimdiden rayından çıkarmaya başladı. Ayrıca, Tayvan’ı fethetme ve Hint-Pasifik bölgesinde Çin’in üstünlüğünü iddia etme konusundaki nihai hırslar da tehdit altında.
Yasadışı göçü durdurmak da Trump’ın temel siyasi mesajlarından biri oldu ve ABD’nin komşuları Meksika ve Kanada’ya yönelik gümrük vergisi eylemlerinde adı geçti. Çin’den yasa dışı yollarla gelenler bu rakamların çok küçük bir kısmını oluşturuyor ancak Trump hemen her ülkeye, ABD’ye yasa dışı yollardan giren vatandaşlarından sorumlu tutacağını bildirdi.
