Almanya’da Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) ve Hristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) başbakan adayları genel seçime yaklaşık 2 hafta kala katıldıkları televizyon münazarasında kozlarını paylaştı.
Kamu televizyonları ARD ve ZDF’te 90 dakika süren canlı yayında sunucuların sorularını yanıtlayan SPD’li mevcut başbakan Olaf Scholz ile anketlerin seçimin galibi olarak işaret ettiği CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, daha çok iç siyasi gelişmeler üzerinde görüş bildirirken karşılıklı suçlamalarda bulundular.
DW Türkçe’den Tuncay Yıldırım’ın haberine göre, “Televizyon düellosu” olarak adlandırılan münazaraya 23 Şubat’ta yapılacak seçimlerde önemli bir oy oranına ulaşması beklenen aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisine karşı izlenecek tutum ve göçün sınırlandırılmasına ilişkin tartışmalar damgasını vurdu.
Seçim sonuçlarından sonra ortaya çıkacak tabloya göre koalisyon kurma ihtimali de bulunan iki partinin lideri, bir çok konuda farklı görüşte olduklarını ortaya koyarken özellikle göçün sınırlandırılması konusunda bir uzlaşı sinyali vermedi.
Göçün sınırlandırılması konusunda kararlı olduklarını vurgulayan Scholz, ancak CDU ve Bavyera eyaletindeki kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birlik’in (CSU) oluşturduğu Birlik partilerinin göçmenleri sınırdan geri çevirme planlarını eleştirdi. Bunun hukuka aykırı bir uygulama olacağını kaydeden SPD’li politikacı, aksi halde bir “Avrupa krizi” yaşanabileceği uyarısında bulundu. Scholz ayrıca Merz’ten Avrupa iltica reformunun uygulanması için hükümetin sunduğu yasa lehinde oy kullanmasını istedi. Scholz, “bunu yapmamak için neden bu kadar aptal olalım” dedi. Scholz, göç konusunda seçimden sonra da “sert tutumunu” sürdüreceğini belirtirken, Aschaffenburg’da bir sığınmacının gerçekleştirdiği saldırıya atıfta bulunarak, “Bu tür eylemleri asla kabul edemeyiz ve bu nedenle açık ve kararlı adımlar atılmalı” ifadelerini kullandı.
Merz’ten masal benzetmesi
Hristiyan Birlik partilerinin başbakan adayı Friedrich Merz ise Almanya’ya son yıllarda yoğun bir göç yaşandığını belirterek, bunun sorumlusu olarak Scholz hükümetini gösterdi.
Merz, Scholz’ü “iki milyondan fazla düzensiz göçmenin Almanya’ya girmesine izin vermekle” suçladı. CDU lideri söz konusu rakamın Hamburg nüfusundan daha fazla olduğuna dikkat çekerken, “Koalisyonunuzda bunu gerektiği gibi yapamıyorsunuz” sözleriyle Scholz’e yüklendi, “Siz bu dünyada yaşamıyorsunuz” dedi ve “Burada anlattığınız bir masal sarayı” ifadesini kullandı.
Maybrit Illner ve Sandra Maischberger’in sunuculuğunu üstlendiği münazarada iki lider arasında AfD ile ilgili tartışma da öne çıktı.
SPD’li Başbakan Scholz, CDU/CSU’nun göçle ilgili yasa taslağını AfD’nin oylarıyla Federal Meclisten geçirdiğini belirterek, daha önce bu partiyle iş birliği yapmayacağını açıklayan CDU lideri Merz’i “sözünü tutmamakla” ve “bir tabuyu yıkmakla” suçladı.
Scholz, CDU liderinin seçimden sonra AfD ile iş birliği yapmayacağı yönündeki sözüne inanmadığını belirterek, “Bu benim ciddi endişem” diye konuştu.
CDU lideri ise, Scholz’un AfD ile ilgili iddialarını bir kez daha kesin bir dille reddetti. “Böyle bir işbirliği olmayacak” diye konuşan Merz, kendi partileri ile AfD arasında “dünyalar kadar fark” olduğunu savundu.
Ekonomide karşılıklı atışmalar
İki lider göç ve AfD dışında ekonomi konularında da birbirlerine eleştiriler yöneltti.
Ana muhalefet lideri Merz, Scholz hükümetinin uyguladığı ekonomi politikasını sert sözlerle eleştirirken, Scholz’ün “ekonomide yaşanan krizi doğru algılayamadığını” ileri sürdü. Merz Başbakan Scholz’ün Alman sanayisinin iyi durumda olduğuna dair sözlerini eleştirirken, “Bu akşam burada ekonomimizin durumunu tanımlarken kullandığınız ifadeler beni biraz şaşırttı” dedi ve ekledi: “Dürüst olmak gerekirse bay Scholz, bunların dışarıdaki gerçekle hiçbir ilgisi yok.” Almanya’da son 15 yılda hiç olmadığı kadar büyük bir iflas dalgası yaşandığını söyleyen Merz, “Görevde olduğunuz süre zarfında Almanya’da 50 binden fazla şirket iflas etti, bu iflasların yarıya yakını geçen yıl yaşandı” diye konuştu.
Scholz ise sanayiye yönelik iyileştirme çabalarına devam edilmesi gerektiğini belirtirken, istihdam edilen kişi sayısındaki artışa da dikkat çekti. Scholz konuşmasında Almanya’nın G7 grubundaki ekonomik olarak güçlü demokrasiler arasında en düşük ikinci işsizlik oranına sahip ülke konumuna geldiğini de sözlerine ekledi.
Münazaradan notlar
Merz program boyunca sakin tavırlarıyla dikkat çekti. Buna karşın Scholz daha heyecanlı ve zaman zaman agresif bir tavır sergilerken, birkaç kez Merz’in ifadelerini “gülünç veya aptalca” olarak nitelendirdi ve “boş konuştuğunu” savundu.
Programın başında iki lidere seçim kampanyaları sırasında birbirlerine yönelik kullandıkları ifadelerden dolayı kırgın olup olmadıkları soruldu. Merz, Scholz’un kendisine kampanya konuşmalarında “Fritze Merz” diyerek lakap takmasına alınmadığını söyledi.
Her iki adayın eşit süre konuşmasına dikkat eden sunucular, zaman zaman eleştirel sorular da yöneltti. Stüdyoya konuk alınmadı.
Güncel anketlere göre CDU/CSU’nun oy oranı yüzde 29 ile 34 arasında gidip geliyor. SPD ise yüzde 15 ile 18 arasında seyreden oy oranıyla AfD’nin ardından üçüncü sırada yer alıyor.