ABD’nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee, gelecekte kurulacak bir Filistin devleti için “Müslüman ülkelerin” topraklarının bir kısmından vazgeçmesini önerdi.
Huckabee, BBC’ye verdiği mülakatta “Müslüman ülkelerin İsrail tarafından kontrol edilen toprakların 644 katına sahip olduğunu” söyledi.
“Belki de bir Filistin devleti için böyle bir arzu varsa, buna ev sahipliği yapmak istediğini söyleyecek birileri olabilir” dedi.
Büyükelçi ayrıca iki aşırı sağcı İsrailli bakana yaptırım açıklayan İngiltere dahil beş batılı ülkeyi de sert bir dille eleştirdi.
Büyükelçi mülakatında, İsrail ve Filistinliler arasında barış için önerilen iki devletli çözümü “arzulanan bir hedef” olarak nitelendirdi.
İki devletli çözüm, işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze’de başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletini ve bu devletin İsrail ile birlikte var olmasını öngörüyor.
Ancak Huckabee, Bloomberg’e verdiği ayrı bir mülakatta ABD’nin artık bağımsız bir Filistin devleti hedefinin peşinde olmadığını söyledi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Tammy Bruce daha sonra büyükelçinin “kendi adına konuştuğunu” ve ABD’nin Ortadoğu politikasından Başkan’ın sorumlu olduğunu belirtti.
Fransız ve Suudi diplomatlar 17-20 Haziran tarihlerinde New York’taki Birleşmiş Milletler’de nihai bir Filistin devleti için yol haritası belirlemeyi amaçlayan bir konferans düzenleyecek.
Huckabee gelecekte kurulacak bir Filistin devletinin tam olarak nerede yer alabileceğini ya da ABD’nin böyle bir çabayı destekleyip desteklemeyeceğini söylemese de konferansı “zamansız ve uygunsuz” olarak nitelendirdi.
“Bu aynı zamanda Avrupalı devletlerin bir savaşın ortasında dayatmaya çalıştıkları tamamen yanlış bir şey” dedi ve bunun İsrail’in “daha az güvende” olmasıyla sonuçlanacağını savundu.
ABD’nin pozisyonunun Batı Şeria’da bir Filistin devleti kurulamayacağı yönünde olup olmadığı sorusuna Huckabee şu yanıtı verdi:
“Asla olamaz demiyorum, dediğim şey bir kültürün değişmesi gerektiği. Şu anda kültür, Yahudileri hedef almanın ve onları öldürmenin sorun olmadığı ve bunun için ödüllendirildiğiniz yönünde. Bunun değişmesi gerekiyor.”
İsrail iki devletli çözümü reddediyor. Herhangi bir nihai çözümün Filistinlilerle yapılacak müzakerelerin sonucu olması gerektiğini ve devlet kurmanın bir ön koşul olmaması gerektiğini söylüyor.
Huckabee daha önce “büyük İsrail” fikrinin güçlü bir destekçisi olmuş, işgal altındaki Filistin Toprakları’nın İsrail tarafından kalıcı olarak kontrol edilmesini istemiş ve Batı Şeria için İncil’deki “Yahudiye ve Samiriye” terimini kullanmıştı.
Kullandığı dil kısmen İsrail’deki aşırı milliyetçi grupların dilini yansıtıyor.
İsrail’deki koalisyon hükümetindeki aşırı sağcı bakanlar da dahil olmak üzere bu hareketten bazıları, Filistinlilerin işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze’den çıkarılmasını savunuyor ve gelecekte kurulacak bir Filistin devletinin Arap veya Müslüman ülkelerde var olabileceğini söylüyor.
Hak örgütleri ve Avrupa hükümetleri böyle bir politikanın yürürlüğe girmesi halinde bunun uluslararası hukukun açık bir ihlali olacağını söylüyor.
Büyükelçi ayrıca 10 Haziran’da İngiltere, Norveç, Avustralya, Kanada ve Yeni Zelanda’nın ortak tutum alarak İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’e yaptırım uygulamasına da tepki gösterdi.
İsrail bu karara güçlü itirazlarda bulunurken, Huckabee de bunu “şok edici bir karar” olarak nitelendirdi.
Huckabee, “Seçilmiş bu iki bakanın, ülkenin egemenliğine saygı duyması ve herhangi bir suç faaliyetinde bulunmadıklarını kabul etmesi gereken ülkeler tarafından neden yaptırıma tabi tutulduklarına dair henüz iyi bir neden duymadım” dedi.
Hamas’ın Ekim 2023’te İsrail’e saldırarak yaklaşık 1.200 kişiyi öldürmesi ve 251 kişiyi rehin almasının ardından İsrail’in Gazze’ye saldırılarında 55 bine yakın Filistinli öldürüldü. BM bunların dörtte birinden fazlasının çocuk olduğunu tahmin ediyor.
Gazze’de halen Hamas tarafından tutulan 56 rehinenin en az 20’sinin hayatta olduğuna inanılıyor.
