Yazar Fikret Başkaya, referandum sonrası iktidarın durumunu “Kazanmış gibisin ama kaybetmişsin” diye yorumlarken iktidarın geleceğine dair önemli tespitlerde bulundu.
“Tüm sektörlerde bir kriz var, tıkanma var. Sürdürememezlik tablosu var” diyen Başkaya, iktidarın 2019’a kadar gitmesinin mümkün olmadığını belirtti. Alternatif düşüncenin saygın isimlerinden Başkaya, ekonomik çöküşün kaçınılmaz olduğu görüşünde.
Türkiye’de alternatif düşüncenin saygın isimlerinden olan yazar Fikret Başkaya, 16 Nisan’da yapılan anayasa değişikliği referandum sonuçlarını değerlendirdi.
Başkaya, referandum sonrası iktidarın durumunu “Kazanmış gibisin ama kaybetmişsin” diye niteledi.
Yazar Başkaya’ya göre iktidar 2019’u görmeyecek.
Fikret Başkaya, ‘başkanlık’ projesinin ardında sanılanın aksine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tek başına olmadığı değerlendirmesini de yaparken, bu projeye Türkiye mülk sahibi sınıfların ve sermayesinin de desteği olduğunu ifade etti.
dihaber’e konuşan Başkaya, görüşünü şöyle destekledi:
Bu destek olmadan asla böyle bir şeye tevessül edemezlerdi. Dolayısıyla siyasi iktidar boşlukta durmuyor. Sanki tek bir adam var. Bu doğru değil.
‘Temel sorun, yönetememe krizi’
Hükümetin bu sürece mecbur olduğunu söyleyen Başkaya, şöyle konuştu:
Temel sorun, yönetememe krizi. Çünkü bunlar 15 yıllık dönemde yağmalanmamış bir şey bırakmadılar. Bütün sektörlerde çuvalladılar. Bütün gösterge ışıkları kırmızıda. Dolayısıyla bir sıkışma var. Ama yağma da çok alıştılar. Bu hali sürdürebilmek için mevcut halin de ötesinde bir baskı rejimine ihtiyaç var.
İkincisi iktidardan düştükleri zaman mutlaka yargılanacaklarını biliyorlar. Böyle bir tedbir de almak istediler.
‘Önemli bir kırılma noktası’
Sadece referandum günü oylama ve sayım işleminin değil anayasa değişiklik paketinin hazırlanışından bu yana gayrimeşru olduğunu ifade eden Başkaya, şunları söyledi:
Hiçbir tartışma olmadan 316 vekil boş kağıda imza attı. Etik olarak son derece sakat ama sorun edilmedi. Saray’da kuruldu bu iş. Gerisi göstermelikti. Meclis’te tartışmaya falan da izin vermediler. Şöyle bir beklentileri vardı; iktidar partisi ve MHP’nin oyları yeter. Buna güvendiler ama fire verdiler. Sonuçta şeklen ‘Evet’ kazanmış gibi görünüyor ama kaybettiler. Hileyle götürdüler. Bir başarı değil tam tersine kırılma noktası…
Başkaya, söz ettiği “kırılma noktasını” da şöyle açıkladı:
Bir kere onlar için moral bir yenilgi. Karizmaları çizilmiş oldu. Hep kazanıyoruz, kazanıyoruz gibi bir vehim vardı bunlarda. Artık yok. Artık bu terazinin bu sikleti çekmeyeceğini gördüler. Dolayısıyla bence önemli bir kırılma noktası. Ve bundan sonra da gemi su almaya devam edecektir. Kritik bir eşiğe geldiler ve o projeyi gerçekleştirme şansını yittirdiler.
‘İktidar 2019’u görmeyecek’
Başkaya’ya göre iktidar 2019’u görmeyecek. Bu görüşünü Türkiye’nin içinde bulunduğu kriz haliyle destekleyen Başkaya, şunları kaydetti:
Çünkü tüm sektörlerde bir kriz var, tıkanma var. Sürdürememezlik tablosu var. Diyorlar ki, biz 3 yılda 18 maddenin gereğini yaparız. Bunun için de belki binlerce yasayı değiştirmek gerekiyor. O hesap tutmayacaktır. Paketin hazırlanışı, Meclise gelişi, oylanması… Her şey sakattı. 2019’a kadar gitmeleri mümkün değil. Bence bundan sonra muhalefet de yükselecektir.
‘Tüm koşullar muhalefetin yükselmesi için oluşmuş durumda’
“Bu referandumdan oluşan tablo büyüyerek, güçlenerek devam edecek. Bu iktidar üstündeki baskıyı daha da arttıracak” tespitinde bulunan Başkaya, muhalefetin yükselme zemini olduğunu söyledi.
Başkaya, devamla şunları ifade etti:
Her gün zaten sınırlı olan haklarımız daha da sınırlanıyor. Bu kadar saldırı olan ve hiçbir sorun çözemeyen bir rejimle karşı karşıyaysan, muhalefetin yükselmesi için daha başka bir şeye ihtiyaç olabilir mi? Tüm koşullar muhalefetin yükselmesi için oluşmuş durumda. Yani toplumsal yaşamın tüm alanlarında bir sürdürülemezlik durumu var. Patinaj yapıyor araç.
İktidar saldırmaya devam edebilir ancak karşı taraf da o saldırıya ilelebet ‘Evet’ demez. En azından bir eşik sonrası ‘Hayır’ der. Baskı arttıkça muhalefet de büyüyor. Bir süre sonra bu süreci etkileyecek. Bunların 2019’u göreceğini sanmıyorum. Hem muhalefetin yükselişi hem ekonomik hem politik hem de dış politika bakımından…
‘Batıdan destek alma şansları yok’
Yazar Başkaya, “Cumhuriyet tarihinden bu yana dış politikayı bu kadar yerlerde süründüren bir iktidar olmadı” dedi. Böyle bir sicilin yanına gayrimeşru olan bir referandumun eklendiğini belirten Başkaya, şunları kaydetti:
Gayrimeşruluk külliyen görünür duruma geldi. Dolayısıyla batılıların bu durumu destekleme imkanı yok zaten. Nitekim dikkat ettiyseniz AGİT‘in üyelerini zor durumda bırakmışlar ve onların verdiği raporlara karşı tavırlar gelişti… Yani dışarda da içeride de her yerde, bunların lehine bir tablo yok. Bu kadar usulsüzlük, bu kadar gayrimeşruluk… Batıdan ya da herhangi bir yerden destek alma şansları yok.
Küresel güçlerin Türkiye’de “İslami otoriter bir rejim”i kabul etmeyeceği kanısında olan Başkaya, “dış politikada bir çark etmeyi deneyebilirler ama orda bir sonuç alınacağını sanmıyorum. Çünkü gittikleri rota oraya çıkılacak cinsinden bir yol değil” dedi.
‘Ekonomik çöküş kaçınılmaz’
Başkaya, iktidarın ileriyi görmesine engel olacak ekonomik göstergeler için ise şunları söyledi:
Türkiye‘deki ekonomik sıkıntıyı kısa vadeli anlamak mümkün değil. Bunun kökleri, 1980’e kadar geriye gidiyor. Neoliberal politikaları, 24 Ocak kararları. Bakın bir ülke, ekonomisini dünya pazarının seyrine bırakırsa, orada bir şey çıkma şansı mümkün değil. Son derece de riskli bir şey. Sürekli olarak üretici temel zayıflamış durumda. Sürekli olarak ekonomik temel zayıflıyor. Yani üretmeyen, tüketen ve borç ile yürüyen bir sistem. Borcu borç ile ödemeye başladığın anda orda zaten kopuyor. Dolaysıyla ekonomi büyümüyor. Halbuki büyümeyen bir ekonomi ile borçlanamazsın. İşte ihracat düşüyor, işsizlik had safhada, gayri resmi işsizlik yüzde 20’nin üzerinde, enflasyon da öyle. Gelir dağılımı zaten felaket durumda. Hiçbir projeleri yok, hiçbir programları yok. Ekonomik çöküş kaçınılmaz. Üretimde, ithalat-ihracatta, sosyal planda, işsizlik, gelir dağılımı… Yani yaşamın tüm sektörlerinde ekonomik manzara hiç umut vermiyor. Ama şimdilik bunlar bir takım palyatif tedbirlerle güya fotoğrafı farklı göstermeye çalışıyorlar ama buradan kendini aldatabilirsin. Belki başka birilerini de aldatabilirsin. Ama bu uzun süre devam ettirilemez.
‘Kürt sorunu muhalefetin nasıl şekilleneceğine bağlı’
Kürt sorunundaki çözümsüzlük için de referandumdan sonra da değişen bir şeyin olmayacağı kanısında olan Başkaya, şunları söyledi:
İktidar cephesinde Kürt sorununa en ufak bir emare yok. Onlar bu defteri kapattı yani. Açarsa da kimse inanmaz zaten. Kürt sorunu muhalefettin nasıl şekilleneceğine, nasıl bir performans göstereceğine bağlı. O zaman muhalefettin Kürt sorununa yaklaşımının ne olacağına, sorunun nasıl bir çözüm sürecine giremeyeceği bence bu işte yükselen muhalefettin basiretine bağlı. Öyle görünüyor.
Başkaya, ileri aşamalarda yükselmesini beklediği muhalefetin “ırkçı kodlardan kendini sıyırdığı, demokratik özgürlükçü damarı yakaladığı sürece” Kürt sorunu çözümünde bir şey yapabileceğini de sözlerine ekledi.
‘Toplum projeleri yok’
“Türkiye’nin kuruluş kodları değişiyor. Ancak ittihatçı düşünce tam anlamıyla ekarte edilemedi. Müslüman Kardeşlerin ortaya çıkmasını tasfiye için fırsat gördüler” tespitlerinde bulunan Başkaya’nın son olarak değerlendirmeleri şöyle:
Buradan bir şey çıkmaz. Ama gönüllerinde böyle bir şey çıkıyor. Ve bir kısım kitleyi de nasılsa buna inandırmış durumdalar. İslamcı diktatörlük kurarlarsa hep iktidar da kalacaklarını düşünüyorlar. Ama reel dünya da bir karşılığı yok. Bu çağa uyan bir rejim değil. Esas kırılma noktası Ortadoğu baharı. Müslüman Kardeşlerin iktidara gelmesiyle fırsat buldular, esas kırılma noktası orada. Ondan sonra hep niyetlerini açık ettiler. ‘Biz bu Cumhuriyeti yıkacağız, bir hilafet düzeni kuracağız’ diyorlar. Müslüman Kardeşler bir yıl bile dayanamadı Mısır’da. Neden? Çünkü bunların bir toplum projeleri yok. Bakın politik İslam’ın bir politik projeleri yoktur. Projen yoksa ne yapacaksın? Mevcut projeyi bozarsın ama yeni bir şey de yapamazsın. Bir kısır döngüye toplumu mahkum etme gibi bir sonuç doğuruyor, öyle bir şey.
