Düşünce suçlularına tahliye yolu: Anayasa Mahkemesi infaz yasasında adaleti sağlayacak mı?

AYM’nin adli suçlarda infaz süresini yarıya indiren ancak terör adıyla siyasi suçları kapsam dışında bırakan infaz değişikliğini esastan iptal etmesi durumunda cezaevindeki düşünce suçlularına tahliye yolu açılacak.

Cezaevlerinde terör suçuyla ilgisi olmayan binlerce masum 2020 yılında yürürlüğe giren İnfaz Yasası değişikliğinin iptalini bekliyor.

Koronavirüs gerekçesiyle çıkartılan ve Nisan 2020’de yürürlüğe giren İnfaz Yasası değişikliğiyle adli suçlarda infaz süresi yarıya indirilmiş, denetimli serbestlik süresi de 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştı. Ancak düzenlemeyle terör adı altında siyasi ve düşünce suçluları infaz düzenlemesinden yararlandırılmamıştı. İnfaz değişikliğiyle 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitiren hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanması getirildi.

Hem infaz süresinin yarıya indirilmesi hem de denetimli serbestlik süresinde terör suçlarında kadın ve yaşlılar bakımından farklı uygulanmasının Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu belirtiliyor. Hukukçular yasa görüşmeleri sırasında infaz değişikliğinin Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtmişti.

DEĞİŞİKLİK SUÇLAR ARASINDA AYRIM YAPIYOR

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun mimarlarından Prof. Dr. Adem Sözüer, değişikliğin suçlar arasında ayrım yaptığı gerekçesiyle değişikliğin Anayasa’ya aykırı olduğuna dikkat çekmişti. Sözüer, şunları söylemişti: “Suçlar arasında ayrım yapılıyor bu Anayasa’ya aykırı. İnfazdaki düzenlemelerde suç istisnaları yapılmasın. Gasp suçunun infaz süresi 1/2, buna karşılık ondan daha hafif şiddet taşımayan bir suçun infaz süresi 2/3…Deniliyor ki anne 6 yaşına kadar çocuğu varsa bunlar serbest bırakılacaktır ama bir istisna koymuş şu suçlar olursa bu anneler yararlanamaz diye. Çocuk sahibi anneler için bir imkan getiriyorsanız bunların arasında suça göre bir ayrım yapmanız mümkün değil. Aynı şekilde 65 yaşından büyük hükümlüler için yaşlılık belirtilerinin ötesine geçmişse ve bir takım rahatsızlıkları varsa Adalet Bakanı rapor alıp bunları bırakabilir. Herhangi bir azami süre de yok. Bu yasa Anayasa Mahkemesi’ne gidecektir. Daha önce Rahşan Affı’nda olduğu gibi kapsamının genişlemesi mümkün. Ama ne kadar genişleyecek göreceğiz.”

PANDEMİ GEREKÇESİYLE ÇIKARILDI

Ceza hukukçularının da eleştirilerine rağmen İnfaz Yasası Meclis’te AKP ve MHP’nin oylarıyla yasalaştı. Ancak cezaevindeki tutuklu ve hükümlüler için büyük adaletsizliğe yol açtı. 30 Mart 2020’ye kadar işlenen adli suçun yarısını çekenlere tahliye yolu açılmıştı. Bununla da yetinilmemiş adli suçlar bakımından denetimli serbestlik süresi 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştı. 100 binden fazla kişi 2020’deki infaz değişikliğinden yararlanarak tahliye edildi. Düzenlemeyle açık cezaevinde bulunan hükümlüler koronavirüs pandemisi nedeniyle dışarıda bulunuyor. Pandemi nedeniyle açık cezaevindeki hükümlülerin süresi 2 ayda bir uzatılıyor.

ADLİ SUÇLARA TAHLİYE DÜŞÜNCE SUÇLUSUNA AĞIR İNFAZ GETİRDİ

Terör, kasten öldürme, yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama suçu, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar ve devlet sırlarına karşı suçlar ile işkence ve eziyet suçları kapsam dışında bırakılmıştı. Terör suçu işlediği iddiasıyla cezaevine konulanlar cezanın 3’te 2’sini çekmeden şartla tahliyeden yararlanamıyor. 1 yıllık denetimli serbestlik hakkı da çoğu kez İnfaz Kurulları tarafından kullandırılmıyor.

İPTAL TALEBİ ESASTAN GÖRÜŞÜLECEK

Anayasa Mahkemesi, CHP’nin “14 Nisan 2020 tarihinde TBMM’de kabul edilen Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a karşı açtığı iptali davasını 14 Temmuz’daki toplantısında esastan görüşecek. CHP, eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle infaz düzenlemesinin tümünün ve bazı maddelerinin iptalini istemişti.

AYM BAŞKANI ARSLAN: ÖZEL AF NİTELİĞİNDE ANAYASA’YA AYKIRI

AYM, Temmuz 2020’de infaz paketinin af niteliğinde olduğu ve Anayasa’nın öngördüğü nitelikli çoğunluk şartına uyulmadığı, şekil yönünden Anayasa’ya aykırı olduğu iddiasıyla açılan davayı oyçokluğuyla reddetmişti. AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın da olduğu 7 üye değişikliğin iptali yönünde oy kullanmıştı. 9 üyenin oyuyla değişikliğin iptali talebi reddedilmişti. Arslan, kararla ilgili karşı oy yazısında değişikliğin altı yıla kadar hapis cezasına mahkum edilen hükümlülerin cezaevine girmeden cezalarının infaz edilmesine imkan sağladığını, bu nedenle özel af niteliğinde olduğunu belirtmişti. Arslan, “Dava konusu Kanun’un af niteliğinde bir düzenleme olan geçici 6. maddesi Anayasa’nın 87. maddesi uyarınca TBMM üye tamsayısının beşte üçünün çoğunluğu ile kabul edilmediğinden şekil bakımından Anayasa’ya aykırılık teşkil etmektedir” demişti.

GENİŞ KAPSAMLI İPTAL DÜŞÜNCE SUÇLUSUNA TAHLİYE YOLU AÇACAK

AYM’nin geniş kapsamlı bir iptal kararı vermesi halinde cezaevlerindeki “siyasi mahkumlara” da tahliye yolu açılabilecek.

AYM’nin adli suçlarda infaz süresini yarıya indiren ancak terör adıyla siyasi suçları kapsam dışında bırakan infaz değişikliğini esastan iptal etmesi durumunda cezaevindeki düşünce suçlularına tahliye yolu açılacak.

Cezaevlerinde terör suçuyla ilgisi olmayan binlerce masum 2020 yılında yürürlüğe giren İnfaz Yasası değişikliğinin iptalini bekliyor.

Koronavirüs gerekçesiyle çıkartılan ve Nisan 2020’de yürürlüğe giren İnfaz Yasası değişikliğiyle adli suçlarda infaz süresi yarıya indirilmiş, denetimli serbestlik süresi de 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştı. Ancak düzenlemeyle terör adı altında siyasi ve düşünce suçluları infaz düzenlemesinden yararlandırılmamıştı. İnfaz değişikliğiyle 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile 70 yaşını bitiren hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanması getirildi.

Hem infaz süresinin yarıya indirilmesi hem de denetimli serbestlik süresinde terör suçlarında kadın ve yaşlılar bakımından farklı uygulanmasının Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu belirtiliyor. Hukukçular yasa görüşmeleri sırasında infaz değişikliğinin Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtmişti.

DEĞİŞİKLİK SUÇLAR ARASINDA AYRIM YAPIYOR

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun mimarlarından Prof. Dr. Adem Sözüer, değişikliğin suçlar arasında ayrım yaptığı gerekçesiyle değişikliğin Anayasa’ya aykırı olduğuna dikkat çekmişti. Sözüer, şunları söylemişti: “Suçlar arasında ayrım yapılıyor bu Anayasa’ya aykırı. İnfazdaki düzenlemelerde suç istisnaları yapılmasın. Gasp suçunun infaz süresi 1/2, buna karşılık ondan daha hafif şiddet taşımayan bir suçun infaz süresi 2/3…Deniliyor ki anne 6 yaşına kadar çocuğu varsa bunlar serbest bırakılacaktır ama bir istisna koymuş şu suçlar olursa bu anneler yararlanamaz diye. Çocuk sahibi anneler için bir imkan getiriyorsanız bunların arasında suça göre bir ayrım yapmanız mümkün değil. Aynı şekilde 65 yaşından büyük hükümlüler için yaşlılık belirtilerinin ötesine geçmişse ve bir takım rahatsızlıkları varsa Adalet Bakanı rapor alıp bunları bırakabilir. Herhangi bir azami süre de yok. Bu yasa Anayasa Mahkemesi’ne gidecektir. Daha önce Rahşan Affı’nda olduğu gibi kapsamının genişlemesi mümkün. Ama ne kadar genişleyecek göreceğiz.”

PANDEMİ GEREKÇESİYLE ÇIKARILDI

Ceza hukukçularının da eleştirilerine rağmen İnfaz Yasası Meclis’te AKP ve MHP’nin oylarıyla yasalaştı. Ancak cezaevindeki tutuklu ve hükümlüler için büyük adaletsizliğe yol açtı. 30 Mart 2020’ye kadar işlenen adli suçun yarısını çekenlere tahliye yolu açılmıştı. Bununla da yetinilmemiş adli suçlar bakımından denetimli serbestlik süresi 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştı. 100 binden fazla kişi 2020’deki infaz değişikliğinden yararlanarak tahliye edildi. Düzenlemeyle açık cezaevinde bulunan hükümlüler koronavirüs pandemisi nedeniyle dışarıda bulunuyor. Pandemi nedeniyle açık cezaevindeki hükümlülerin süresi 2 ayda bir uzatılıyor.

ADLİ SUÇLARA TAHLİYE DÜŞÜNCE SUÇLUSUNA AĞIR İNFAZ GETİRDİ

Terör, kasten öldürme, yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama suçu, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar ve devlet sırlarına karşı suçlar ile işkence ve eziyet suçları kapsam dışında bırakılmıştı. Terör suçu işlediği iddiasıyla cezaevine konulanlar cezanın 3’te 2’sini çekmeden şartla tahliyeden yararlanamıyor. 1 yıllık denetimli serbestlik hakkı da çoğu kez İnfaz Kurulları tarafından kullandırılmıyor.

İPTAL TALEBİ ESASTAN GÖRÜŞÜLECEK

Anayasa Mahkemesi, CHP’nin “14 Nisan 2020 tarihinde TBMM’de kabul edilen Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a karşı açtığı iptali davasını 14 Temmuz’daki toplantısında esastan görüşecek. CHP, eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle infaz düzenlemesinin tümünün ve bazı maddelerinin iptalini istemişti.

AYM BAŞKANI ARSLAN: ÖZEL AF NİTELİĞİNDE ANAYASA’YA AYKIRI

AYM, Temmuz 2020’de infaz paketinin af niteliğinde olduğu ve Anayasa’nın öngördüğü nitelikli çoğunluk şartına uyulmadığı, şekil yönünden Anayasa’ya aykırı olduğu iddiasıyla açılan davayı oyçokluğuyla reddetmişti. AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın da olduğu 7 üye değişikliğin iptali yönünde oy kullanmıştı. 9 üyenin oyuyla değişikliğin iptali talebi reddedilmişti. Arslan, kararla ilgili karşı oy yazısında değişikliğin altı yıla kadar hapis cezasına mahkum edilen hükümlülerin cezaevine girmeden cezalarının infaz edilmesine imkan sağladığını, bu nedenle özel af niteliğinde olduğunu belirtmişti. Arslan, “Dava konusu Kanun’un af niteliğinde bir düzenleme olan geçici 6. maddesi Anayasa’nın 87. maddesi uyarınca TBMM üye tamsayısının beşte üçünün çoğunluğu ile kabul edilmediğinden şekil bakımından Anayasa’ya aykırılık teşkil etmektedir” demişti.

GENİŞ KAPSAMLI İPTAL DÜŞÜNCE SUÇLUSUNA TAHLİYE YOLU AÇACAK

AYM’nin geniş kapsamlı bir iptal kararı vermesi halinde cezaevlerindeki “siyasi mahkumlara” da tahliye yolu açılabilecek.