Analiz / Ramazan Faruk Güzel
21 Ocak 2025 tarihinde, Bolu’nun Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan Grand Kartal Otel’de meydana gelen yangın, en az 78 kişinin hayatını kaybetmesine ve 51 kişinin yaralanmasına neden olmuştur.
Bu trajedi, Türkiye’de benzer felaketlerin ardından sıklıkla gündeme gelen denetim eksiklikleri, şeffaflık yoksunluğu ve hukukun üstünlüğü konularını bir kez daha tartışmaya açmıştır.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
İhmaller ve Sorumluluklar
Yangının çıkış nedeni olarak otelin restoran bölümünde başlayan bir ateş gösterilmektedir.
Görgü tanıkları, yangın alarm sistemlerinin çalışmadığını ve misafirlerin dumanı fark ettikten sonra kendi çabalarıyla tahliye olmaya çalıştıklarını belirtmiştir.
Bu durum, otelin yangın güvenliği önlemlerinin yetersiz olduğunu ve denetim mekanizmalarının etkin işlemediğini göstermektedir.
Otelin yangın güvenliği denetimlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapıldığı belirtilirken, Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, denetim sorumluluğunun bakanlıkta olduğunu ifade etmiştir.
Bu açıklamalar, yerel ve merkezi yönetimler arasında sorumluluk paylaşımında belirsizlikler olduğunu ve hesap verebilirlik mekanizmalarının zayıf kaldığını ortaya koymaktadır.
Hukuk Devleti ve Denetim Mekanizmaları
Türkiye’de benzer felaketlerin ardından sıkça görülen bir durum, denetim ve şeffaflık eksikliğidir. Yangın, deprem, maden kazaları gibi olaylarda ihmaller zinciri ve denetimsizlik, can kayıplarının artmasına neden olmaktadır. Bu durum, hukuk devletinin temel prensiplerinden olan hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkelerinin ihlal edildiğini göstermektedir.
Uluslararası hukuk açısından da devletlerin, vatandaşlarının yaşam hakkını koruma yükümlülüğü bulunmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2. maddesi, yaşam hakkını güvence altına alırken, devletlerin bu hakkı korumak için gerekli tedbirleri almasını zorunlu kılmaktadır. Türkiye’nin de taraf olduğu bu sözleşme uyarınca, benzer felaketlerin önlenmesi için etkin denetim ve düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
Çözüm Önerileri
- Denetim Mekanizmalarının Güçlendirilmesi: Otel ve benzeri konaklama tesislerinin yangın güvenliği denetimleri, bağımsız ve uzman kuruluşlar tarafından düzenli olarak yapılmalıdır. Denetim sonuçları kamuoyuyla paylaşılmalı ve eksiklikler hızla giderilmelidir.
- Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik: Yerel ve merkezi yönetimler arasındaki sorumluluk alanları netleştirilmeli ve olası ihmallerde sorumlular hakkında yasal işlemler başlatılmalıdır. Ayrıca, denetim raporları ve sonuçları kamuoyuna açık olmalıdır.
- Hukukun Üstünlüğünün Tesisi: Yargı bağımsızlığı sağlanarak, benzer olaylarda adil ve hızlı yargı süreçleri işletilmelidir. İhmali bulunan kamu görevlileri ve özel sektör temsilcileri hakkında caydırıcı cezalar uygulanmalıdır.
Sonuç ve Değerlendirme
Bolu Kartalkaya’daki otel yangını, Türkiye’de denetim eksiklikleri, şeffaflık yoksunluğu ve hukukun üstünlüğü konularında ciddi sorunların varlığını bir kez daha gözler önüne sermiştir. Benzer felaketlerin önlenmesi için etkin denetim mekanizmalarının kurulması, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin hayata geçirilmesi ve hukukun üstünlüğünün tesis edilmesi elzemdir. Aksi takdirde, vatandaşların can güvenliği tehlikede olmaya devam edecek ve benzer acılar yaşanmaya devam edecektir.
