30 Ağustos sonrası yapılan atamalarda büyük hatalar yapıldı, çok sayıda istifa kararı var.
TARİHTE İLK KEZ GECİKMELİ ATAMA
Yüksek Askeri Şûra (YAŞ) kararlarının ardından Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) ilk kez “gecikmeli” yapılan atamalar belli oldu. Atama listelerinin gecikmesinde siyasal tercihlerin belirleyici olduğu Ankara kulislerinde oldukça yoğun konuşuluyor. Değerlendirmeler arasında AKP iktidarının ordunun tepe kademesinde çok radikal değişikliklere gittiği de ileri sürülüyor ve “AKP ordu üst kademesini yeniden dizayn ediyor” vurgusu yapılıyor.
ZEKİ AKSAKALLI PASİFİZE EDİLDİ
Atama listelerinin en önemli sürprizi, Özel Kuvvetler Komutanı Zekai Aksakallı’nın, Gelibolu’daki 2. Kolordu Komutanlığı’na atanması oldu. Kararın ardından Aksakallı’nın, “terfi” gibi görünmekle birlikte daha “pasif” bir yer olan 2. Kolordu Komutanlığı’na atamaya itiraz ettiği için istifa kararı aldığı ve ikna edilmeye çalışıldığı belirtiliyor. Bazı komutanların ise kendilerinden daha düşük rütbeli ya da kıdemsiz isimlerin üstlerine atanması nedeniyle istifa veya emeklilik kararı aldığı ifade edildi.
JANDARMADA DA KRİZ
TSK ve Jandarma’ya ait atama kararları Resmi Gazete’de yayımlandı. Kararlara göre Yaşar Güler’in Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanması nedeniyle boşalan Jandarma Genel Komutanlığı’na Korgeneral Arif Çetin atandı. Çetin’den daha kıdemli olan ve Güler’in Kara Kuvvetleri’ne gitmesinden sonra jandarmaya vekâlet eden Korgeneral Ata Kalkan’ın da “daha kıdemsiz” bir ismin altında çalışmak istemediği için emeklilik kararı aldığı belirtiliyor.
Yine kıdem ve rütbe krizinin yaşanması ile Oramiral Veysel Kösele’nin istifasını sunduğu Donanma Komutanlığı’na ise Koramiral Ercüment Tatlıoğlu atandı.
Son YAŞ toplantısında Donanma Komutanı Oramiral Veysel Kösele’nin Deniz Kuvvetleri Komutanı olarak atanmasına kesin gözüyle bakılıyordu. Ancak YAŞ, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na Koramiral Adnan Özbal’ı atadı. Böylece Türk Silahlı Kuvvetleri’nde ilk kez bir oramiralin bulunduğu kuruma bir koramiralin komuta etmesi sağlandı. YAŞ’ın bu kararının ardından Oramiral Kösele, “kendi isteği ile” istifa etti. 17 Ağustos’ta açıklama yapan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Kösele’nin istifasının “teamüllere uygun olarak işleme konulduğunu” belirtti. Donanma’ya atanan Tatlıoğlu, İzmir’deki Askeri Casusluk davasında yargılandıktan sonra beraat etmişti.
RÜTBE VE KIDEM İSTİFALARI
Kulislerde, isimleri kamuoyuna açıklananlar dışında, çoğunluğu Kara Kuvvetleri’nden olmak üzere Jandarma’dan da bazı komutanların, “kıdem ve rütbe” krizi nedeniyle istifa ya da emeklilik kararı aldığı belirtiliyor. Ancak kaynaklar, karargâha sunulmadıkça tam sayının saptanamayacağına dikkat çekerek, “Sonradan bazı isimler ikna edilebilir ve görevlerine dönebilirler. O nedenle şimdiden 10-15 kişi demek doğru olmaz” bilgisini verdiler.
TSK’ye yakın kaynaklar, bu istifaları “İstifa edenlerin kararları yerindedir, çünkü alt rütbenin altında çalışamazlar, atamalarda böyle bir tercih yapılması veya yapılmak zorunda kalınması nedeniyle TSK’de böyle bir sorun yaşanıyor” görüşünü dile getiriyorlar.
ÖZEL KUVVETLER TENZİLİ RÜTBEYLE CEZALANDIRILDI
Kararnamedeki en dikkat çekici atamalardan birisi ise Özel Kuvvetler’de yaşandı. Özel Kuvvetler Komutanı Orgeneral Zekai Aksakallı, sürpriz bir kararla Gelibolu 2. Kolordu Komutanlığı’na atandı. Yerine ise Özel Kuvvetler İkinci Tugay Komutanı Tuğgeneral Ahmet Ercan Çorbacı getirildi. Daha önce Korgeneral düzeyindeki bu görevin komutanlığı da iki alt rütbeye çekilmiş oldu.
Aksakallı’nın, konum olarak “terfi” görünse de daha pasif bir görev olan 2. Kolordu Komutanlığı’na getirilmesi üzerine istifa kararı aldığı haberleri başkent kulislerini hareketlendirdi. Korgenerallikte henüz ilk yılında olan Aksakallı’nın bu görevlendirmeye “tepki” olarak istifa kararı aldığı ancak karardan vazgeçirilmeye çalışıldığı iddiası yayıldı. TSK’ye yakın kaynaklar, Aksakallı’nın, 2. Kolordu yerine mevcut görevinde kalmayı tercih etmiş olabileceğini ve bu nedenle de istifa kararı almış olabileceğine dikkat çektiler. Aksakallı’nın konumuna uygun ve kendisinin de istediği bir göreve atanmasının önünde prosedür açısından bir engel olmadığına işaret ediyorlar.
NEDEN FIRAT KALKANINDAKİ BAŞARISIZLIK MI?
Kulislerde Aksakallı’nın daha “pasif” bir göreve getirilmesine ilişkin çeşitli iddialar da dile getiriliyor. Aksakallı’nın Fırat Kalkanı Operasyonu’nun planlamasıyla ve son atama listeleriyle ilgili de komuta kademesiyle görüş ayrılığına düştüğü de iddialar arasında. Hükümet kanadına göre ise Özel Kuvvetler, Fırat Kalkanı operasyonunda yanlış planlama nedeniyle başarısız oldu.
Aksakallı’nın TBMM Darbeleri Araştırma Komisyonu’na yaptığı açıklamadaki “O gece kışlayı terketmeyin emri verilseydi, 15 Temmuz olmazdı” yönündeki ifadelerinin Genelkurmay’da rahatsızlık yaratmış olabileceğine dikkat çekiliyor.
J BAŞKANLIKLARI
Atama kararlarıyla Genelkurmay Başkanlığı Karargâhı’ndaki bazı görevlerde de değişikliğe gidildi. Genelkurmay Harekât Başkanlığı’na Tümgeneral Kemal Yeni getirilirken Genelkurmay İstihbarat Başkanı, Genelkurmay Genel Sekreteri Tümgeneral İrfan Özsert oldu.
Genelkurmay MEBS Başkanlığı’na Tuğgeneral Göksel Sevindik atandı. Ankara Merkez Komutanı Tuğgeneral Oğuz Tozak Genelkurmay Özel Kuvvetler Komutan Yardımcısı olurken, Bolu’daki 2. Komando Tugay Komutanı Tuğgeneral Muammer Alper, Genelkurmay Genel Sekreterliği’ne getirildi. Genelkurmay Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı’na ise Tuğgeneral Mustafa Erkal Kuzuoğlu atandı.