Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

‘İçinden geçtiğimiz krizin adı bağımlı finansallaşma krizi’

by aktifhabercom
October 18, 2018
‘İçinden geçtiğimiz krizin adı bağımlı finansallaşma krizi’
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Rahip Andrew Brunson’un salıverilmesinin ardından düşüş trendine giren dövizdeki geri yönlü eğilim devam ederken, ekonomistler bir diğer sorun olan yüksek faize dikkat çekiyor.

Gazeteduvar yazarı Ümit Akçay, içinden geçilen ekonomik krize ‘bağımlı finansallaşmanın krizi’ tanımlaması getirirken, bu sonucu varmasına neden olan üç göstergeyi de detaylı bir şekilde inceledi.


Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

Kıdem tazminatında büyük erime: 78 Cumhuriyet altını eksildi

Kıdem tazminatında büyük erime: 78 Cumhuriyet altını eksildi

July 9, 2025
5k
Motorine 1 lira 16 kuruş zam geldi

Motorine 1 lira 16 kuruş zam geldi

July 9, 2025
5.1k

Taksitli ticari kredinin takibe düşme oranında büyük bir artış olduğuna dikkat çeken Akçay, benzer şekilde hanehalkı borçlanmasındaki gidişata ve son olarak da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yönetiminin düşük faiz ısrarının ekonomi-politik nedenlerine dikkat çekti. 

Aşağıdaki grafiği BDDK’nın açıkladığı Haftalık Bülten’deki verilere dayanarak hazırladım.(1) Burada, genellikle küçük ve orta ölçekli sermaye kesimlerinin ve esnafın yaygın olarak kullandığı taksitli ticari kredilerin takibe düşme oranının zaman içindeki değişimi ve yakın dönemdeki üç önemli değişim görülüyor.

Akçay, ekonomide alınan önlemlerin sorunları çözmek yerine, AKP’nin bu dönemdeki seçimlerden zaferle çıkmasını garantileyecek bir ‘geleceğe kaçış planı’ olduğunu belirtti. 

Akçay planın üç temele dayandığına dikkat çekti:

“1. Kamu garantileri marifetiyle özel zararın sosyalleştirilmesi ve fiilen iflas etmiş firmaların yüzdürülmesi,

2. Sıra dışı para politikası araçları kullanılarak TL’deki dalgalanmanın azaltılmaya çalışılması,

3. Kredi genişlemesinin büyük bir hızda artırılması.”

Akçay, bu üç uygulamanın amacının, 2016’nın üçüncü çeyreğinde, 2008-9 krizinden beri ilk kez yaşanan ekonomik daralmanın durdurulması ve yaklaşan nisan referandumu (2017) ve 2019’da yapılacak olan üçlü seçim -parlamento, başkanlık ve yerel seçimler- öncesinde, ekonomik sorunların AKP’nin yeniden seçilmesini engelleyecek bir düzeye erişmemesini sağlamak olduğuna değindi.

Akçay’a göre, amaçlanan, sorunların çözülmesi değil, önemli siyasi dönemeçlerin sonrasına ertelenmesi idi. Bir başka ifadeyle bu, AKP’nin bir geleceğe kaçış hamlesiydi.

2001 krizinden sonra, hanehalkının borçlandırılması, reel ücretin anlamlı bir şekilde artmaması ve canlı bir ekonomik büyümenin sürmesi istenen dönemlerde tüketimin bireysel krediler ile desteklenmesinin, Türkiye’deki finansallaşmanın önemli bir bileşeni haline geldiğini ifade eden Akçay, yazısını şöyle sürdürdü:

“Hanehalkı borçlanması, aynı zamanda neoliberal popülizmin dayandığı önemli telafi mekanizmalarından biri olan finansal içerilmenin de artması anlamına geliyordu..

AKP işbaşına geldiğinde, henüz bireysel borçlanma ile talebi canlandırma yaygın bir uygulama değildi, 2003’te hanehalkı borcunun milli gelire oranı yüzde 2 civarında idi.

10 yıl sonra, 2013 yılına geldiğimizde bu oran yüzde 19.6’ya geldi. Bu aynı zamanda zirve noktası oldu. Türkiye ekonomisindeki (ve siyasetindeki) pek çok gelişmede gördüğümüz gibi, 2013 yılı, hanehalkı borçlanması açısından da bir dönüm noktası oldu. Güncel olarak geldiğimiz nokta, bireysel borçlanma seviyesinin 2011 yılına dönmesidir.

İşin aslı şu: 2002 sonrasında, art arda gelen seçim başarılarının maddi temeli, faizin yüksek olduğu zamanlarda dahi düşme eğiliminde olması idi. Hele 2010-2013 arasındaki dönemde, yani AKP iktidarının zirve yıllarında faizler en düşük seviyelere gelmişti. 2013 sonrasında bu durum değişti faizler artma eğilimine girdi.

Faiz yüksek kalmaya devam ettikçe, iktidarın iktidarda kalma mekanizmalarının altı oyuluyor. Erdoğan’ın itirazının gerisinde bu basit ekonomi-politik gerçek var. Bunun nasıl paketlenerek halka sunulduğu ayrı bir konu. Genellikle yorumcular, bu durumun sunuluş şekline odaklandığından, içeriği yeterince göz önüne alamıyorlar.”

 

ShareTweet
Previous Post

Yeni sistemin ilk bütçe tasarısı Meclis’e sunuldu

Next Post

BBVA notu: Yavaşlama sinyalleri var, ekonomide kötüleşme sürecek

İLGİLİHABERLER

Kıdem tazminatında büyük erime: 78 Cumhuriyet altını eksildi
EKONOMİ

Kıdem tazminatında büyük erime: 78 Cumhuriyet altını eksildi

July 9, 2025
5k
Motorine 1 lira 16 kuruş zam geldi
EKONOMİ

Motorine 1 lira 16 kuruş zam geldi

July 9, 2025
5.1k
ATM’lerden para çekme limitleri değişti
EKONOMİ

ATM’lerden para çekme limitleri değişti

July 9, 2025
5.1k
Tekstil ve ayakkabı devinden konkordato talebi
EKONOMİ

Tekstil ve ayakkabı devinden konkordato talebi

July 8, 2025
5.1k
Bankalar 5 ayda faizden 3,1 trilyon lira kar ederken, İSO 2’nci 500 büyük sanayi şirketi yüksek faizle batıyor, bireysel borçlu milyonlar kanuni takiple boğuşuyor
EKONOMİ

Bankalar 5 ayda faizden 3,1 trilyon lira kar ederken, İSO 2’nci 500 büyük sanayi şirketi yüksek faizle batıyor, bireysel borçlu milyonlar kanuni takiple boğuşuyor

July 7, 2025
5k
Türkiye’nin en büyük çivi üreticisi iflas etti
EKONOMİ

Türkiye’nin en büyük çivi üreticisi iflas etti

July 6, 2025
5.1k
Daha Fazla Haber
Yiğit Bulut hayatını kaybetti

Yiğit Bulut hayatını kaybetti

July 11, 2025
5k
LGS sonuçları açıklandı

LGS sonuçları açıklandı

July 11, 2025
5k
Dört üniversitenin rektörü değişti

Dört üniversitenin rektörü değişti

July 11, 2025
5k
Karasu Deresi tamamen kurudu

Karasu Deresi tamamen kurudu

July 11, 2025
5k
Altı ilde sağanak yağış bekleniyor

Altı ilde sağanak yağış bekleniyor

July 11, 2025
5k
Tutuklu Murat Çalık’a anjiyo yapıldı: Yoğun bakıma alındı

Tutuklu Murat Çalık’a anjiyo yapıldı: Yoğun bakıma alındı

July 10, 2025
5k
Ümit Özdağ, İmamoğlu’nun talebini açıkladı

Ümit Özdağ, İmamoğlu’nun talebini açıkladı

July 10, 2025
5.1k
LGS sonuçları yarın açıklanacak

LGS sonuçları yarın açıklanacak

July 10, 2025
5k
Ali İsmail Korkmaz öldürüleli 12 yıl oldu

Ali İsmail Korkmaz öldürüleli 12 yıl oldu

July 10, 2025
5k
MHP’li Yıldız’dan süreçle ilgili ‘provokasyon’ uyarısı

MHP’li Yıldız’dan süreçle ilgili ‘provokasyon’ uyarısı

July 10, 2025
5k
PKK’nın silah bırakma sürecinde sona gelindi: Erdoğan konuşacak

PKK’nın silah bırakma sürecinde sona gelindi: Erdoğan konuşacak

July 10, 2025
5k
Şile Belediye Başkanı Özgür Kabadayı gözaltına alındı

Şile Belediye Başkanı Özgür Kabadayı gözaltına alındı

July 10, 2025
5k
Beykoz sahillerinde denize girmek yasaklandı

Beykoz sahillerinde denize girmek yasaklandı

July 10, 2025
5k
Instagram ve WhatsApp, artık kullanıcılarıyla sohbet edecek

Instagram ve WhatsApp, artık kullanıcılarıyla sohbet edecek

July 10, 2025
5k
Zeydan Karalar ve Ahmet Şahin görevlerinden uzaklaştırıldı

Zeydan Karalar ve Ahmet Şahin görevlerinden uzaklaştırıldı

July 9, 2025
5k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.