Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

‘İçinden geçtiğimiz krizin adı bağımlı finansallaşma krizi’

by aktifhabercom
October 18, 2018
‘İçinden geçtiğimiz krizin adı bağımlı finansallaşma krizi’
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Rahip Andrew Brunson’un salıverilmesinin ardından düşüş trendine giren dövizdeki geri yönlü eğilim devam ederken, ekonomistler bir diğer sorun olan yüksek faize dikkat çekiyor.

Gazeteduvar yazarı Ümit Akçay, içinden geçilen ekonomik krize ‘bağımlı finansallaşmanın krizi’ tanımlaması getirirken, bu sonucu varmasına neden olan üç göstergeyi de detaylı bir şekilde inceledi.


Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

Türkiye’nin en büyük sektöründe konkordatolar patladı

Türkiye’nin en büyük sektöründe konkordatolar patladı

July 27, 2025
5k
Emekli çalışan hepsi başvurdu: 2.2 milyon kişi aldı

Emekli çalışan hepsi başvurdu: 2.2 milyon kişi aldı

July 27, 2025
5.1k

Taksitli ticari kredinin takibe düşme oranında büyük bir artış olduğuna dikkat çeken Akçay, benzer şekilde hanehalkı borçlanmasındaki gidişata ve son olarak da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yönetiminin düşük faiz ısrarının ekonomi-politik nedenlerine dikkat çekti. 

Aşağıdaki grafiği BDDK’nın açıkladığı Haftalık Bülten’deki verilere dayanarak hazırladım.(1) Burada, genellikle küçük ve orta ölçekli sermaye kesimlerinin ve esnafın yaygın olarak kullandığı taksitli ticari kredilerin takibe düşme oranının zaman içindeki değişimi ve yakın dönemdeki üç önemli değişim görülüyor.

Akçay, ekonomide alınan önlemlerin sorunları çözmek yerine, AKP’nin bu dönemdeki seçimlerden zaferle çıkmasını garantileyecek bir ‘geleceğe kaçış planı’ olduğunu belirtti. 

Akçay planın üç temele dayandığına dikkat çekti:

“1. Kamu garantileri marifetiyle özel zararın sosyalleştirilmesi ve fiilen iflas etmiş firmaların yüzdürülmesi,

2. Sıra dışı para politikası araçları kullanılarak TL’deki dalgalanmanın azaltılmaya çalışılması,

3. Kredi genişlemesinin büyük bir hızda artırılması.”

Akçay, bu üç uygulamanın amacının, 2016’nın üçüncü çeyreğinde, 2008-9 krizinden beri ilk kez yaşanan ekonomik daralmanın durdurulması ve yaklaşan nisan referandumu (2017) ve 2019’da yapılacak olan üçlü seçim -parlamento, başkanlık ve yerel seçimler- öncesinde, ekonomik sorunların AKP’nin yeniden seçilmesini engelleyecek bir düzeye erişmemesini sağlamak olduğuna değindi.

Akçay’a göre, amaçlanan, sorunların çözülmesi değil, önemli siyasi dönemeçlerin sonrasına ertelenmesi idi. Bir başka ifadeyle bu, AKP’nin bir geleceğe kaçış hamlesiydi.

2001 krizinden sonra, hanehalkının borçlandırılması, reel ücretin anlamlı bir şekilde artmaması ve canlı bir ekonomik büyümenin sürmesi istenen dönemlerde tüketimin bireysel krediler ile desteklenmesinin, Türkiye’deki finansallaşmanın önemli bir bileşeni haline geldiğini ifade eden Akçay, yazısını şöyle sürdürdü:

“Hanehalkı borçlanması, aynı zamanda neoliberal popülizmin dayandığı önemli telafi mekanizmalarından biri olan finansal içerilmenin de artması anlamına geliyordu..

AKP işbaşına geldiğinde, henüz bireysel borçlanma ile talebi canlandırma yaygın bir uygulama değildi, 2003’te hanehalkı borcunun milli gelire oranı yüzde 2 civarında idi.

10 yıl sonra, 2013 yılına geldiğimizde bu oran yüzde 19.6’ya geldi. Bu aynı zamanda zirve noktası oldu. Türkiye ekonomisindeki (ve siyasetindeki) pek çok gelişmede gördüğümüz gibi, 2013 yılı, hanehalkı borçlanması açısından da bir dönüm noktası oldu. Güncel olarak geldiğimiz nokta, bireysel borçlanma seviyesinin 2011 yılına dönmesidir.

İşin aslı şu: 2002 sonrasında, art arda gelen seçim başarılarının maddi temeli, faizin yüksek olduğu zamanlarda dahi düşme eğiliminde olması idi. Hele 2010-2013 arasındaki dönemde, yani AKP iktidarının zirve yıllarında faizler en düşük seviyelere gelmişti. 2013 sonrasında bu durum değişti faizler artma eğilimine girdi.

Faiz yüksek kalmaya devam ettikçe, iktidarın iktidarda kalma mekanizmalarının altı oyuluyor. Erdoğan’ın itirazının gerisinde bu basit ekonomi-politik gerçek var. Bunun nasıl paketlenerek halka sunulduğu ayrı bir konu. Genellikle yorumcular, bu durumun sunuluş şekline odaklandığından, içeriği yeterince göz önüne alamıyorlar.”

 

ShareTweet
Previous Post

Yeni sistemin ilk bütçe tasarısı Meclis’e sunuldu

Next Post

BBVA notu: Yavaşlama sinyalleri var, ekonomide kötüleşme sürecek

İLGİLİHABERLER

Türkiye’nin en büyük sektöründe konkordatolar patladı
EKONOMİ

Türkiye’nin en büyük sektöründe konkordatolar patladı

July 27, 2025
5k
Emekli çalışan hepsi başvurdu: 2.2 milyon kişi aldı
EKONOMİ

Emekli çalışan hepsi başvurdu: 2.2 milyon kişi aldı

July 27, 2025
5.1k
‘Mobil’ dolandırıcılığında banka yüzde 70 kusurlu bulundu
EKONOMİ

‘Mobil’ dolandırıcılığında banka yüzde 70 kusurlu bulundu

July 25, 2025
5k
Merkez Bankası kredi kartı faiz oranlarını düşürdü
EKONOMİ

Merkez Bankası kredi kartı faiz oranlarını düşürdü

July 25, 2025
5k
LPG’ye 42 kuruş zam geldi
EKONOMİ

LPG’ye 42 kuruş zam geldi

July 25, 2025
5k
TÜİK ilan etti; vatandaşın ev, araba ve beyaz eşya alma hayali bitti
EKONOMİ

TÜİK ilan etti; vatandaşın ev, araba ve beyaz eşya alma hayali bitti

July 24, 2025
5.1k
Daha Fazla Haber
Uşak’ta şantiyede toprak kayması: 2 ölü, 2 yaralı

Uşak’ta şantiyede toprak kayması: 2 ölü, 2 yaralı

July 28, 2025
5k
Ekrem İmamoğlu’nun belgeseli yayınlandı

Ekrem İmamoğlu’nun belgeseli yayınlandı

July 28, 2025
5k
Zeydan Karalar: Ben Adanalıyım, Silivri’de ne işim var?

Zeydan Karalar: Ben Adanalıyım, Silivri’de ne işim var?

July 28, 2025
5k
500’den fazla çocuk Fas’tan yüzerek İspanya’ya geçti

500’den fazla çocuk Fas’tan yüzerek İspanya’ya geçti

July 28, 2025
5k
Bursa’da orman yangınına su taşıyan tanker devrildi: Üç ölü

Bursa’da orman yangınına su taşıyan tanker devrildi: Üç ölü

July 28, 2025
5k
ICRYPEX’in kurucusu Gökalp İçer gözaltına alındı

ICRYPEX’in kurucusu Gökalp İçer gözaltına alındı

July 28, 2025
5k
Mayısta yangınlara karşı hazırlık ‘tamam’ diyen bakan: Vatandaşlarımız teyakkuz halinde olmalı

Mayısta yangınlara karşı hazırlık ‘tamam’ diyen bakan: Vatandaşlarımız teyakkuz halinde olmalı

July 27, 2025
5k
Gazze’ye yardım koridoru

Gazze’ye yardım koridoru

July 27, 2025
5.1k
Türkiye’nin en büyük sektöründe konkordatolar patladı

Türkiye’nin en büyük sektöründe konkordatolar patladı

July 27, 2025
5k
Almanya’da kaçak çalışma neden patladı?

Almanya’da kaçak çalışma neden patladı?

July 27, 2025
5.1k
23 milyon liralık vurgun iddiası: Gözaltına alınıp adli kontrolle serbest bırakılan oyuncu Meral Kaplan’dan ilk açıklama

23 milyon liralık vurgun iddiası: Gözaltına alınıp adli kontrolle serbest bırakılan oyuncu Meral Kaplan’dan ilk açıklama

July 27, 2025
5.1k
Emekli çalışan hepsi başvurdu: 2.2 milyon kişi aldı

Emekli çalışan hepsi başvurdu: 2.2 milyon kişi aldı

July 27, 2025
5.1k
Hatay’da “sıvı kaybı” nedeniyle şehit olan askerlerin koğuş arkadaşları konuştu

Hatay’da “sıvı kaybı” nedeniyle şehit olan askerlerin koğuş arkadaşları konuştu

July 27, 2025
5.1k
İDEF 2025: Önde halka gösteriş, arkada savaş mezadı

İDEF 2025: Önde halka gösteriş, arkada savaş mezadı

July 27, 2025
5k
Osimhen krizi: Napoli Galatasaray’ı reddetti

Osimhen krizi: Napoli Galatasaray’ı reddetti

July 27, 2025
5.4k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.