Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

‘İçinden geçtiğimiz krizin adı bağımlı finansallaşma krizi’

by aktifhabercom
October 18, 2018
‘İçinden geçtiğimiz krizin adı bağımlı finansallaşma krizi’
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Rahip Andrew Brunson’un salıverilmesinin ardından düşüş trendine giren dövizdeki geri yönlü eğilim devam ederken, ekonomistler bir diğer sorun olan yüksek faize dikkat çekiyor.

Gazeteduvar yazarı Ümit Akçay, içinden geçilen ekonomik krize ‘bağımlı finansallaşmanın krizi’ tanımlaması getirirken, bu sonucu varmasına neden olan üç göstergeyi de detaylı bir şekilde inceledi.


Taksitli ticari kredinin takibe düşme oranında büyük bir artış olduğuna dikkat çeken Akçay, benzer şekilde hanehalkı borçlanmasındaki gidişata ve son olarak da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yönetiminin düşük faiz ısrarının ekonomi-politik nedenlerine dikkat çekti. 

Aşağıdaki grafiği BDDK’nın açıkladığı Haftalık Bülten’deki verilere dayanarak hazırladım.(1) Burada, genellikle küçük ve orta ölçekli sermaye kesimlerinin ve esnafın yaygın olarak kullandığı taksitli ticari kredilerin takibe düşme oranının zaman içindeki değişimi ve yakın dönemdeki üç önemli değişim görülüyor.

Akçay, ekonomide alınan önlemlerin sorunları çözmek yerine, AKP’nin bu dönemdeki seçimlerden zaferle çıkmasını garantileyecek bir ‘geleceğe kaçış planı’ olduğunu belirtti. 

Akçay planın üç temele dayandığına dikkat çekti:

“1. Kamu garantileri marifetiyle özel zararın sosyalleştirilmesi ve fiilen iflas etmiş firmaların yüzdürülmesi,

2. Sıra dışı para politikası araçları kullanılarak TL’deki dalgalanmanın azaltılmaya çalışılması,

3. Kredi genişlemesinin büyük bir hızda artırılması.”

Akçay, bu üç uygulamanın amacının, 2016’nın üçüncü çeyreğinde, 2008-9 krizinden beri ilk kez yaşanan ekonomik daralmanın durdurulması ve yaklaşan nisan referandumu (2017) ve 2019’da yapılacak olan üçlü seçim -parlamento, başkanlık ve yerel seçimler- öncesinde, ekonomik sorunların AKP’nin yeniden seçilmesini engelleyecek bir düzeye erişmemesini sağlamak olduğuna değindi.

Akçay’a göre, amaçlanan, sorunların çözülmesi değil, önemli siyasi dönemeçlerin sonrasına ertelenmesi idi. Bir başka ifadeyle bu, AKP’nin bir geleceğe kaçış hamlesiydi.

2001 krizinden sonra, hanehalkının borçlandırılması, reel ücretin anlamlı bir şekilde artmaması ve canlı bir ekonomik büyümenin sürmesi istenen dönemlerde tüketimin bireysel krediler ile desteklenmesinin, Türkiye’deki finansallaşmanın önemli bir bileşeni haline geldiğini ifade eden Akçay, yazısını şöyle sürdürdü:

“Hanehalkı borçlanması, aynı zamanda neoliberal popülizmin dayandığı önemli telafi mekanizmalarından biri olan finansal içerilmenin de artması anlamına geliyordu..

Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

Ev kiralamanın maliyeti 200 bin TL’yi buldu; bankalar “kira kredisi” vermeye başladı

Ev kiralamanın maliyeti 200 bin TL’yi buldu; bankalar “kira kredisi” vermeye başladı

October 20, 2025
5k
En zengin Türk iş insanı değişti: Murat Ülker zirveyi kaptırdı

En zengin Türk iş insanı değişti: Murat Ülker zirveyi kaptırdı

October 19, 2025
5.2k

AKP işbaşına geldiğinde, henüz bireysel borçlanma ile talebi canlandırma yaygın bir uygulama değildi, 2003’te hanehalkı borcunun milli gelire oranı yüzde 2 civarında idi.

10 yıl sonra, 2013 yılına geldiğimizde bu oran yüzde 19.6’ya geldi. Bu aynı zamanda zirve noktası oldu. Türkiye ekonomisindeki (ve siyasetindeki) pek çok gelişmede gördüğümüz gibi, 2013 yılı, hanehalkı borçlanması açısından da bir dönüm noktası oldu. Güncel olarak geldiğimiz nokta, bireysel borçlanma seviyesinin 2011 yılına dönmesidir.

İşin aslı şu: 2002 sonrasında, art arda gelen seçim başarılarının maddi temeli, faizin yüksek olduğu zamanlarda dahi düşme eğiliminde olması idi. Hele 2010-2013 arasındaki dönemde, yani AKP iktidarının zirve yıllarında faizler en düşük seviyelere gelmişti. 2013 sonrasında bu durum değişti faizler artma eğilimine girdi.

Faiz yüksek kalmaya devam ettikçe, iktidarın iktidarda kalma mekanizmalarının altı oyuluyor. Erdoğan’ın itirazının gerisinde bu basit ekonomi-politik gerçek var. Bunun nasıl paketlenerek halka sunulduğu ayrı bir konu. Genellikle yorumcular, bu durumun sunuluş şekline odaklandığından, içeriği yeterince göz önüne alamıyorlar.”

 

ShareTweet
Previous Post

Yeni sistemin ilk bütçe tasarısı Meclis’e sunuldu

Next Post

BBVA notu: Yavaşlama sinyalleri var, ekonomide kötüleşme sürecek

İLGİLİHABERLER

Ev kiralamanın maliyeti 200 bin TL’yi buldu; bankalar “kira kredisi” vermeye başladı
EKONOMİ

Ev kiralamanın maliyeti 200 bin TL’yi buldu; bankalar “kira kredisi” vermeye başladı

October 20, 2025
5k
En zengin Türk iş insanı değişti: Murat Ülker zirveyi kaptırdı
EKONOMİ

En zengin Türk iş insanı değişti: Murat Ülker zirveyi kaptırdı

October 19, 2025
5.2k
Türkiye’nin akaryakıt devi sessiz sedasız satıldı
EKONOMİ

Türkiye’nin akaryakıt devi sessiz sedasız satıldı

October 19, 2025
5.1k
En fazla gelir bu yıl elde edildi: Özelleştirmede ‘rekor’ kırdılar
EKONOMİ

En fazla gelir bu yıl elde edildi: Özelleştirmede ‘rekor’ kırdılar

October 19, 2025
5.1k
Perakendeciler fahiş kira artışlarıyla boğuşuyor: Kira zamları 15 kata kadar çıktı
EKONOMİ

Perakendeciler fahiş kira artışlarıyla boğuşuyor: Kira zamları 15 kata kadar çıktı

October 19, 2025
5k
Yol ve köprülerin geçiş garantisi yine vatandaşın cebinden: 101,3 milyar TL’lik kaynak ayrıldı
EKONOMİ

Yol ve köprülerin geçiş garantisi yine vatandaşın cebinden: 101,3 milyar TL’lik kaynak ayrıldı

October 19, 2025
5k
Daha Fazla Haber
Louvre Müzesi soygunu: Hırsızlar her yerde aranıyor

Louvre Müzesi soygunu: Hırsızlar her yerde aranıyor

October 20, 2025
5.1k
Suriyeli kadınlar, cinsel tacizle suçladı

Suriyeli kadınlar, cinsel tacizle suçladı

October 20, 2025
5.1k
Avusturya’da başörtüsü yasağı için ek önlemler paketi

Avusturya’da başörtüsü yasağı için ek önlemler paketi

October 20, 2025
5.1k
Yolcu otobüsünden 500 istilacı su kaplumbağası çıktı

Yolcu otobüsünden 500 istilacı su kaplumbağası çıktı

October 20, 2025
5k
Kediye nafaka kararı: Emsal bir protokol

Kediye nafaka kararı: Emsal bir protokol

October 20, 2025
5k
Türkiye’den İsveç’e yüzerek gitmeye çalışıyor

Türkiye’den İsveç’e yüzerek gitmeye çalışıyor

October 20, 2025
5.1k
‘Tarikat’ iddiaları ortaya atılmıştı: Berkcan Güven’den Enes Batur açıklaması

‘Tarikat’ iddiaları ortaya atılmıştı: Berkcan Güven’den Enes Batur açıklaması

October 20, 2025
5.1k
‘Yüzyılın en iyi kalecisi’ diyorlardı, kariyeri bir sirkte son buldu

‘Yüzyılın en iyi kalecisi’ diyorlardı, kariyeri bir sirkte son buldu

October 20, 2025
5.1k
Sadece 50 bin Euro’ya alındı: Profili bile olmayan yıldız, Süper Lig’i salladı

Sadece 50 bin Euro’ya alındı: Profili bile olmayan yıldız, Süper Lig’i salladı

October 20, 2025
5.1k
Holiganlar dehşet saçtı: Otobüs şoförünü taşla öldürdüler

Holiganlar dehşet saçtı: Otobüs şoförünü taşla öldürdüler

October 20, 2025
5.1k
Ankara’daki hayır mağazası BBC’ye haber oldu: Seks karşılığında yardım

Ankara’daki hayır mağazası BBC’ye haber oldu: Seks karşılığında yardım

October 20, 2025
5.1k
Porshce kana bulandı: İş insanına otomobilinde infaz

Porshce kana bulandı: İş insanına otomobilinde infaz

October 20, 2025
5.1k
Ev kiralamanın maliyeti 200 bin TL’yi buldu; bankalar “kira kredisi” vermeye başladı

Ev kiralamanın maliyeti 200 bin TL’yi buldu; bankalar “kira kredisi” vermeye başladı

October 20, 2025
5k
Yolcu uçağına meteor çarptı: Kokpit parçalandı, pilot kanlar içinde kaldı

Yolcu uçağına meteor çarptı: Kokpit parçalandı, pilot kanlar içinde kaldı

October 20, 2025
5.1k
Ekrem İmamoğlu’nun diploma davasında arbede: Avukatlar barikatları yıktı

Ekrem İmamoğlu’nun diploma davasında arbede: Avukatlar barikatları yıktı

October 20, 2025
5k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.