Ekonomide işlerin rayında gittiği dönemlerde kamuda gerçekleşen büyük çaplı istihdamlar, şimdilerde kamu personel maaşlarının nasıl ödeneceği sorusuna dönüşmüş durumda.
Bu konuda, “Çalışanlar kime para yetiştirsin” başlıklı yazısında, Karar Gazetesi yazarı İbrahim Kahveci, “Bu yıl kaynaktan kesilen gelir vergisi ile kamu personel maaşlarının ancak yüzde 53,5’i ödenebilir durumda” tespitinde bulundu.
Kahveci, aralık 2018 verisine göre, 19 milyon 375 bin kişi zorunlu olmak üzere toplam sigortalı sayısının 22 milyon 073 bin kişi olduğunu ve emekli sayısının da 12 milyonu aştığını belirtti.
SGK’nin, 2018 yılında 155 milyar lira devletten ek para alarak toplam 384 milyar 962 milyon lira harcamada bulunduğuna dikkat çeken Kahveci, şişirilen kamu kadroları ile ilgili de şu görüşleri sıraladı:
“Bakın 2010 yılında 4/a kapsamında kamuda çalışan sayısı 862 bin kişiydi. O yıl ülkede 4/a çalışan sayısı toplamda 9 milyon 915 bin kişi ediyordu. Her 100 özel sektör çalışanına karşı 5 kamu çalışanı vardı.
Aradan 8 yıl geçti ve özel sektör çalışanı 12 milyon 605 bin kişiye (%39,2 artış) ulaşırken, kamuda 4/a’lı çalışan sayısı 1 milyon 625 bin kişiye (%88,5 artış) ulaştı. Dikkat edin bunlar memur kapsamında olmayan kamu çalışanları… Memurlar hariç yani.
82 milyonluk ülkede 12,6 milyon özel sektör ve 2,8 milyon esnaf kimlere ne kadar maaş ödüyor?
12,6 milyon emeklinin parası buradan çıkıyor.
4,7 milyon kamuda çalışanın parası da buradan çıkıyor.
Ya da çıkartılmaya çalışılıyor.
2010 yılında her 100 özel sektör çalışanına 4/a’lı 5 kamu çalışanı düşerken, artık bu sayı 13 kişiye çıkmıştır.
Ve ek olarak memur sayısındaki artışla beraber bütçede mali dengeler de bozulmaya başlamıştır. İşte tablo:
2006 yılında kaynaktan kesilen (yani çalışandan) gelir vergisi 26,3 milyar lirayken kamu personeline 36,0 milyar maaş ödenmiş. 2008 yılında ise 34,8 milyar gelire karşılık 48,9 milyar kamu personel maaşı olmuş.
Çalışandan kesilen gelir vergisi 2006 yılında kamu personel maaşının yüzde 73,1’ini karşılarken, 2008 yılında bu oran yüzde 71,3’e düşmüş.
2019 Ocak-Nisan:
-Gelir vergisi tevkifatı: 45 milyar 198 milyon TL
-Kamu personel gideri: 84 milyar 437 milyon TL
Bu yıl kaynaktan kesilen gelir vergisi ile kamu personel maaşlarının ancak yüzde 53,5’i ödenebilir durumda.”
Türkiye ekonomisine ‘şer güçler’ saldırısı söylemini eleştirmeye devam eden Kahveci, “Yani bize ekonomi iyi olduğunda kamuya aşırı personel aldırıp, ekonomi zorlandığında da bunların maaşları nasıl ödenecek diye bir derdi şer güçler vermiş olamaz” diye ekledi.
