BM’nin 4 ayrı çalışma grubu ve Özel Raportörü Hizmet Hareketine yakın isimlerin farklı ülkelerden zorla kaçırılmasına ilişkin ortak bir mektubu kamuoyuna açıkladı. Mektupta zorla kaçırmalara ilişkin çok çarpıcı tespitler yer aldı.
Birleşmiş Milletler Zorunlu ve İstemsiz Kayıplar Çalışma Grubu ve Özel Raportörleri, uzun süredir konuyla ilgili olarak Türkiye ile yazışma halindelerdi ve pekçok vaka için Türkiye’den savunma istendi. Konu üzerine raportörlerin çalışmasının ardından bir ortak mektup hazırlandı ve taraflara gönderilmesinin ardından Birleşmiş Milletler’in internet sitesinden kamuoyuna açık biçimde yayınlandı.
BM internet sitesinde yayınlanan ortak mektupta öne çıkan başlıklar şunlar:
– Devlet-destekli yurtdışı kaçırmaları sistematik bir uygulama olmuştur.
-Türk vatandaşlarının birden fazla devletten Türkiye’ye zorla kaçırıldığı vurgulandı;
-Hizmet hareketiyle ilişkisi olan kişilerin Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Afganistan, Kamboçya, Gabon, Kosova, Kazakistan, Lübnan ve Pakistan’daki yetkililerle eşgüdüm içerisinde gizli operasyonlarla keyfi olarak tutuklanıp gözaltına alındığı, zorla kaybetme ve işkenceye maruz kaldığı ifade edildi.
-Türkiye Hükümeti’nin, diğer Devletlerle koordineli olarak, 100’ü aşkın Türk vatandaşı zorla Türkiye’ye naklettiği bildirilmekte olup, bunların 40’ı çoğunlukla sokaklardan veya tüm dünyadaki evlerinden çocukları ile birlikte kaçırılan zorla kaybolmaya maruz kalmıştır.
– Türkiye hükûmeti, gerekçesiz sebeplerle “terörizm ve uluslararası suçla mücadeleye” yönelik birden fazla Devletle ikili “güvenlik işbirliği anlaşmaları” imzalamıştır. Bu anlaşmaların İddia edilen operasyonların zamanlamasıyla açık bir bağlantısı olduğu görülüyor.
Kaçırılmaların bir çoğu anlaşmaların yürürlüğe girmesinden bu yana iki yıl içinde gerçekleştirildi.
– Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MIT), yurt dışındaki operasyonları yürütme veya bunlarla mücadele etme görevi verilen ayrı bir departman kurduğu ve sonrasında Afganistan, Azerbaycan, Kamboçya, Gabon, Irak, Kazakistan, Kosova, Malezya, Moldova, Moğolistan, Myanmar, Pakistan, Katar, Suudi Arabistan, Sudan, Ukrayna’da çok sayıda Türk vatandaşının kaybolmaya başladığı belirtildi
– Devlet destekli Uluslararası Kaçırma ve Zorla Geri Dönüş: Türk makamları iadeyi yasal yollarla güvence altına al(a)madığında, istihbarat teşkilatları ve polis de dahil olmak üzere üçüncü ülkelerden kolluk kuvvetleriyle işbirliği içinde gizli operasyonlara başvururlar.
– Mustafa Ceyhan (Azerbaycan), Harun Çelik (Arnavutluk), Mesut Kaçmaz, Bayan Meral Kaçmaz ve iki çocuğu (Pakistan), Mustafa Erdem, Yusuf Karabina, Kahraman Demirez, Cihan Özkan, Hasan Hüseyin Günakan ve Osman Karakaya (Kosova), Osman Özpınar, İbrahim Akbaş ve Adnan Demirönal, Eşleri ve Çocukları (Gabon), Osman Karaca (Kamboçya), Ayten Öztürk (Lübnan), Zabit Kişi (Kazakistan) davaları zorunlu kaçırılma ve iade operasyonlarına delil olarak gösterildi.
– Bildirilen tüm davalarda ortak olan, hukukun üstünlüğü ve yasal güvencelerin yanı sıra, zorla kaybetmeler, keyfi gözaltı, işkence ve diğer temel hak ihlallerine ilişkin sorumluluk (hesap verilebilirlik) yetki ve yükümlülüğünün eksikliğidir.
15 sayfalık mektuba Türkiye’nin verdiği cevap ise sadece 1,5 sayfa oldu. Türkiye’nin cevap yazısında ise genel ifadeler kullanılarak, Hizmet Hareketi’nin ‘terör örgütü olduğu’ iddia edildi. Bu yazı da internet sitesinde yayınlandı.
2016 yılının Ocak ayından itibaren 29 kişi Gülen Hareketiyle ilişkileri olduğu gerekçesiyle Türkiye’de “siyah transporter” vakaları olarak bilinen çerçevede zorla kaybedildi. Bu kişilerden üçünden halen haber alınamıyor. Türkiye dışından kaçırılan kişi sayısının ise 80’i aştığı belirtiliyor.
BM’nin Ortak Mektubu için tıklayın
https://spcommreports.ohchr.org/TMResultsBase/DownLoadPublicCommunicationFile?gId=25209
