Kilo ver, daha çok spor yap, sigarayı bırak, yeni bir dil öğren – aldığımız ve gerçekleştiremediğimiz yeni yıl kararlarının listesini uzatmak mümkün.
Peki ya bu kararları gerçekleştirmek belli yolları izleyerek mümkünse?
BBC hangi yeni yıl kararlarını gerçekleştirmeye daha fazla meyilli olduğumuzu araştırdı.
Hangi yeni yıl kararlarını alacağınızı size söyleyemeyiz ama bu kararlara nasıl sadık kalacağınızla ilgili araştırmalara bakabiliriz.
Bu araştırmalar, insanların yeni kazanç elde etmektense kayıplarını karşılamaya daha yatkın olduklarına ilişkin verilere işaret ediyor.
Örneğin, kaybettiğiniz şeylere dayalı bir kararlar listesi oluşturmak, bu eski bir hobi ya da formda olma hali de olabilir; yeni bir kabiliyet ya da görünüş edinmek üzere yola çıkmaktan daha etkili olabilir.
Bu, başarılı kararlara geldiğimizde diğer bir can alıcı tavsiyeyi de destekliyor: Gerçekçi olmalılar.
Diğer insanları dahil etmek
Warwick Üniversitesi’nden felsefe profesörü Doktor John Michael, kararlar alma ve gerçekleştirmedeki sosyal etkenleri inceliyor.
Doktor Michael, eğer kararlarımızın diğer insanlar için önemli olduğunu ya da başarısızlığa uğrarsak başkalarının iyiliğinin tehlikede olacağını görürsek, onları gerçekleştirmeye daha yatkın olduğumuzu söylüyor.
Bu, bir derse arkadaşınızla katılmaya söz vermeniz olabilir. Eğer dersin ücretini önceden öderseniz etkisi daha fazla bile olabilir. Birinin bir şeye zaman ve para harcadığını bilirsek, sözlerimizi tuttuğumuzu görmemiz daha mümkün.
Doktor Michael şu an, bir başkasının kaybını engellemeye, kendimizinkini engellemekten daha yatkın olduğumuz teorisini test ediyor.
İlk bulgular gösteriyor ki, başkaları da bir işin içine girdiğinde insanlar sıkıcı ya da zor bir görevi yerine getirmeye daha istekliler.
Belirli adımlar
İtibar da güçlü bir motivasyon aracı. Kararlarınızı başkalarıyla paylaşmak, onları gerçekleştiremezseniz insanların sizin hakkınızda kötü düşüneceği korkusuyla, onları gerçekleştirmenize yarayabilir.
Oxford Üniversitesi’nden Profesör Neil Levy, “Güvenilmez bir insan olarak ün kazanmak istemeyiz. Bu yüzden planlarımızı ilan etmek motive edici olabilir. Hatta bahse girmek daha da motive edici olabilir” diyor.
“Kararları detaylandırmak önemli” diye ekliyor.
Profesör Levy’ye göre, “Salı öğlenleri ve Cumartesi sabahları spor salonuna gideceğim” demek, “Spor salonuna daha fazla gideceğim” demekten daha etkili olabilir.
Ayrıca, niyetlerinizi belli adımlarla somutlaştırmanızı öneriyor.
Eğer yeni bir dil öğrenmek istiyorsanız, her sabah işe ya da okula giderken o dile ilişkin öğretici yayınlar dinleyebilirsiniz.
Daha sonra başarı şansınızı artırmak için, her akşam arabanızın direksiyonuna sabah yayını dinlemenizi hatırlatan bir not yapıştırabilirsiniz.
Bu şekilde sadece niyet belirtmekle kalmaz, onu uygulamaya koyacak adımları da belirliyor olursunuz.
İstisnalar
Profesör Levy, istisnaların sıklaşmaması gerektiği konusunda uyarıyor:
“Neticede istisnaların olacağını kabul ediyoruz (Ev yanıyorsa spor salonuna gitmeyeceğim) Ancak bu istisnaları çoğaltarak, kendi aleyhimize kullanabiliriz.
“Doğum günüm yılda bir kez kutlandığı için meşru bir istisna olabilir. Ama daha sık olan olayları istisnalara dahil edersem, örneğin ayın son haftası yerine ilk haftası başlasam daha iyi ya da yataktan bu kadar erken kalkmak için çok soğuk, o zaman her şey istisna olmaya başlar.”
Kararlarınızı uzun dönem planlarınızın bir parçası haline getirin
James Cook Üniversitesi’nden davranış psikoloğu Doktor Anne Swinbourne, en iyi kararların muğlak ya da isteğe dayananlar değil, sizi uzun dönem planlarınıza götürenlerin olduğunu söylüyor.
Spora hiçbir zaman ilgi duymadıysanız, muhteşem bir sporcuya dönüşme kararınız devam edecek gibi gözükmüyor. 50 yaşından önce dünyayı gezmek için para biriktirme kararı daha başarılı olabilir.
“Bu kararları gerçekleştirmek planlamayla ilgili” diyor.
Sizi harekete geçirenlerin neler olduğunu bulun. Hem sizi vazgeçiren olumsuz davranışlarınızı, hem de daha fazla destekleyen olumlu davranışlarınızı. Eğer daha az içki içmek istiyorsanız, arkadaşlarınızla barda değil kahve içmek için sözleşin.
Doktor Swinbourne’a göre, isteklerine güvenen insanlar genellikle başarısızlığa uğruyor.
“Bir karara sadık kalmak için, katı bir şekilde titiz olmak, plan yapmak zorundasınız.”
KAYNAK: BBC TÜRKÇE
