AKP iktidarının gazetecilere ve medya kuruluşlarına yönelik uyguladığı politika sebebiyle Türkiye’de basın özgürlüğü giderek geriliyor. 180 ülkenin yer aldığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre Türkiye 158. sırada yer alıyor. Endekste Türkiye 2002 yılında 99. sırada bulunuyordu.
TÜRKİYE “ÇOK VAHİM” KATEGORİSİNDE
Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Örgütü’nün yayımladığı 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi Türkiye’nin basın özgürlüğü konusunda karşı karşıya olduğu zorlukları bir kez daha gözler önüne serdi. Rapora göre Türkiye, 180 ülkenin bulunduğu endekste 158’inci sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıl 165. sırada olan Türkiye’nin yedi basamaklık yükselişi, medya özgürlüğü açısından iyileşme olarak yorumlanmadı. Ülke, hâlâ “çok vahim” kategorisinde değerlendiriliyor.
CEZAEVLERİNDE KAÇ GAZETECİ OLDUĞU BİLİNMİYOR
Raporda, Türkiye’de hâlâ 18 gazetecinin cezaevinde olduğu belirtilirken, raporda yer alan 18 rakamının kaynağı net olarak açıklanmamış. Bununla birlikte AKP bürokrasisinin yaptığı tanımlamalar sebebiyle birçok gazeteci, gazeteci olarak tanımlanmıyor. Bu sebeple cezaevinde olan birçok gazetecinin, tutuklu ya da hükümlü olduğu gerçeği uluslararası kamuoyundan da saklanıyor. Bu sebeple cezaevlerindeki gazeteci sayısı net olarak bilinmiyor.
6 YILDA 366 GAZETECİ TUTUKLANDI
CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ise Çalışan Gazeteciler Günü’ne ilişkin gazetecilerin maruz kaldığı baskı ve yıpratmaları verilerle anlattı. Son 6 yılda en az 366 gazetecinin mesleki faaliyetlerinden dolayı tutuklandığını aktaran Tanrıkulu, “Cezaevlerinde 30’a yakın gazeteci var ve 4 gazeteci de ev hapsinde tutuluyor. 2024 yılında Türkiye’de ifade özgürlüğü ihlali rakamlarına baktığımızda; 63 yazar ve gazetecinin mahkum edildiğini, 27 gazetecinin tutuklandığını, 126 gazetecinin gözaltına alındığını, 502 internet sitesinin de kapatıldığını biliyoruz” dedi.
BİNLERCE GAZETECİ İŞSİZ
İktidarın uyguladığı politikalar sebebiyle 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde binlerce gazeteci ise işsiz. Özellikle 15 Temmuz sonrası yaşanan hukuksuzluklar ve KHK’lar bu tablonun en büyük sebeplerinden biri.
Uluslararası Gazeteciler Derneği (IJA) ve Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın (JWF), düşünce ve ifade özgürlüğünün geliştirilmesi ve korunmasına yönelik Özel Raportör’ün 2024 İnsan Hakları Konseyi’nin 56. oturumuna sunduğu rapor, içerdiği rakamlarla güncelliğini korumaya devam ediyor.
SÜRGÜN GAZETECİLER TEHDİTLERE MARUZ KALIYOR
Raporda sürgündeki Türk gazetecilerin maruz kaldığı çeşitli tehditler ve kısıtlamalar, gazetecilik mesleğinin Türkiye’de karşılaştığı zorluklar vurgulanıyor. Gezi Parkı protestoları ve 15 Temmuz sonrasında Türkiye’de insan hakları ve ifade özgürlüğüne yönelik artan baskıların yanı sıra, gazetecilerin ceza davaları, tehditler ve saldırılara maruz kaldığı belirtilmektedir.
149 MEDYA KURULUŞU KAPATILDI
Rapora göre, Temmuz 2016’dan bu yana 149 medya kuruluşu kapatılmış, en az 650 gazeteci özgürlüğünden mahrum bırakılmış ve Türkiye, dünyanın en büyük gazeteci hapishaneleri arasında yer almıştır. Sürgündeki gazeteciler, Türkiye’deki hükümetin yurtdışında da gazetecilere yönelik tehdit ve baskıları sürdürdüğüne dikkat çekmektedir.
GAZETECİLERE DESTEK ÇAĞRISI YAPILDI
JWF ve IJA, uluslararası medya kuruluşlarına ve şirketlere, sürgündeki Türk gazetecilere destek vermeleri ve bu gazetecilere yönelik tehditlere karşı dayanışma içinde olmaları çağrısında bulunuyor. Ayrıca, gazetecilere hukuki yardım, güvenlik tedbirleri ve profesyonel destek sağlanması gerektiğine vurgu yapıyor.