ABD’nin bir gün içinde hem Suriye’den tümüyle çekilme hem de Türkiye’ye Patriot füze sisteminin önünü açan kararı almasının ardından, Suriye denkleminin bir parçası olan tarafları nelerin beklediği de merak konusu.
Her ne kadar, ABD Savunma Bakanlığı’na (Pentagon) bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı, Türkiye’ye 3,5 milyar dolar değerindeki Patriot hava ve füze savunma sisteminin satışını onaylasa da, satış görüşmelerinin başlayabilmesi için ABD Senatosu’nun onayı gerekli.
Dahası, Ankara şimdi Rusya ile daha önce satın alma anlaşması imzaladığı S-400 hava savunma sistemi ile Patriot’lar arasında bir tercihe zorlanmış görünüyor. Her iki sistemi de topraklarına kurmak isteyen Ankara’nın bu yaklaşımına ABD ve NATO’nun pek de sıcak bakmadığı bilinen bir durum.
Türkiye’nin Patriorlar’ı almasının S-400’lerden vazgeçmesine bağlı olduğu gibi zorlu bir denklem Ankara’nın önünde belirmiş vaziyette.
BBC’den Ece Göksedef’in haberine göre, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın bir sözcüsü, nihayetinde Patriot’un, S-400’ün NATO ile uyumlu ve sahada test edilmiş alternatifi olduğunu hatırlattı:
“ABD yıllardır hava ve füze savunmasında Türkiye ile işbirliği içinde çalışmak istediğini açıkça belirtiyor. Diğer sistemler arasında Patriot’u değerlendirmesi için fırsatlar sunuyor.”
Sözcü, S-400 satışının, Patriot müzakerelerine sıra gelmeden, halihazırda ABD ile Türkiye arasında anlaşması yapılmış birçok silah ve savaş uçağının alımını dâhi etkileyecek bir yaptırım programına yol açabileceğinin altını çizdi:
“ABD Türkiye’ye, Rus S-400 füze savunma sistemini alma planlarını sürdürmesiyle ilgili çok ciddi endişeleri olduğunu açıkça söyledi. Türkiye’yi, muhtemel bir S-400 alımının sonuçları konusunda uyardı.
‘Bunlar, Türkiye’nin F-35 programına katılımının yeniden değerlendirilmesi ve bu işlemde rol alan bireylere, özel şirketlere ve kamu kuruluşlarına yönelik olarak, Amerika’nın Düşmanlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) yaptırımlarının harekete geçirilmesi.”
Ancak hem Türk hem Rus yetkililer, ABD’nin Patriot satışına onay vermesinin S-400 anlaşmasını etkilemeyeceğini söylüyor .
Pentagon, Türkiye’nin satış şartlarında bazı düzeltmeler istediğini açıkladı.
Görüşlerini aldığımız Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Ankara’nın en önemli şartının teknoloji transferi olduğunu söylüyor.
Müzakereler için öncelikle ABD Kongresi’nden 25 temsilci ve Patriot üretimi yapan Amerikalı Raytheon ve Lockheed-Martin şirketlerinden 40 yetkili Türkiye’ye giderek anlaşmayı müzakere edecek. Müzakerelerin ne zaman başlayacağı ise henüz bilinmiyor.