Irak ve Türkiye ile gerilim yaşayan ABD, Ürdün’de dev bir hava üssü kuruyor.
Türkiye ile ilişkileri bir küs bir barışık ilerleyen ABD, AKP hükümetinin İncirlik Askeri Üssü’nü kapatma ihtimaline karşın, Ürdün’de kapsamlı bir üs planını harekete geçirmeye başladı.
Thedrive.com’da yer alan habere göre, Ürdün’deki hava üssü on milyonlarca dolar harcanarak, savaş uçakları, İnsansız Hava Araçları (İHA), kargo uçakları ve daha fazlasının konuşlandırılacağı, önemli bir bölgesel aktarma merkezine dönüştürülecek.
Amerikan ordusu Ürdünde’ki Muvaffak Sati Hava Üssündeki askeri varlığını önemli ölçüde artırma planlarına hız verdi. Üssün, savaş uçakları, kara saldırı uçakları, silahlı İHA’lar, kargo uçakları ve daha fazlasına yer verebilecek şekilde genişletilmesi planlanıyor.
Milyonlarca dolarlık inşaat projesi, Başkan Donald Trump’un Amerikan askerlerini komşu Suriye’de geri çekme kararı verdiği sırada ortaya çıktı. Ürdün’deki üste yeni inşa edilecek tesisler Suriye’de devam eden operasyonlara dolaylı olarak destek verebilirler.
Ancak asıl amaç, bölgedeki diğer askeri üslere, özellikle de Türkiye’deki üslere bir alternatif oluşturmak. Amerika Türkiye’deki üslerin bir kriz sırasında kullanımının, siyasi ihtilaflar nedeniyle engellenebileceğinden endişe ediyor.
Muvaffak Sati üssündeki inşaat faaliyetlerini yürüten Amerikan ordusu’nun mühendislik hizmetleri birimi, 11 Ocak 2019’da, Amerikan hükümetinin ana ihale sayfasında, yeni uçak apronlarının, taksi yollarının ve diğer tesislerin şartnamelerini ve çizimlerini, yayınladı.
Yayınlanan belgeler 2018 sonbaharı tarihini taşıyor. 2018 mali yılı savunma bütçesinde, Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetleri Üssünün iyileştirilmesi için 140 Milyon dolar ayrılmıştı. Amerika söz konusu hava üssünü en az 2013’ten beri bölgedeki operasyonlar için kullanıyordu.
İhale belgelerinde Muvaffaq Sati adı doğrudan geçmiyor, Amerikan ordusu onun yerine genel olarak “açıklanmayan bir yer” tanımlamasını kullanıyor. Ancak söz konusu belgelerde açıklamalı uydu fotoğrafları da bulunuyor ve bu fotoğraflarda hava üssü açıkça görülüyor. Daha önce yapılmış ihale açıklamalarında da Amerikan Hava Kuvvetleri’nin 407. Hava Keşif grubunun hava üssündeki gündelik operasyonları yürüttüğü belirtilmişti.
Amerikan ordusun inşa ettiği yeni tesisler, üste özellikle hava kuvvetlerinin varlığını artırılacağı izlenimini veriyor. Bunların arasında bir hava nakil apronu, bir arama kurtarma ve özel kuvvetler apronu, ve bir yakın hava destek ve istihbarat, gözetleme ve hava keşif apronu bulunuyor.
Amerikan ordusu çeşitli apronlara ilaveten, yeni taxi yolları, erişim yolları, yaşam destek bölgeleri ve Muvaffak Sati’de daha fazla Amerikan askerinin varlığını destekleyebilecek altyapıyı inşa ediyor.
Amerikan ordusu mühendislik hizmetleri birimi işin toplam maliyetinin 25 ila 100 Milyon dolar arasında olacağını tahmin ediyor. Bu da, daha sonra yeni ekler inşa etmek için, geriye epey bir para kalacağı anlamına geliyor. Müteahhitler için ilan edilen son teklif tarihi 19 Şubat 2019. Ancak işin ne zaman bitirileceğine ilişkin bir tahmin belirtilmiyor.
Söz konusu plan Amerika’nın tesislerdeki varlığını artıracağını ve burayı kalıcı ve stratejik bir üs olarak kullanacağını açık bir şekilde ortaya koyuyor. Trump yönetiminin Amerikan askerlerini Suriye’de çekmek istediği düşünüldüğünde, bu önemli bir gelişme.
Çekilmenin tam olarak ne zaman gerçekleşeceği belirsizliğini koruyor. Amerika’nın Suriye ve Irak’taki IŞİD’le mücadeleye ve genel olarak Suriye ihtilafına ilişkin politikasının neye evrileceği de henüz belli değil.
Amerikan güçlerinin komşu ülkelerdeki tesislere taşınacağına ilişkin haberler var. Söz konusu güçler, gerektiğinde, bu ülkelerden, Amerika’nın desteklediği yerel güçlere ve Amerika’nın Suriye’de savaşan diğer ortaklarına arka çıkabilirler.
Bu bağlamda akla gelen ilk ülke Irak olsa da, halen çok sayıda Amerikan askerine evsahipliği yapan Ürdün de bir seçenek. Dahası, Irak’ta halen iktidarda bulunan ve İran ile ilişkilerini iyileştirmek isteyen koalisyon hükümeti Amerikan askerlerinin ülkeden tamamen çekilmesi çağrısında bulunmuştu.
Muvaffak Salti hava üssünün genişletilmesi, son yıllarda siyasi olarak riskli hale gelen diğer üslere duyulan ihtiyacı azaltabilir.