Reuters haber ajansı, özel haberinde, Türk yetkililerin Rus hava savunma sistemi S-400’ün satın alınması nedeniyle ABD’nin yaptırımlarına maruz kalmamak için umutlarını ABD Başkanı Donald Trump’a bağladıklarını öne sürdü.
Reuters’taki haberde S-400’lerin Türkiye’ye teslimatına 2 ay sonra başlanacağı, üst düzey bakanlardan oluşan bir heyetin bu hafta Washington’da temaslarda bulunduğu belirtiliyor.
Haberde görüşmelerin amacının Türkiye ile ABD arasındaki krizin yatıştırılması olduğu, heyetin beklenmedik bir şekilde Oval Ofis’te ABD Başkanı Donald Trump’la görüştüğü hatırlatılıyor.
Yatırımcılar ve Trump ile görüşen Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, temasları ile ilgili olarak şunları söylemişti:
“Beyaz Saray’da Hazine ve Ticaret Bakanlığı’yla ilişkili muhataplarımızla ticaret hacimimizin geliştirilmesiyle ilgili görüşmeler yaptık. Öncesinde dar çerçevede toplantı yapıldı, sonra ABD Başkanı bizi kabul etti. Görüşmede S-400 konusu da gündeme geldi.
“Benim görüştüğümüz konularda aldığım intiba gayet olumlu, yapıcı. Türkiye’nin ihtiyaçlarına dayalı S-400’le alakalı süreçleri gayet makul bir şekilde dinleyip olumlu bir anlayış içinde bir bakış açısı sergilediğini gözlemlediğimi ifade edebilirim.”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Cuma günü yaptığı açıklamada, S-400 savunma sistemlerinin F35’lerin sistemine girebileceği iddiaları sonrası Washington’a ortak bir komisyon kurmayı teklif ettiklerini ancak ABD’den henüz bir cevap gelmediğini söyledi.
Trump’ın Kongre’ye mektup göndermesi gerek
Reuters’a konuşan üst düzey bir Türk yetkili, “Trump’ın Kongre’den daha olumlu bir tavır takındığına dair sinyaller alıyoruz. Kesinlikle atılması gereken bazı adımlar var ancak ortak zemin bulunması için çabalar sürdürülüyor” dedi.
ABD, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemini almasını Türkiye’ye satacağı F-35 savaş uçaklarının güvenliği için bir tehdit olarak görüyor.
Amerikan Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemlerini satın alma kararını gerekçe göstererek F-35 savaş uçaklarına ait parçaların teslimatını askıya aldığını açıklamıştı.
ABD Savunma Bakanlığı görevini vekaleten üstlenen Patrick Shanahan ise Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Türkiye ile anlaşmaya varmaya yakın olduklarını ve meseleye olumlu yaklaştığını söylemişti.
Reuters’a konuşan bir Amerikalı yetkili ise görüşmelerde Türk tarafına, konuyla ilgili olarak yaptırım riski bulunduğunu söylediklerini belirtti.
Türkiye’nin S-400 tedariği, ABD Kongresi’nin 2017 Ağustos ayında çıkardığı ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) kapsamına giriyor. Bu yüzden Kongre’nin Türkiye’ye yaptırım uygulaması ihtimal dahilinde.
Bu yaptırımı engellemek için Trump’ın, S-400 alımının “önemli bir alışveriş olmadığını”, NATO’nun ya da ABD’nin askeri operasyonlarını etkilemeyeceğini deklare etmesi gerekiyor.[Trump ve Erdoğan geçen yıl düzenlenen NATO zirvesinde]
Aynı zamanda Trump’ın Kongre’nin çeşitli komitelerine bu anlaşmanın ABD-Türkiye ilişkilerine zarar vermeyeceğini anlatan bir mektup göndermesi gerek.
Ancak Reuters’a göre ABD ve Türkiye arasında halihazırda başka konularla yaşanan gerilemler, Kongre cephesinde Türkiye’ye desteğin azalmasına neden oldu.
ABD’nin Türkiye’ye küçük bir oranda bile yaptırım uygulamasının Türkiye ekonomisine zarar verebileceği bir diğer endişe konusu.
Bu ayın başında ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, Washington’da NATO ile ilgili bir toplantıda, Türkiye’yi S-400 füze savunma sistemi satın alma konusunda uyarmıştı.
Mike Pence, “Türkiye kararını vermeli. Tarihin en başarılı askeri ittifakında kritik bir ortak olarak mı kalmak istiyor yoksa ittifakımıza zarar verecek dikkatsiz kararlarıyla bu iş birliğinin güvenliğini riske atmak mı?” demişti.
Pence ayrıca, “Türkiye’ye açıkça belirttik ki NATO müttefiklerimizin ittifakımızın birliğini tehdit edecek şekilde düşmanlarımızdan silah satın alması karşısında tepkisiz kalmayız” diye konuşmuştu.
BBC Türkçe
