Türk Tabipleri Birliği (TTB), anayasal demokratik haklarını kullanırken gözaltına alınanların adli kontrol muayenelerinin emniyet müdürlüklerinde yapılması amacıyla hekimlerin görevlendirilmesinin hukuka aykırı olduğu uyarısında bulundu.
İl sağlık müdürlükleri tarafından hastane kadrolarında görevli pek çok hekimin gözaltına alınanların sağlık muayeneleri için il emniyet müdürlüklerinde veya tutuldukları diğer yerlerde görevlendirildiğine ilişkin hekimler ve avukatlardan bildirimler geliyordu.
Bunun üzerine TTB sağlık, içişleri ve adalet bakanlıklarına birer yazı yazdı.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Yakalama ve gözaltı sırasında sağlık kontrolünün, işkencenin ve insan haysiyetiyle bağdaşmayan kötü muamelenin önlenmesi amacına yönelik olduğunu vurgulayan TTB yazısında şunları hatırlattı:
“Sağlık kontrolü raporları, temel insan haklarına ilişkin kanıt niteliğinde belgelerdir. Kişileri baskı altına alacak biçimde emniyet müdürlüğünde muayene yapılması, kötü muamelenin ta kendisidir.”
Yazıda muayeneleri yapılacak kişilerin mahremiyetlerinin korunması ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun öngördüğü amaca uygun şekilde gerekli muayenelerinin yapılabilmesi amacıyla sağlık kurumuna getirilmelerinin ‘şart‘ olduğu belirtildi ve “Hiçbir durum, bu gerekliliği ortadan kaldırmaz” dendi.
Söz konusu yazıda, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, İşkenceye ve Diğer Zalimane İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele ya da Cezaya Karşı Sözleşme ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili hükümlerine dikkat çekildi.
Yakalanan ve gözaltına alınanlar tüm hasta haklarına sahip
Hekim-hasta ilişkisinin çerçevesinin tıbbi deontoloji kurallarıyla çizildiği de belirtilen yazıda; yakalanan ve/veya gözaltına alınanların tüm hasta haklarına sahip olduğu, sağlık hizmetini veren kişilerinse tüm kısıtlamalar ve baskılardan bağımsız olarak daima hastanın iyiliğini gözeterek davranmakla yükümlü olduğunun altı çizildi.
Yazıda bu konuyla ilgili olarak da Biyoloji Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi’ne, Birleşmiş Milletler İstanbul Protokolü’ne ve Ceza Muhakemesi Kanunu’na atıf yapıldı.
Yazı şu ifadeler de yer aldı:
”Anayasa hükümleri uyarınca, her durum ve koşulda ‘dokunulmaz haklar’ kapsamında olan ‘işkence ve kötü muameleye maruz kalmama’ hakkının korunması amacıyla yapılan sağlık muayeneleri ve bunun raporlanmasına ilişkin kurallar, herhangi bir yazı ile değişikliğe uğratılamaz, yeni ve özel kurallar ihdas edilemez.
Bu nedenle, hekimlerin gözaltına alınan kişilerin sağlık muayenelerini yapmak üzere il emniyet müdürlüğünde veya gözaltına alınanların tutulduğu diğer yerlerde görevlendirilmesine dair il sağlık müdürlüğü işlemlerinin ivedilikle geri alınması, bu şekilde görevlendirme yaparak hukuka aykırı davrananlar hakkında gerekli hukuksal işlemlerin başlatılması talebimizi bilgilerinize sunarız.”
