Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), TİP Milletvekili Can Atalay’ın durumuyla ilgili gündemle toplandı. TİP’li Ahmet Şık’ın konuşmasında Meclis’te tansiyon yükseldi; birleşime 6 kez ara verildi. Öte yandan AKP’li Alpay Özalan, kürsüye gelerek Ahmet Şık’ı yumrukladı. Yaşanan yumruklu saldırıda DEM Partili Gülistan Kılıç Koçyiğit’in kaşı açıldı. CHP’li Okan Konuralp de yaralandı.
TBMM’deki Can Atalay toplantısı, üç kez aradan sonra TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığında tekrar başladı. Yaşanan kavga nedeniyle TİP Milletvekili Ahmet Şık ve AKP’li Alpay Özalan’a kınama cezası verildi.
30 Ocak’ta Can Atalay’ın vekilliğinin düşürülme kararını okuyan AKP Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ’ın yönettiği olağanüstü toplantı başladı.
Toplantıyı Bozdağ’ın yönetmesi tartışma yarattı
DEM Partili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Can Atalay’ın vekilliğinin düşürülmesi kararının da Bekir Bozdağ’ın Meclis’e başkanlık yaptığı oturumda okunduğunu hatırlatarak Bozdağ’ın oturuma başkanlık yapmamasını istedi. Bunun üzerine usul tartışması başladı.
Usul tartışmasının ardından konuşma yapmak için kürsüye TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık geldi. Şık, AKP sıralarına bakarak “Sizde hiç utanma yok! Haysiyetiniz yok!” dedi. Bunun üzerine AKP’liler kürsüye yürüdü. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler “Kes sesini” diye seslendi. Şık, kendisine gelen tepkilere “Sensin şerefsiz!” diye yanıt verdi. Çıkan gerilimin ardından oturuma ara verildi.
Meclis’te tansiyon yükseldi; yumruk yumruğa kavga!
Aranın ardından kürsüden konuşmasına devam eden Şık’ın AKP sıralarına bakarak “Hepinizin toplamının bu memlekete Atalay kadar hayrı dokunsa ömür boyu şükür namazı kılacak insanlarsınız. Bu ülkenin en büyük terör örgütü bu sıralarda oturanlardır” ifadelerini kullanmasının ardından Meclis’te yumruk yumruğa kavga çıktı. Gerilimin yükseldiği oturuma tekrar ara verildi.
CHP’li Burhanettin Bulut’un sosyal medyadan yatığı paylaşıma göre; Meclis’te çıkan kavgada AKP’li Alpay Özalan’ın Ahmet Şık’a yumruk attı. Kavgadan sonra Ahmet Şık’ın yüzünde çizikler oluşurken, DEM Partili Gülistan Koçyiğit’in kaşı yarıldı. CHP’li Okan Konuralp de yaralandı.
Özel’in çağrısı sonrası oturumu Meclis Başkanı Kurtulmuş yönetiyor
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Meclis’te çıkan kavga hakkında, “İnanılmaz derecede utanç içindeyim böyle bir duruma şahit olduğum için. Kurtulmuş’un derhal tüm siyasi partilerin genel başkanları ya da grup başkanlarını toplantıya çağırmaya davet ediyorum. Bu gerçekten Meclis açısından taşınabilir bir yük olmaktan çıktı” dedi.
Özgür Özel daha sonra Kurtulmuş’u telefonla arayarak “inisiyatif almasını ve siyasi parti temsilcileriyle yapılacak toplantıya bizzat kendisinin başkanlık etmesini” istedi ve yaralanan milletvekillerini de ziyaret etti.
Özel’in talebine olumlu yanıt veren TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş oturumu yönetmeye başladı.
Kurtulmuş, Ahmet Şık ve Alpay Özalan’a kınama cezası verilmesini Meclis oylamasına sundu.
Oylama sonrası Şık ve Özalan’a kınama cezası verildi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), Gelecek Partisi, Demokrat Parti, DEVA Partisi, Saadet Partisi, Türkiye İşçi Partisi ve Emek Partisi (EMEP) 9 Ağustos’ta, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Can Atalay ile ilgili verdiği karar nedeniyle Meclis’in olağanüstü toplanmasını istemişti.
Bu partilerin yanı sıra İYİ Parti ve Yeniden Refah Partisi (YRP) milletvekilleri de bugünkü oturuma katılıyor. Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milletvekilleri ise oturuma katılmadı.
Muhalefet, AYM’nin gerekçeli kararının okunmasıyla Atalay’ın vekilliğinin iadesi sürecinin başlamasını istiyor.
AYM 22 Şubat’ta Yargıtay’ın vekilliğinin düşürülmesi kararının “yok hükmünde olduğunu” açıklamış, gerekçeli karar 1 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.
AKP Grup Başkanvekili Abdullah Güler, Can Atalay ile ilgili “mahkumiyet hükmü” olduğunu hatırlatarak, “Bu hüküm kaldırılmadan AYM’nin hükmüyle hiçbir işlem tesis edemezsiniz” dedi.
TBMM’deki özel oturum öncesi basın açıklaması yapan Güler, AYM’nin kararını Anayasa’nın 85. maddesine aykırı olduğunu vurguladı ve karara muhalefet şerhi düşen AYM üyelerinin de bunu ifade ettiğini dile getirdi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç de TBMM’nin olağanüstü toplantısı öncesi, “Meclis’in yapabileceği herhangi bir işlem söz konusu değil” demişti.
TİP Sözcüsü Sera Kadıgil ise KRT kanalında yaptığı değerlendirmede, “Bekir Bozdağ isimli Kirli İşler Müdürü’nü o koltuğa oturtma kararı almaları bizce zaten anayasayı ve hukuku ayaklar altına alacaklarını gösteriyor” yorumunu yaptı.
Atalay: AYM kararının gereğinin yerine getirilmesinden Meclis Başkanımız sorumlu
Can Atalay, olağanüstü toplantı öncesi TBMM Başkanlığı’na mesaj gönderdi.
Atalay, “AYM kararı Meclis’te okunarak özlük haklarım tesis edilecektir. Konu, bu kadar açık ve basitken aksi yönde öne sürülen her türlü gerekçe, Anayasa’ya uymamanın bahanesi olacak” dedi.
AYM’nin son kararıyla “milletvekilliğinin düşürülmesi” işleminin yok hükmünde olduğunu tespit ettiğini belirten Atalay şöyle devam etti:
“Anayasa Mahkemesi, ‘milletvekilliğimin düşürülmesi’ yönündeki eylemlerin ‘fiili bir durum yaratmaktan ibaret’ olduğunu tespit etti ve herhangi bir hukuki dayanağı olmadığına hükmetti. Özetle Anayasa Mahkemesi, ‘Can Atalay halen milletvekilidir, milletvekilliği hiçbir zaman hukuken sona ermemiştir’ dedi.
“Bu durumda, yaratılan hukuka aykırı fiili durum sonucunda adımın ‘milletvekilliği sona erenler’ listesine yazılması, özlük haklarımın kesilmesi ve ‘İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’ üyeliğimin sona erdirilmesi halk iradesinin Anayasa Mahkemesi kararındaki tabir ile fiilen (de facto) yok sayılmasından ibarettir. Esas olarak bu kararın gereğinin yerine getirilmesinden ve Anayasal sınırlar içerisinde hareket edilmesinin sağlanmasından Meclis Başkanımız sorumludur.”
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) muhalefetin başvurusunun ardından olası bir Genel Kurul toplantısına katılmayacağını duyurmuştu.
Ne olmuştu?
Can Atalay, Gezi Parkı davasında 25 Nisan 2022’de 18 yıl hapis cezası aldı.
Atalay, 14 Mayıs 2023’te yapılan genel seçimde TİP’ten Hatay Milletvekili seçildi.
Atalay’a verilen hapis cezası, 28 Eylül 2023’te Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nce onaylandı.
AYM ise milletvekili seçilmesi nedeniyle 25 Ekim 2023’te Atalay hakkında hak ihlali kararı verdi. Yüksek Mahkeme; yargılamanın durdurulmasına, vekilliğinin kabulüne ve Atalay’ın tahliyesine karar verilmesine hükmetti.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, bu kararı uygulamadı ve Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne gönderdi.
Daire, 8 Kasım 2023’te AYM’nin süper temyiz mahkemesi gibi davranarak böyle bir hüküm kuramayacağı gerekçesiyle karara uyulmayacağını açıklayarak AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
AYM bunun üzerine anayasal zorunlulukları anımsatarak 21 Aralık 2023’te ikinci kez hak ihlali kararı verdi.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi ise 3 Ocak’ta bu kararın yok hükmünde olduğu yönünde bir karar aldı.
Yargıtay’ın kararının 30 Ocak’ta TBMM Genel Kurulu’nda okunmasıyla Atalay’ın milletvekilliği düşürüldü.
Atalay’ın avukatlarının yanı sıra TİP, CHP ve DEM Parti; bu kararın iptali için AYM’ye başvurdu.
AYM, 22 Şubat’tev açıkladığı ve 1 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanan gerekçeli kararla Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşmesinin “yok hükmünde” olduğunu kaydetti.
Karardan sonra gözler TBMM’ye çevrilmişti.