Adı Türkiye’de yolsuzluk ve rüşvet iddialarına karışan, yargılandığı davada itirafçı olduktan sonra serbest kalan ve halen ABD’de yaşadığı bilinen İran asıllı Rıza Sarraf’ın nasıl Kuzey Makedonya vatandaşı olduğu hakkındaki detaylar, Türk parti lideri Enes İbrahim’in İçişleri Bakanlığı’na sorduğu sorularla ortaya çıktı.
Faaliyetleriyle yalnızca Türkiye’de değil, birçok ülkede de gündem olmuş biri olan Sarraf, Türkiye’de yaşadığı dönemde Kuzey Makedonya vatandaşlığı almıştı. Sarraf, Kuzey Makedonya’da halen gündem olmayı sürdürüyor. İktidardaki koalisyon hükümetinin ortaklarından Türk Hareket Partisi Genel Başkanı Enes İbrahim, Rıza Sarraf’a Kuzey Makedonya vatandaşlığının nasıl verildiğini sordu. İbrahim, Kuzey Makedonya İçişleri Bakanlığı’na hem yazılı hem de parlamentoda yaptığı konuşmada sözlü sorular yöneltti ve bunlara cevap verilmesini istedi.
İÇİŞLERİ BAKANININ GÖREVDEN ALINMASINDAN GÜNLER ÖNCE VATANDAŞLIK ALMIŞ
Enes İbrahim, her iki girişimiyle edindiği bilgileri Independent Türk gazetesine anlattı. Enes İbrahim, Sarraf’ın Makedonya’daki kayıtlı isminin “Rıza Saraf” olduğunu belirterek, Makedonya vatandaşlığına dair İçişleri Bakanlığı’na yazılı olarak yönelttiği sorulara gelen cevaptaki bilgileri aktardı. İbrahim, Sarraf için “2015’te Makedonya İçişleri Bakanı’nın görevden alınmasına günler kala vatandaşlık aldı” dedi.
“Aldığım yazılı cevaba göre 29 Ekim 2015’te Makedonya vatandaşlığı verildiği ortaya çıktı” diyen İbrahim, “Siyasi bir kriz döneminde, seçim hükümetine ve dönemin İçişleri Bakanı’nın görevden alınmasına günler kala Rıza Sarraf’a (Reza Zarrab) Makedonya vatandaşlığı verildi. Makedonya vatandaşlığı başvurusu 2 Ekim 2015’te yapıyor Sarraf. Bakanlar Kurulu kararı ile 29 Ekim 2015’te vandaşlık veriliyor” ifadelerini kullandı.
EKONOMİ BAKANLIĞI VE İSTİHBARAT OLUR VERDİ, MALİYE OLUMLU BAKMADI
Bu cevabın ardından yazılı soru önergesine ek olarak geçen 29 Aralık 2022 Perşembe günü Kuzey Makedonya Meclisi’nin 98. oturumunda İçişleri Bakanı Omiver Spasoviski’nin hangi yatırımından dolayı Rıza Sarraf’a vatandaşlık verildiğini sözlü olarak sorduğunu belirten İbrahim, şunları söyledi: “İçişleri Bakanı Oliver Spasovski verdiği cevapta, VMRO-DPMNE iktidarı döneminde Ekonomi Bakanlığı ve istihbarat, vatandaşlık verilmesini onaylarken, Maliye Bakanlığı’nın konuyla ilgili ‘pozitif’ bir düşüncesi olmadığını söyledi. Zira gözle görülür bir yatırımı yok. Ayrıca ismi yatırımcılar listesinde yer almıyor.”
BİR OTELİN ÇALIŞANLARINI KENDİ ŞİRKETİNDE ÇALIŞIYOR GİBİ GÖSTERMİŞ
İbrahim, yapılan araştırmalarda Sarraf’ın Üsküp’ün bilinen semtlerinden Yane Sandanski Bulvarı’nda mülklerinin olduğunun ortaya çıktığını belirtti. “Aldığı ilk kimlik kartında buradaki mülklerini ikamet adresi olarak göstermiş” diyen Türk Hareket Partisi’nin Genel Başkanı Enes İbrahim, şu bilgileri paylaştı: “Yine aynı şekilde bir otelin çalışanlarını hayali veya göstermelik şekilde kendi şirketinde çalıştıklarını göstermiş. Rıza Sarraf’ın, Makedonya’da çok fazla kaldığı ikamet ettiği söylenemez. Vatandaşlığı hala devam ederken, ismi seçmen kütüğünde yer almaktadır.”
17 ARALIK SORUŞTURMALARININ KİLİT İSMİ
Türkiye’de bir dönem siyasilerle kurduğu yakın ilişkilerle gündeme gelen İran asıllı Rıza Sarraf, 17 Aralık 2013’teki operasyonda gözaltına alınan 89 kişi arasındaydı. 21 Aralık 2013’te “yolsuzluk ve rüşvet” suçlamasıyla tutuklanan 24 kişi arasında Sarraf da vardı. Sarraf’ın tutukluluğu uzun sürmedi, 28 Şubat 2014’te tahliye oldu. Türkiye’de tartışmaların odağında yer alan Sarraf, ülkeden ayrılarak ABD’ye gitti. Ancak Mart 2016’da Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) İran yaptırımlarını delme suçlamasıyla tutuklandı.
YARGILANDIĞI DAVADA İTİRAFÇI OLDU
İtirafları arasında Türkiye’de aralarında dönemin Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan dahil olmak üzere çok sayıda kişiye rüşvet verdiği iddiası da vardı. 2017 yılının sonuna doğru Sarraf ve yakınlarının Türkiye’deki mal varlığına el konulsa da o dönemdeki eşi Ebru Gündeş’in mal varlığı konulanlar arasında yer almadı. İtirafçı olmasının ardından 2018’de kefaletle serbest kalan Sarraf’ın halen ABD’de yaşadığı belirtiliyor. 2021’de çıkan haberlerde Sarraf’ın ABD’de adını Aaron Goldsmith olarak değiştirdiği ve binicilik merkezi kurduğu da iddia edildi.