Prof. Dr. Doğanay Tolunay, “Bu yıl Türkiye’de orman yangınlarından dolayı ortalama 4 milyon ton karbondioksit atmosfere salındı” dedi.
5 bin 832 yangın
Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi verilerine göre AB ülkelerinde bu yıl çıkan yangınlarda, 26 Ağustos itibarıyla yanan alan büyüklüğü 1 milyon 25 bin 36 hektara ulaştı.
Orman yangını kaynaklı karbon emisyonları da aynı dönemde rekor seviyeye çıkarak 38 milyon tonu aştı. Geçen yıl aynı dönemde bu miktar 11 milyon ton ve 2006-2024 döneminde yıllık ortalama 17 milyon ton olmuştu.
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göreyse Türkiye’de 1 Ocak’tan 2 Eylül’e kadar 2 bin 492’si ormanda, 3 bin 340’ı da kırsal alanda olmak üzere toplam 5 bin 832 yangın çıktı.
‘Mega yangınlar’
Yangın sırasında atmosfere başta karbondioksit olmak üzere karbonmonoksit, azot oksitler, kükürt dioksit, metan ve partikül madde yayıldığını dile getiren Tolunay, şöyle konuştu:
“Türkiye’de ormanlarımızın 1 hektarında yaklaşık 110 ton karbon depolanıyor. Bunun karbondioksit karşılığı 450-500 ton civarında. Ağaç türüne ve orman sıklığına göre ortalama 1 hektar orman yandığında, kabaca 200-250 ton karbondioksit atmosfere salınıyor. Bu yıl ülkede yaklaşık 70 bin hektar orman yandı. Bu alan üzerinden baktığımızda 3,5 milyon ton civarında karbondioksit emisyonu gerçekleşmiş durumda.
Yangınların daha sık ormanların olduğu bölgelerde çıktığı düşünülürse bu miktar 4-4,5 milyon tona çıkabilir. Yani, bu yıl ülkede orman yangınlarından dolayı ortalama 4 milyon ton karbondioksit atmosfere salındı diyebiliriz.”
2021’de Türkiye’nin tarihindeki en büyük yangın sezonunun yaşadığı hatırlatan Tolunay söz konusu dönemde 140 bin hektar orman alanının yandığını ve yaklaşık 9,5 milyon ton karbondioksit emisyonu kaydedildiğini söyledi.
Ülkenin 2021’den itibaren ‘mega yangınlar’la karşılaştığına dikkat çeken Tolunay, şöyle devem etti:
“Avrupa ve Türkiye’de 10 bin hektardan büyük yangınlara ‘mega yangın’ diyoruz. 2025’te Sakarya, Seferihisar ve Çeşme’de buna yakın büyüklükte yangınlar yaşandı. Gelecekte de iklim değişikliğinin etkisiyle daha sıcak ve kurak koşullar nedeniyle bu yangınların daha sık görüleceğini öngörüyoruz.”
Orman yangınlarında ’30+30+30 kuralı’ bulunduğunu belirten Tolunay, bunu şöyle açıklıyor:
Sıcaklık 30 derecenin üzerinde, nem yüzde 30’un altında ve rüzgar hızı saatte 30 kilometrenin üzerinde olursa yangın riski artıyor.
