New York Güney Bölgesi savcısı ve FBI tarafından yürütülen soruşturma sonucunda dün açıklanan iddianamede, New York Belediye Başkanı Eric Adams’ın Türk hükümetiyle kurduğu rüşvet ağının detayları anlatıldı.
New York Times’ta yayınlanan haberde, iddianamede savcılar tarafından bahsedilen ve suçlamaya neden olan ilişkilerden bazıları şöyle:
Şüpheli derecede ucuz biletler
Adams, Demokratların belediye başkanlığı ön seçimini kazandığı 2021 Haziran’ında, Türkiye’ye ziyaret planladı.
Adams’ın yardımcısı Azerbaycanlı Rana Abbasova, Türk Hava Yolları’nın New York’taki genel müdürü Cenk Öcal’a mesaj atarak Adams için İstanbul’a uçuş rezervasyonu yapmasını istedi. Öcal, işlerin kitabına uygun görünmesi için belediye başkanından 50 dolar alacağını söyledi.
Ancak Abbasova, bu durumun şüphe çekeceğini belirterek başka fiyat önerdi: “Hayır, canım. 50 dolar? Ne? Uygun bir fiyat söyle. Şu anda her adımı izleniyor. 1,000 dolar falan. Biraz gerçekçi olsun. Bedava uçuyor demelerini istemiyoruz. Şu anda medyanın ilgisi Eric’in üzerinde.”
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Adams, kendisi ve partnerinin biletleri için yaklaşık 2 bin 200 dolar ödedi. Ancak biletler satın alındıktan sonra derhal business class’a yükseltildi. Adams böylece 15 bin dolarlık bilete sadece 2 bin 200 dolar ödemiş oldu.
Abbasova, Öcal’a Adams’a İstanbul’da nerede kalmasını tavsiye edeceğini sorduğunda, müdür Four Seasons’ı önerdi. Abbasova otelin çok pahalı olduğunu söyleyince Öcal, “Neden umurunda olsun ki? Para ödemeyecek. Onun adı da hiçbir şeyin üzerinde olmayacak” dedi. Abbasova “Süper,” diye karşılık verdi. Ancak devam eden günlerde Adams geziyi iptal etti.
Savcılar, Eric Adams’ın 2016’dan bu yana Türk menfaat sahiplerinden 120 bin dolardan fazla seyahat yardımı aldığını ve bunu yasaların gerektirdiği şekilde açıklamadığını söylüyor. Savcılar, Adams’ın bu yardımların karşılığını Brooklyn ilçe başkanı, seçilmiş belediye başkanı ve belediye başkanı olarak yaptığı resmi icraatlarla ödediğini söylüyor.
Kültür merkezinden uzak dur!
Türk yetkililer, Adams’a yaptıkları iyilikler karşılığında Brooklyn’deki bir Kültür Merkezi ile ilişkilerini kesmelerini istedi. Kültür Merkezi’nin Türk hükümetine muhalif bir hareket tarafından işletildiği söylendi.
Adams’a Türkiye’den destek almaya devam etmek istiyorsa kültür merkezi ile ilişkisi kopartılması söylendi.
New York’taki seçim zaferi Türkiye’de sevinçle karşılandı
Kendisini marka danışmanı olarak tanımlayan işadamı Arda Sayiner, Adams’ın Kasım 2021’de belediye başkanı seçilmesinden bir gün sonra bir başka işadamına “Ankara’ya gidip büyüklerimizle bunu ülkemiz lobisi için nasıl avantaja dönüştürebileceğimizi konuşacağım” dedi.
Dönemin Türkiye Başkonsolosu Reyhan Özgür de aynı tarihlerde Abbasova’ya Türk Dışişleri Bakanı’nın “kendisiyle bizzat ilgilendiğini” ve Adams’ın diğer Türk bağlantılarıyla “uğraşmaması gerektiğini” söyledi.
İstanbul aktarmalı Gana’ya ‘ruhani bir yolculuk’
Adams 2022’de göreve başlamadan önce, “ruhani bir yolculuk” olarak tanımladığı bir seyahat için Gana’ya gitmişti. Adams’ın sözcüsü o dönemde yaptığı açıklamada, seçilmiş belediye başkanının seyahatin masraflarını kendisinin karşıladığını, ancak politika gereği faturaları açıklamayacaklarını söyledi.
İddianameye göre, 14 bin dolarlık business sınıfı bilet faturasının büyük bir kısmı Türk Hava Yolları tarafından karşılandı. İstanbul’da dokuz saatlik bir aktarma sırasında Başkonsolos Reyhan Özgür, Adams ve partnerini lüks bir restorana götürmesi için BMW’li bir şoför ayarladı. Özgür, Abbasova’ya aktarmayı gizli tutacağına dair söz verdi.
Türkevi’nin yangın güvenlik sistemindeki kusurlar görmezden gelindi
Reyhan Özgür, Eylül 2021’de Adams’tan Midtown Manhattan’daki yeni yüksek katlı Türk Konsolosluğu için İtfaiye Departmanından onay almasını istedi, ancak departmana göre “ciddi” yangın güvenliği kusurları vardı.
Zaman çok önemliydi. Özgür konsolosluğun AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na yapacağı ziyarete yetişmesini istiyordu. Bir telefon görüşmesinde Özgür, Abbasova’ya Türkiye’ye yardım etme “sırasının” artık Adams’ta olduğunu söyledi. Abbasova bu mesajı Adams’a iletmiş, o da “Biliyorum” diye yanıt verdi.
Savcılara göre “Adams söyleneni yaptı” ve Adams’a bağlı olarak işini korumaya çalışan itfaiye müdürüne defalarca mesaj gönderdi.
Güvenlik denetimlerini denetleyen bir İtfaiye Dairesi yetkilisine, bir daire çalışanının binayı “oturmak için güvenli değil” olarak değerlendirmesine rağmen, binanın açılmasını kolaylaştırmazsa işini kaybedeceği söylendi. Görevli kendisine söyleneni yaptı.
Reyhan Özgür 10 Eylül’de Adams’a “Siz Türkiye’nin gerçek bir dostusunuz” diye mesaj attı.
Erdoğan 10 gün sonra gökdelenin kurdele kesimine katıldı.
Yasadışı bağışlar şaşırtıcı bir şekilde onaylandı
Adams 2021 belediye başkanlığı kampanyası için para toplarken, marka danışmanı Arda Sayiner, Abbasova’ya kısa mesaj yoluyla aday için yasadışı yabancı bağışlar toplamasını önerdi. Abbasova, Adams’ın “bu tür oyunlara dahil olmayacağından” şüphelendi, çünkü “daha sonra büyük bir kokuya neden olabilirlerdi.” Ancak “Yine de soracağına” söz verdi. Adams teklifi şaşırtıcı şekilde kabul etti.
Geçtiğimiz Kasım ayında FBI Abbasova’nın evini aradı ve kısa bir süre sonra Abbasova belediye başkanına sırtını dönerek savcılarla işbirliği yapmaya başladı.
İletişimi gizleme politikası
İddianameye göre Adams izini kaybettirmek için elinden geleni yaptı. 2019 yılında, düzenlemeleri Öcal tarafından yapılacak olası bir Türkiye seyahati ile ilgili bir mesajlaşma sırasında Abbasova, Adams’a “lütfen bana gönderdiğin tüm mesajları sil” diye hatırlatmış. Adams da “Her zaman siliyorum” diye yanıt vermiş.
Bir restoran toplantısı ve para arayışı
Adams göreve geldikten iki haftadan kısa bir süre sonra, yabancı bağışların toplanması konusunu görüşmek üzere New York’ta lüks bir restoranda özel bir odada Abbasova ve Arda Sayiner ile bir araya geldi.
Savcılara göre bu görüşmede Sayiner daha önce Türkiye’de Adams için kampanya parası toplama çabalarından bahsetti. Gelecekte daha fazla yabancı bağış toplayabileceğini belirtti. Ayrıca, Adams’ın Türkiye’yi ziyaret etmesi ve orada iş adamlarıyla bir araya gelmesi halinde belediye başkanının 2025 kampanyası için daha fazla bağış toplayabileceğini söyledi. İddianamede, “Adams yabancı katkı teklifini memnuniyetle karşıladı” denildi.
Mutlu yıllar, Sayın Sayiner
Eylül 2023’te Adams, New York’ta “uluslararası sürdürülebilirlik liderlerinin” ev sahipliği yaptığı iddia edilen bir akşam yemeğinde bir grup yabancı bağışçıyla bir araya geldi. Ücret kişi başı 5 bin dolardı. İddianameye göre Sayiner, çoğu yabancı uyruklu olan katılımcılardan önceden ödeme topladı ve daha sonra paranın bir kısmını kampanyaya bağış yapmak için kullandı.
Sayiner’in etkinlik hakkında bir Türk gazetesi olan Hürriyet için yazı yazdığı görülüyor. Kendisine bir doğum günü pastası verilmiş. Sayiner, “Pastamı birlikte kestiğim Adams’tan doğum günü hediyesi olarak yıl sonundan önce Türkiye’yi tekrar ziyaret etme sözü aldım” diye yazdı.
Ermeni soykırımına sessiz kalmak
Nisan 2022’de, Ermeni Soykırımını Anma Günü yaklaşırken, Başkonsolos Reyhan Özgür defalarca Abbasova’dan Adams’ın Türk hükümeti için son derece hassas bir konu olan bu olay hakkında konuşmayacağına dair güvence istedi.
Savcılara göre, Abbasova “Adams’ın bir açıklama yapmayacağını teyit etti” ve Adams da “böyle bir açıklama yapmadı”.
2021 yılında Başkan Biden, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamayı engelleme çabalarına rağmen, bir asırdan fazla bir süre önce yaşanan toplu katliamları soykırım olarak tanımıştı. Erdoğan, katliamın soykırım olduğunu defalarca reddetti.
Unutulmuş telefon şifresi
FBI ajanları Kasım 2023’te Adams’ın kişisel telefonuna el koyduktan sonra kısa süre önce değiştirdiği için şifreyi hatırlayamadığını iddia etti. Şifreyi, personelin soruşturma nedeniyle yanlışlıkla ya da kasıtlı olarak herhangi bir şeyi silmesini önlemek için değiştirdiğini söyledi.
İddianamede “Sanık Eric Adams’ın suç teşkil eden davranışlarına ilişkin federal soruşturma devam ederken, bu soruşturmayı engelleme çabaları da devam etti” deniyor.
‘Erdoğan dokunduğunu kirletiyor‘
Gazeteci Adem Yavuz Arslan, New York belediye başkanının Türkiye ve Erdoğan ekibiyle olan ilişkilerini içeren iddianameye dair dikkat çekici detaylar paylaştı:
