İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin CHP’li başkanı Ekrem İmamoğlu, “Bundan sonra adama, derneklere, kişilere, vakıflara ve cemaatlere hizmet işi bitti.
Kişilere, partilere, derneklere, cemaatlere hizmet yok. Buna izin vermeyeceğiz” çıkışı ile belediye bütçesinde radikal değişiklikler olacağı mesajını ilk günden verdi.
Gazeteci Sibel Hürtaş, Al Monitor’da kaleme aldığı yazısında, “İmamoğlu’nun bu sözleri, özellikle İstanbul’da çok uzun yıllardır faaliyet gösteren, AKP iktidarıyla birlikte de tüm kenti hem finansman hem de sosyokültürel açıdan etki altına alan siyasal İslam referanslı dernek ve vakıfları akıllara getiriyordu” diyor.
Bu sözleri, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na sorduğunu belirten Hürtaş, “Ensar ve TÜRGEV gibi siyasal İslam referanslı derneklere aktarılan kaynak kesilecek” cevabını aldığını aktarıyor.
Hürtaş’ın anlattığına göre Kılıçdaroğlu, “Belediye kaynaklarının bu şekilde aktarılmasına karşıyız. Belediye kaynakları belde halkına aittir ve onların ihtiyaçlarına göre kullanılmalıdır. Belde halkı bu para nereye gidiyor bilmek zorundadır” diyor.
Kılıçdaroğlu, bu talimatın sadece İstanbul ile sınırlı olmadığını, İzmir, Ankara başta olmak üzere Adana, Antalya, Mersin gibi iller de de gerçekleşeceğini söylüyor.
Bu dernek ve vakıflar, aynı zamanda AKP’nin 17 yıllık iktidarının da temel köşe taşlarını oluşturuyor.
Hürtaş, “Sünni İslam referanslı bu yapılar” dediği grupları şöyle anlatıyor:
“İslami siyasi partilerin 1980’li ve 1990’lı yıllardaki muhalefet dönemlerindeki politik mücadelelerini ilerlettikleri en güvenli araçlardı. Yıllarca merkez siyaset dışında kalmak, İslami muhalefetin güçlü sivil toplum mekanizmaları kurmasına yol açmıştı. Bu dönemde sayıları yüzleri bulan dernek ve vakıflar, AKP iktidarı ile en parlak dönemlerini yaşadılar. Bugün hem yaptıkları sosyal yardımlar ile AKP’nin en büyük oy depoları haline geldiler, hem de öğrencilere sağladıkları burs ve yurt imkânları ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “dindar nesil” projesinin temel alanlarını oluşturdular.”
22. dönem AKP Milletvekili Ahmet Faruk Ünsal ise bu dernek ve vakıfların AKP iktidarı ile birlikte “paralel devlet yapılanmasını” inşa ettiklerini söylüyor:
“Kredi ve Yurtlar Müdürlüğü’nün görevi, ihtiyacı olan öğrencilerin kredi ve yurt ihtiyacını karşılamak. Siz bu vakıf ve dernekler aracılığıyla yurt kurup öğrencilere burs veriyorsunuz. Dolayısıyla resmi kurumlar yerine buralara para aktararak, hem devlet dışı farklı bir yapı kuruyorsunuz hem de para kaynağını Sayıştay denetiminden çıkarıyorsunuz.”
İmamoğlu başkanlığındaki Belediye Meclisi’nde CHP grup sözcülüğünü üstlenen Tarık Balyalı, bu vakıf ve derneklere ayrılan bu kalemin geçen yıl için 340 milyon TL olduğunu söyledi.
Balyalı, Al-Monitor’a yaptığı açıklamada, “Bu para vakıf ve derneklerin hesaplarına nakit olarak gönderilmedi. Büyükşehir Belediyesi’nin, 2017 ve 2018 yılında vakıf ve derneklerle yaptığı protokoller kapsamında, binaların kiralarının ödenmesi ya da bakım onarımlarının üstlenilmesi gibi giderler üzerinden bir buçuk sene içinde 340 milyon TL gider ödemesi gerçekleştirildi” diyor.
Balyalı, ödemelerin “yasal ama etik olmadığını” söylüyor ve ekliyor:
“Burada belediyelere ve vakıflara yasaların tanıdığı haktan daha fazlası söz konusudur ve burada görevi kötüye kullanma suçu işlenmektedir. Bu nedenle mahkemeye başvurduk. Ancak mahkeme ödemelerin belediye kanununda yeri vardır diyerek davayı reddetti. Bize göre vakıf gönüllülük esaslı bir iştir ve vakıflar giderlerini kendileri karşılamalıdır.”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2018 yılı için açıkladığı, “Sivil Toplum Kuruluşu-Okul-Yurt Faaliyet Raporu”nda, belediyenin yardım aktardığı dernekler açıklanıyor.
Yüksek İstişare Kurulu’nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın yer aldığı TÜGVA, mütevelli heyeti başkanlığını Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’ın yaptığı Türkiye Teknoloji Takımı, Yönetim Kurulu’nda Erdoğan’ın kızı Esra Albayrak’ın yer aldığı Ensar Vakfı, yine Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın mütevelli heyetinde yer aldığı Okçular Vakfı önde gelenler yapılar arasında. Rapora göre, Önder İmam Hatipliler Derneği ve 15 Temmuz Derneği gibi İslam referanslı ya da AKP kontrollü derneklere de yardım sağlanıyor.
