Polisin İstanbul’da yakalayıp Suriye’de savaşın sürdüğü bölgeye gönderdiği mülteci Ashraf Muhammet ve yasa dışı yollarla Atina’ya geçen kardeşi Medhat Muhammet Bold’a konuştu.
Türkiye, 2011 yılında başlayan Arap Baharı’ndan bu yana ilk defa Suriyeli mülteci politikasını değiştirdi. Son haftalarda özellikle İstanbul’da yüzlerce Suriyeli, Emniyet birimleri tarafından sokakta tutuklandı ve doğruca Suriye sınırına götürüldü. Kayıt dışı Suriyelilere yapılan bu müdahale dünya genelinde birçok insan hakları örgütünün dikkatini çekti.
POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİ OLACAK
20 Temmuz Cumartesi günü AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, MKYK toplantısında yaptığı açıklamada, kayıtlı olmayan Suriyelilerin sınır dışı edilmesi ve herkese yönelik ücretsiz sağlık hizmetlerinin sona ermesi de dahil olmak üzere Suriyelilerle ilgili bir dizi politika değişikliği hazırlandığını söyledi.
RADİKAL KARARLAR ALACAĞIZ
Konuyla ilgili bir başka açıklama da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlundan geldi. AB ile Türkiye arasında imzalanan Geri Kabul Anlaşması’nı askıya aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, “Suriyeli meselesinde radikal kararlar alacağız” dedi.
GERİ GÖNDERMELER BAŞLADI
Siyasetten yapılan açıklamaların ardından Temmuz ayı itibari ile özellikle İstanbul’da kayıt dışı Suriyeliler ve İstanbul’da bulunmaması gereken Suriyeliler tutuklanmaya başladı. Gözaltına alındıktan sonra, mültecilerin İdlib eyaleti de dahil olmak üzere Suriye’nin kuzeyindeki Türkiye’nin güvenli bölge atfettiği ama nisan ayından bu yana hava saldırılarında 400’den fazla insanın öldüğü bölgeye geri göndermeler yaşandı.
RESMİ VERİ YOK
Kaç kişinin sınır dışı edildiği resmi verilerle açıklanmazken yetkililer konuyla ilgili açıklama yapmaktan kaçınıyor. Mülteci savunucuları, yüzlerce kişinin tutuklandığını, ardından otobüslere bindirildiğini ve Suriye sınırına bırakıldığını savunuyor. İçişleri Bakanlığı, tutuklamalar ve mültecilerin geri iade edilmesi ile alakalı henüz bir açıklama yapmadı.
İŞE GİDERKEN GÖZALTINA ALINDI
Üç yıl önce İstanbul’a gelmiş ve bu süre zarfında İstanbul’da bulunan 44 yaşındaki Suriyeli bir mülteci, her zamanki gibi sabah işe yürüyerek giderken gözaltına alındığını ve sınır dışı edildiğini söyledi. Telefon ile yaptığımız bağlantıda ismini vermek istemediğini söyleyen 44 yaşındaki Suriyeli, eğer ismini haberlerde görürlerse karısına ve çocuğunu riske sokabileceğini, onları da evlerinden alıp geri iade edebileceklerini dile getirdi.
İSTANBUL’DA YAŞAYAMAZSIN!
Medhat Muhammet, 2014 yılında Türkiye’ye geldi. Resmi makamlar, Bursa’da yaşaması için Muhammet’e kimlik belgesi verdi. Bu belgeyi verirken özellikle Bursa’da yaşaması gerektiği ve kesinlikle İstanbul’da yaşamamasını söylediler. Buna karşın 5 Kardeşi ve annesi ile birlikte Bursa’da 3 yıl yaşayan Muhammet iki kardeşi ile birlikte İstanbul’a çalışmaya gitti.
Medhat Muhammet, İstanbul’dan Atina’ya kaçtı.
Muhammet, başka bir Suriyelinin matbaasında çalışıp para biriktirdikten sonra 2019 yılında yasa dışı yollardan Yunanistan’ın başkenti Atina’ya geçti. 21 yaşındaki kardeşi Ashraf ise İstanbul’da çalışırken 11 Temmuz akşamı işten eve dönerken polisler tarafından kimlik kontrolüne takıldı ve İstanbul’da yaşamaması gereken Suriyeli olduğu anlaşıldı. Normalde, yetkililer bu gibi durumlarda Suriyeli mültecileri, kimlik izinlerinin verildiği şehre geri gönderiyorlardı. Ancak, bu sefer işler farklı gelişti.
Ashraf Muhammet, İstanbul’dan Suriye’ye gönderildi. Suriyeli muhaliflere teslim edildi.
KELEPÇELENİP OTOBÜSE BİNDİRDİLER
Tutuklandıktan sonra, plastik kelepçe takıldı ve diğer Suriyelilerle birlikte polis otobüsüne yerleştirildi. 8 gün boyunca İstanbul’da gözaltında tutuldu. Polisler, Ashraf’e bazı belgeleri imzalarsa serbest bırakılacağını söyledi.
Ashraf belgelerde ne yazdığını anlamadığını çünkü Türkçe’sinin hala çok iyi olmadığını söyledi. Tercüman olmadığını vurgulayan Ashraf’in abisi Medhat Muhammet’e göre, Suriyeli göçmenlerden bazen zorla, bazen de gönüllü olarak Suriye’ye geri dönmeyi kabul eden belgeleri imzalamaları isteniyor. Muhammet, “Benim kardeşime de bunu yaptılar. Tamamen Türkçe olan bir belgeye imza attırdılar ve Suriye’ye gönderdiler” dedi.
SURİYELİ MUHALİFLERE TESLİM ETTİLER
22 yaşındaki Ashraf ve diğer 41 Suriyeli İstanbul’dan bir otobüse bindirildi. Ashraf, “Sorduğumuzda Türkiye’de başka bir şehre gönderileceğimizi söylediler. Ancak otobüs, Suriye sınırına ulaşmıştı. Sınırda saatlerce bekledikten sonra o ve diğerleri İdlib’te Suriye muhalif kuvvetlerine teslim edildi” diye konuştu.
400 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Geçtiğimiz nisan ayının sonunda şiddet olaylarının tekrar başlamasından bu yana İdlib’de, aralarında 90 çocuğun olduğu en az 400 kişi öldü; 440 bin kişi de evlerini terk etmek zorunda kaldı. Türkiye tarafından güvenli bölge atfedilen İdlib, Suriye hükümeti ve Rus müttefikleri tarafından birkaç aydır bombardımana tutuluyor.
EN KISA ZAMANDA DÖNECEĞİM
4 gündür İdlib’de yaşayan Ashraf Muhammed, şehirde çok gergin bir ortam olduğunu söyledi. İdlib merkezden konuşan Ashraf, “Herkes göç etmeye hazırlanıyor, hazırlık yapıyor. Sosyal hayat yok. Ticaret durdu. Bir iki haftaya şehir içinde sıcak çatışmalar bekleniyor. Ailem kaygılı ve her şeyim artık Türkiye’de. Burada bir hayatım yok. En kısa zamanda Türkiye’ye geri döneceğim’’ dedi.
HERKES ÇOK GERGİN
İstanbul’daki Suriyeli arkadaşları ile irtibatının devam ettiğini söyleyen Medhat Muhammet, herkesin çok gergin olduğunu ve gelecek kaygısı yaşadığını belirtti. Muhammet, bu olaylardan sonra birçok kişi Avrupa’ya geçmek istiyor.
Suriyelilerin WhatsApp gruplarında, dışarıda dolaşırken daha dikkatli olunması gerektiği ve Erdoğan iktidarına fazla güvenilmemesi vurgusu yapılıyor. Resmi kaydı olmayan mültecilerin bir an önce Avrupa’ya geçmesi ile ilgili tavsiyeler yapılıyor. Birbirlerine metro istasyonları, otobüsler ve meydanlarda yapılan güvenlik kontrolleri hakkında uyarılar da aktarılıyor.
3.6 MİLYON SURİYELİ VAR
Türkiye, Suriye’den gelen 3.6 milyon kayıtlı mülteciye ev sahipliği yapıyor. Toplumun her kesimindeki Suriyeli memnuniyetsizliği ve ırkçı saldırılar son donemde zirve yaptı. Suriyeli karşıtlığı adayların secim kampanyalarına da yansıdı. 31 Mart yerel seçimlerinde AKP’nin oylarının düşüşünde Suriyelilerle ilgili rahatsızlığın da etkisi olduğu düşünülüyor.
KAYNAK : BOLD MEDYA
