Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), ‘İrtibat/İltisak’ gerekçesiyle tesis edilen ‘pasaport tahdidi’ işlemlerinin Anayasa’nın 13. ve 23. maddesine göre aykırı bulduğu hukuksuz karar, yeniden uygulanmaya başlandı.
Yüksek Mahkeme’nin 2019/114 E., 2021/36 kararı uyarınca 14.07.2022 tarihi itibariyle Hâkim kararı olmaksızın idarece pasaport verilmeme işlemine son verilmesi yönündeki kararına uyacağını açıklayan İçişleri Bakanlığı, binlerce kişiye pasaport vermeye başlamıştı. Ancak Bakanlık, edinilen bilgilere göre, bir ay önce kaldırdığı ‘idari tahdit’ uygulamasına yeniden döndü. Sessiz sedasız binlerce kişiye yeniden pasaport ve yurt dışı yasağı getirdi. Hukukçular ise söz konusu uygulamanın yargıya intikal ettirilmesi çağrısında bulunuyor. Çünkü hukuken yurtdışı yasağını sadece savcılıklar ve mahkemeler koyabiliyor.
Tr724’den Tuna Yıldız’ın haberine göre, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında savcılıklar binlerce insan hakkında yurt dışına çıkış yasağı koydu. Yargılamalarda beraat ya da takipsizlik kararı alanların yasakları mahkemelerce kaldırıldı. Ancak bu kararları hiçe sayan İçişleri Bakanlığı yasaklara devam etti. Darbenin devamında ilan edilen OHAL yasaları gerekçe gösterilerek, yüz binden fazla kişi hakkında ‘İrtibat/İltisak’ iddiası gerekçesiyle ‘pasaport tahdidi’ konuldu. Darbenin üzerinden 6 yıl geçmesine rağmen, İçişleri Bakanlığı yapılan hiçbir başvuruya olumlu karşılık vermedi. Gerekçe olarak da 2019/14 sayılı genelgenin 3. maddesinin ‘b’ bendi gösterildi.
Ancak söz konusu hukuksuz uygulama, 2019 yılında hukukçular tarafından AYM’ye taşındı. Yüksek Mahkeme’nin yaklaşık üç yıldır önünde bekleyen başvuru, geçtiğimiz ay karara bağlandı. Mahkeme, İçişleri Bakanlığı’nın ‘idari tahdit’ uygulamasını kanuna aykırı buldu. Bakanlığa resmi kararını göndererek, söz konusu uygulamasına son verme çağrısında bulundu. Bunun üzerine de İçişleri Bakanlığı 21 Temmuz itibariyle mahkeme kararı olmayan vatandaşların, yasaklarını ve tahditlerini tamamen kaldırdı. Pasaportları hukuksuzca eline alınan binlerce kişi, Nüfus Müdürlükleri’ne akın etti. Başvuruları alınanların çoğuna da yeni pasaportları teslim edildi. Fakat geçen hafta İçişleri Bakanlığı skandal bir karara imza attı. Bakanlık personelleri, hiçbir gerekçe göstermeden binlerce kişi hakkında yeniden idari tahdit uygulaması koydu. 21 Temmuz sonrasında e-devlet uygulaması üzerinden hakkındaki yasağın kalktığını öğrenen vatandaşlar, yeni haftada büyük bir şokla karşılaştı. Bakanlığın mahkeme kararı olmadan haklarında yeniden yasak koyduklarını öğrendi.
‘AYM KARARI BAĞLAYICI, İTİRAZ EDİN’
Hukukçular ise İçişleri Bakanlığı’nın kararının tamamen hukuksuz olduğuna vurgu yapıyor. Hukukçular, AYM kararının bağlayıcı olduğunun altını çizerek, İçişleri Bakanlığı’nın zaman geçirmeden bütün iptal edilen pasaportları iade etmesi gerektiğini vurguluyor. Bakanlığın yaklaşık 6 yıldır hukuksuz bir işleme imza attığını ve söz konusu kararda imzası olan her bürokrat için yargılama yolunun açık olduğunu kaydeden hukukçular, pasaport tahdidi devam eden vatandaşların ise acilen yargı yoluna gitmesi uyarısında bulunuyor. Bu kapsamda maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabileceklerini kaydediyor.
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), ‘İrtibat/İltisak’ gerekçesiyle tesis edilen ‘pasaport tahdidi’ işlemlerinin Anayasa’nın 13. ve 23. maddesine göre aykırı bulduğu hukuksuz karar, yeniden uygulanmaya başlandı.
Yüksek Mahkeme’nin 2019/114 E., 2021/36 kararı uyarınca 14.07.2022 tarihi itibariyle Hâkim kararı olmaksızın idarece pasaport verilmeme işlemine son verilmesi yönündeki kararına uyacağını açıklayan İçişleri Bakanlığı, binlerce kişiye pasaport vermeye başlamıştı. Ancak Bakanlık, edinilen bilgilere göre, bir ay önce kaldırdığı ‘idari tahdit’ uygulamasına yeniden döndü. Sessiz sedasız binlerce kişiye yeniden pasaport ve yurt dışı yasağı getirdi. Hukukçular ise söz konusu uygulamanın yargıya intikal ettirilmesi çağrısında bulunuyor. Çünkü hukuken yurtdışı yasağını sadece savcılıklar ve mahkemeler koyabiliyor.
Tr724’den Tuna Yıldız’ın haberine göre, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında savcılıklar binlerce insan hakkında yurt dışına çıkış yasağı koydu. Yargılamalarda beraat ya da takipsizlik kararı alanların yasakları mahkemelerce kaldırıldı. Ancak bu kararları hiçe sayan İçişleri Bakanlığı yasaklara devam etti. Darbenin devamında ilan edilen OHAL yasaları gerekçe gösterilerek, yüz binden fazla kişi hakkında ‘İrtibat/İltisak’ iddiası gerekçesiyle ‘pasaport tahdidi’ konuldu. Darbenin üzerinden 6 yıl geçmesine rağmen, İçişleri Bakanlığı yapılan hiçbir başvuruya olumlu karşılık vermedi. Gerekçe olarak da 2019/14 sayılı genelgenin 3. maddesinin ‘b’ bendi gösterildi.
Ancak söz konusu hukuksuz uygulama, 2019 yılında hukukçular tarafından AYM’ye taşındı. Yüksek Mahkeme’nin yaklaşık üç yıldır önünde bekleyen başvuru, geçtiğimiz ay karara bağlandı. Mahkeme, İçişleri Bakanlığı’nın ‘idari tahdit’ uygulamasını kanuna aykırı buldu. Bakanlığa resmi kararını göndererek, söz konusu uygulamasına son verme çağrısında bulundu. Bunun üzerine de İçişleri Bakanlığı 21 Temmuz itibariyle mahkeme kararı olmayan vatandaşların, yasaklarını ve tahditlerini tamamen kaldırdı. Pasaportları hukuksuzca eline alınan binlerce kişi, Nüfus Müdürlükleri’ne akın etti. Başvuruları alınanların çoğuna da yeni pasaportları teslim edildi. Fakat geçen hafta İçişleri Bakanlığı skandal bir karara imza attı. Bakanlık personelleri, hiçbir gerekçe göstermeden binlerce kişi hakkında yeniden idari tahdit uygulaması koydu. 21 Temmuz sonrasında e-devlet uygulaması üzerinden hakkındaki yasağın kalktığını öğrenen vatandaşlar, yeni haftada büyük bir şokla karşılaştı. Bakanlığın mahkeme kararı olmadan haklarında yeniden yasak koyduklarını öğrendi.
‘AYM KARARI BAĞLAYICI, İTİRAZ EDİN’
Hukukçular ise İçişleri Bakanlığı’nın kararının tamamen hukuksuz olduğuna vurgu yapıyor. Hukukçular, AYM kararının bağlayıcı olduğunun altını çizerek, İçişleri Bakanlığı’nın zaman geçirmeden bütün iptal edilen pasaportları iade etmesi gerektiğini vurguluyor. Bakanlığın yaklaşık 6 yıldır hukuksuz bir işleme imza attığını ve söz konusu kararda imzası olan her bürokrat için yargılama yolunun açık olduğunu kaydeden hukukçular, pasaport tahdidi devam eden vatandaşların ise acilen yargı yoluna gitmesi uyarısında bulunuyor. Bu kapsamda maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabileceklerini kaydediyor.
