İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) A.Ş., İstanbul’da iç hat seferlerini bitirmesini ‘haksız rekabet’le gerekçelendirirken belediyelere de ateş püskürdü.
Buna ekonomik gerekçeler öne sürülürken İDO’dan bugün kapsamlı bir bilgilendirme geldi.
Şirket, Tepe, Akfen, Souter ve Sera şirketlerinin ortaklığıyla 2011 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden (İBB) İDO’yu 934 milyon dolar vererek aldıklarını ifade etti.
Açıklamada, iç hat seferlerinin bitirilmesinin nedeni ‘özelleştirme sonrası’ notu düşülerek yedi maddede anlatıldı:
“1. Bursa seferlerinde haksız rekabet
İBB sözleşmeye aykırı olarak Bursa Belediyesi’ne ‘Bedelsiz’iskele tahsis ederek, BUDO’nun İstanbul/Bursa arasında seferleriyle haksız rekabete sebep olmuştur.
2. Ambarlı Limanı projesi
Özelleştirme sözleşmesinde yer alan Ambarlı Liman arsasının bugüne kadar İDO’ya teslimi yapılmayarak, İDO’nun Ambarlı’dan / YALOVA / MUDANYA / BANDIRMA RO-RO Projesini hayata geçirilmesi engellenmiştir.
3. NEGMAR haksız rekabeti
Eskihisar / Topçular arasında hiçbir bedel alınmadan NEGMAR isimli şirketin yan kuruluşlarına İzmir Büyükşehir Belediyesi aracılığı ile iskele tahsis ederek çok büyük bir gelir kaybına uğratmıştır.
4. Sirkeci-Harem hattı kısıtlamaları
Sirkeci Harem hattı İDO’nun en karlı hatlarından biri olmasına karşılık, UKOME kararı ile 3,5 ton üzeri araçların geçişi engellenmiş, söz konusu araçlar Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne yönlendirilerek çok önemli bir gelir kaybına sebebiyet verilmiştir.
5. Kabataş Martı projesi
İDO’nun en önemli iskelesi olan Kabataş iskelesi Martı projesi nedeni ile kapatılınca yolcu sayımızda yüzde 80’e yakın düşüş ortaya çıkmış ve bu zarar telafi edilememektedir.
6. UKOME’den istenen zam talepleri
Çok ciddi kur ve maliyet artışları karşılığında son üç yılda yüzde 85 artışa rağmen UKOME kararları ile ancak yüzde 22 zam alınabilmiştir. Bu durum iç hatlar seferlerimizi sürdürülemez bir noktaya taşımıştır.
7. Osmangazi Köprüsü etkisi
İDO’nun zor duruma düşmesinin en büyük nedeni burada alınan kararlardır. Osmangazi Köprüsü ihalesi İDO ihalesinden önce yapılmıştır.
TEPE+AKFEN+SOUTER+SERA 2011 yılında İDO ihalesine girmeden evvel Osmangazi Köprüsü’nün 2016 yılında açılacağını, geçiş fiyatının ise 2016 için 41 USD + %18 olduğunu, bu fiyatın Karayolları tarafından Osmangazi Köprüsü’nün yapımcı firmalarına garanti edildiğini Karayolları ve OTOYOL A.Ş. tarafından akdedilen sözleşmeyi okuyarak bilgi sahibi olmuştur.
Bu fiyatlara göre tüm araçların Osmangazi Köprüsü’nden geçmeyeceği tarafımızdan öngörülerek, bu hattımızda 2016’dan itibaren önemli bir gelir kalemini fizibilitelerimize koyarak teklifimizi vermiştik. Ancak, köprünün açılması ile birlikte Bakanlar Kurulu Kararı ile yatırımcı firma OTOYOL A.Ş.’ye 2017 için 41 USD + %8 KDV x 40.000 araç parası ödenirken, araç geçiş ücretleri 70.75 TL + %8 KDV’ye düşürülmüştür.
Bankalar da tavsiye vermiş
Bu kararlar Karayolları’nın yani devletin İDO ile rekabeti anlamına gelir ki bu kesinlikle ‘adil’ değildir. Haksız rekabete girmektedir. Tüm bu nedenlerden dolayı, İDO Yönetim Kurulu, 07/11/2018 tarihli toplantısında, kredi yapılandırma görüşmelerini yaptığı bankaların da tavsiye ve görüşleri doğrultusunda, yabancı stratejik ortağı SOUTER Inv’ın da talebi ile Uluslararası Hukuk Platformu’na başvurmadan önce tüm zarar eden hatlarını kapatarak, bir parça olsun kanamayı durdurmayı hedeflemiştir.”
İDO, 1 Aralık’tan itibaren Sirkeci-Harem hattı hariç Bostancı-Beşiktaş, Bostancı-Kadıköy-Yenikapı-Bakırköy ve Adalar hatlarının geçici olarak durdurulacağını ifade etti. Bostancı, Yenikapı ve Kadıköy iskeleleri şehir dışı hatlar için kullanılmaya devam edecek.
