İBB Ulaşım Koordinasyon Merkezi bugün toplu ulaşıma ek zam gündemiyle toplandı. Toplantıda ulaşıma ek zam ve indirimli öğrenci kartına yaş sınırı getirilmesi teklifleri oy çokluğuyla reddedildi.
İBB Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü (TUHİM), enflasyon, yakıt giderleri, asgari ücretin artışı gibi nedenlerle 24 Aralık’ta alınan ve 1 Ocak itibarıyla geçerli olarak yüzde 36 zam yapmıştı.
İBB, elektronik bilet, taksi, taksi dolmuş ve minibüs ücretlerine yüzde 50, servis ücretlerine ise yüzde 40 zam önerdi.
UKOME görüşmelerinde ayrıca indirimli kart ücreti teklifi de değerlendirilirken, 25 yaş altı örgün tüm öğrenciler için mevcut tarifenin değişmemesi, 25 yaş üzeri, açık öğretim ve uzaktan eğitim öğrencileri için yüzde 10 indirimli kullanılması önerildi.
İndirimli kart ücreti teklifi ve ulaşıma zam teklifi oy çokluğuyla reddedildi.
BAKANLIK TEMSİLCİSİ: ÖZEL SEKTÖRE ZAM YAPILABİLİR
UKOME toplantısında söz alan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1. Bölge Müdürü Serdar Yücel, zam konusunun gündeme gelmesinin temel sebebinin akaryakıt fiyatlarındaki “olağanüstü” artış olduğunu dile getirerek, “Şu anda süre gelen bir savaşın dünyaya ve onun da neticesinde bize olan etkileri” dedi.
Yücel, zam teklifinin özel sektör için ayrı sunulmasını ve akaryakıt farkı için yüzde 30 oranında zam yapılmasını, aralık ayında tam bilete yapılan yüzde 36’lık zamma dava açıldığı için İBB’nin verdiği toplu ulaşıma yapılacak zam için mahkeme kararının beklenmesini istedi.
Esnafın akaryakıtla ilgili en azından takviye edilmesi konusunda olumlu görüş bildiren Yücel, “Ama dava devam ederken biz tam elektronik bilete sıcak bakmıyoruz. Bir önceki toplu taşımaya yapılan zam ciddi bir zamdı. İnsanların alım gücü belli. Elbette özel sektör temsilcileriyle ilgili bir şey demiyorum. İETT’nin 5,5 liraya taşıdığı yeri bir minibüsçü şu anda 3,75’e taşıyor. Özel sektör bunu yapıyor, öbür taraf niye yapamıyor? O da ayrıntı” dedi.
‘MALİYETİMİZ YOLCU BAŞINA 12 LİRAYI AŞMIŞ DURUMDA’
İETT Genel Müdürü Alper Bilgili, son aylarda akaryakıt fiyatlarındaki artış yüzünden İETT kurumunun maliyetlerinde ciddi bir artış gerçekleştiğini kaydederek, “Son zamdan bu yana kurumumuz bütçesine ek yükü 2,5 milyar lira düzeyindedir Toplam akaryakıt giderlerimize baktığımızda da bunun yaklaşık 1 milyar lirasının ÖTV ve KDV’den oluştuğunu görüyoruz” diye konuştu.
Tam bilet ücretinin şu anda 5,5 lira olduğunu, indirimli ve ücretsiz yolculardan dolayı ortalama gelirlerinin 3,5 lira seviyelerinde olduğunu dile getiren Bilgili, “Oysa maliyetimiz yolcu başına 12 lirayı aşmış durumda. Dolayısıyla aradaki 10 liraya yakın farkı belediye bütçemizden karşılıyoruz. Bu da İstanbul ulaşımının yüzde 60’ını gerçekleştiren İETT ve Halk Otobüslerini beraber düşündüğümüzde yıllık belediye bütçemize 10 milyar liraya yakın bütçe oluşturacak” dedi.
Akaryakıt zamlarının kurum ve belediye tarafından karşılanabileceği ölçeği geçtiğini vurgulayan Bilgili, ellerinde olmayan maliyet artışlarının bir kısmını yolculara yansıtmanın zorunlu hale geldiğini kaydetti.
‘ZAM DEMEK UYGUN DEĞİL’
Türkiye Şoförler Federasyonu Temsilcisi ve İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Eyup Aksu da 24 Aralık’ta ulaşım sektörüne zam yapıldığını hatırlatarak, “Yani tarife değişikliği yapılmıştı. Zam demek uygun değil, çünkü vatandaşımızı da düşünmek lazım. Yarın itibarıyla 3 ay oluyor. Hiçbirimiz hayatımızda böyle bir anormal bir artış görmedik” dedi.
Global sıkıntıların Türkiye ve bütün Avrupa ülkelerine yansıdığına dikkati çeken Aksu, şöyle devam etti:
“Bütün ülkeler ekonomik sıkıntı içerisinde ve Türkiye’ye de yansımaları var. Dünyada petrol varil fiyatları oralarda da buna yakın seviyelerde yükseldi. Tabii ki esnaf odası olarak veya ulaşım camiası olarak biz de vatandaşı düşünerek, zam talebi zor oluyor. Fakat bizim de sürdürebilirliğimiz lazım. Bizim bu artışı istememiz, zaruret ve mecburiyet haline geldi. Esnafımız gerçekten ekonomik anlamda mağdur. Araçların bir kısmı çalışmıyor, şoförler, araçları bırakmaya başladılar. Yakıttan kaynaklı sıkıntılar var. Akaryakıt, dolar yükselirse peynir de ev eşyası da yükseliyor. Biz de esnaf grubu olarak bundan etkileniyoruz. Biz burada yakıt farkı istiyoruz. Kim bilirdi ki dünyada petrol fiyatları yüzde 100 artacak ve Türkiye’ye de yansıması olacak, biz 3 ay sonra bunu konuşacağız? Maalesef bunu kimse öngöremezdi. Biz akaryakıt fiyatının farkını isteyerek talebimizi yineliyoruz. Zam ismini kullanmak istemiyoruz.”
İBB Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan da şu anki bilet fiyatlarının akaryakıt fiyatlarını karşılayamaz durumda olduğunu dile getirerek, “Bu düşünce yapısını biz daha önce de görmüştük. Dava konusu da oradan ortaya çıktı. İBB’ye ücret düzenlemesi, zam daha az yapalım ya da yapmayalım, ama esnafa yapalım görüşü o zaman da vardı. Bunun çok samimi olduğunu düşünmüyoruz. Aynı şekilde İBB’deki işletmeler de bundan etkileniyorlar. Dolayısıyla aynı oranda zam yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Bunun farklı bir yöntemle yapılmasını kabul etmeyeceğimizi şimdiden söylüyoruz” diye konuştu.
ONGUN: TEK AMAÇ İBB VE İETT’Yİ BATIRMAK
İBB tekliflerinin reddedilmesine sosyal medya hesabından bir paylaşımda bulunarak tepki gösteren İBB Sözcüsü Murat Ongun, “İBB, 10 milyar TL sübvanse yapıyor ama toplu taşımada yolcu ücreti akaryakıtı bile karşılayamaz hale geldi. Tek amaç İBB ve İETT’yi batırmak” ifadelerini kullandı.
Ongun, şunları söyledi: “Akaryakıta tarihte görülmemiş zam yapıldı. İBB, 10 milyar TL sübvanse yapıyor ama toplu taşımada yolcu ücreti akaryakıtı bile karşılayamaz hale geldi. Türkiye’nin tüm büyükşehirlerindeki UKOME’lerden zam kararı çıktı. İstanbul’da ise engellendi. Tek amaç İBB ve İETT’yi batırmak.”
