Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

Dersim katliamı: “Derenin içi insan leşleriyle dolu olduğundan, susuzluktan öldük”

by aktifhabercom
December 1, 2019
Dersim katliamı: “Derenin içi insan leşleriyle dolu olduğundan, susuzluktan öldük”
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Çalışmalarını Almanya’da sürdüren tarihçi Zeynep Türkyılmaz Dersim’de 1938’te yaşanalara dair önemli bir belgeyi paylaştı. Harekata katılan bir askerin günlüğüne yazdığı notlar 1938’te neler yaşandığını gözler önüne seriyor.

İsmi Yusuf Kenan Akım olan askerin 1938 yılına ait bazı günlük notları şöyle;

“16 Ağustos

Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

LeMan’a karikatür soruşturmasında karikatürist Doğan Pehlevan’ın da arasında bulunduğu 4 kişi tutuklandı

LeMan’a karikatür soruşturmasında karikatürist Doğan Pehlevan’ın da arasında bulunduğu 4 kişi tutuklandı

July 2, 2025
5k
Deprem Bursa’yı yine vurdu

Deprem Bursa’yı yine vurdu

July 2, 2025
5.1k

Bu gece de Ziyaret Tepesinde arkadan kuvvet bekliyoruz. Aç kaldık, mağaralara girdik. Kürtlerin bıraktığı darı undan dürüm yaparak yedik. Burası çok soğuk, kar diz boyu.

“3 Eylül

Cevizli ilerisindeyiz.

Gece saat 12de çadırlarımızı sökerek Pertek’ten hareket ettik. Sabaha kadar yol yürüdük. Nihayet saat 7de bir su kenarında konakladık. Fakat derenin içi insan leşleriyle dolu olduğundan, susuzluktan öldük. O kadar yürümüşüz ki ayakta duracak kuvvetim yok. Ya Rab sen kurtar bizi buralardan…”


Ajandada yer alan bu fotoğraftaki kişinin Yusuf Kenan Akım olduğu tahmin ediliyor

“5 Eylül

Bu gece Hozat’ta kaldık yine. X— onu rüyamda gördüm. Toprak üstünde yatmaya o kadar alışmışız ki, görüyorsunuz rüya bile görüyoruz.
Bugün başefendi ile birlikte Hozat’ta hamama girdik. Birkaç gündür çok harab olmuştuk. Hamamda bütün yorgunluğumuz çıktı.”

“7 Eylül

Sabah erkenden ormandan hareket ettik, bir köye geldik. Bütün asker köyü talan etti. Bal peteklerine girmişler, çoğunun yüzünü, burnunu ve her tarafını arılar sokarak şişirmiş. Hasta bir vaziyetteler. İkindiye doğru bir dağ eteğinde çantalarımızı bıraktırdılar ve dağa tırmandırdılar. Sabaha kadar da sıradağ tepelerini bekledik. Hepimiz uykusuzuz. Dere içinden koyun sürüsü ve insan kümeleri görülüyor. Sabahı bekliyoruz. Çok susuz kaldık.”

“9 Eylül

Ah bugün İzmir’de olsaydım. Halbuki dağ başında Kürtlerle uğraşıyoruz.
Hep o…. X
Bugün de dağları ormanları tarayarak ovaya geldik. Bizim bölük Şam Uşaklarının başı olan Şeytan Ali’nin kafasını ve bir çok daha insan öldürerek hepsinin kafasını getirdi. Şimdi bizim bölük çok gözde, bütün zabıtlar kahraman bölük diyorlar. Ali Galip Paşa bizim bölüğün gözlerinden öptüğünü telefonla söyledi. Geceyi Ovacık’ın bir saat ilerisinde geçirdik. Yine çok yorgunuz….”

“10 Eylül
Bugün dağlar ormanlar tarandı. Bizim bölük, azılılardan birisinin kellesini getirdi. Başka bir bölük de Seyithan’ın kafasını getirdi. Bizim bölükte Ruşen isminde er var. Bütün kafaları o kesiyor.
Buralarda çok sefil kaldık…”

“11 Eylül

Bugün de dağları tarıyoruz. İnsan leşlerinden derelere girilmiyor. Burası o kadar soğuk ki adeta donuyoruz. Gece herkes of anam diye ağlıyor. Dünyanın en büyük cefasını biz çekiyoruz. Bu günlerimde hep seni düşünüyorum X, hep seni.”

“12 Eylül

Bu sabah erkenden kalktık. Yine dağlarda tarama harekâtı yapıyoruz. Her gün kafa kesmekle uğraşıyoruz…..yan yazı: Bugün arkadaşlar yağ bulmuşlar, pirinç aldık, güzel bir pilav yapıp arkadaşlarla yedik.”
2. yan yazı: Artık insanlıktan çıktık, çok perişan olduk.”

“15 Eylül

Yan yazı:

Bu gün Söğütlü köyünü taradık. Şüpheli insanları topladık. Koç Uşağının ele başısı olan İbrahim ağayı bugün dere içinde kurşunla öldürdük…”

Tarihçi Zeynep Türkyılmaz Agos Gazetesi’nden yayınlanan günlükle ilgili şu tespitleri yapıyor:

“Dersim Soykırımı’nı şu ana kadar göremediğimiz bir açıdan anlatan bu vurucu satırlar, Atatürk Kitaplığı’nın yakın zamanda internet üzerinden kullanıma açtığı dijital kaynaklar arasında bulunan, 1938 yılına ait bir hatırattan alınma. Zorunlu askerliğini yapmakta olan bir asker tarafından, bizim kuşağın Ece Ajandası diye bildiği, eski adıyla Ece muhtıra defterine 27 Temmuz ile 25 Eylül arasında Osmanlıca yazılmış notlardan sadece birisi. Bazen bir, bazense birkaç farklı seferde çabucak karalanan, ancak her gün düzenli olarak tutulan bu hatırat, Dersim’de yaşanan vahşeti ilk defa emir komuta zinciri içindeki uygulayıcılarının perspektifinden, araya zaman girmeden, sıcağı sıcağına anlatıyor.
9 Ocak günü yazılan, “Çok canım sıkılıyor biraz sokağa çıktım,” sözleriyle başlıyor bu günlük notlar. Ondan önceki birkaç sayfa yırtılmış gibi görünüyor, ancak kim tarafından ve ne sebeple yırtıldığı muğlak. Kesin olmasa da isminin Yusuf Kenan Akım olduğunu tahmin ettiğimiz bu Samsunlu gencin ne mesleğini, ne eğitimini ne de neyi sevip sevmediğini biliyoruz. Annesi babası kardeşleri ve birkaç iyi arkadaşı olduğunu öğreniyoruz notlardan. Hatıralar askere gitmeyi beklerken geçirdiği, boş zamanın bol olduğu bir dönemde başlıyor. Ara sıra sinemaya ve konsere gittiğini, roman okuduğunu, arkadaşlarına, akrabalarına ille de sevgilisi Nedime’ye bol bol mektup ve kart gönderdiğini biliyoruz. Kendine dair son derece az detay barındıran bu hatırata, yazarının Nedime adlı bir kadına olan yoğun, şüpheci ve bazen de saplantılı aşk, damgasını vuruyor. Hemen her gün en az bir kez, ‘Nedimem’, bazen de kod adıyla ‘X’, ya da ‘hain’ diye seslendiği sevgilisine özlemini, hasretini, kızgınlığını, öfkesini, ve şüphesini not ediyor. Belki de bu hatıratın başından sonuna kadar, hiçbir koşulda unutulmayan, değişmeyen tek şey Nedime’ye duyduğu yoğun hisleri ifade etme ihtiyacı ve ondan gelen ya da gelmeyen cevabın yarattığı ruh halinin kaydı.

YAZININ TAMAMI İÇİN TIKLAYIN

ShareTweet
Previous Post

Hakan Albayrak ve Etyen Mahçupyan, Davutoğlu’nun partisinde

Next Post

Haluk Levent: “Fatma Görmez gittikçe iyileşiyor; bizi çok umutlandırdı”

İLGİLİHABERLER

LeMan’a karikatür soruşturmasında karikatürist Doğan Pehlevan’ın da arasında bulunduğu 4 kişi tutuklandı
GÜNDEM

LeMan’a karikatür soruşturmasında karikatürist Doğan Pehlevan’ın da arasında bulunduğu 4 kişi tutuklandı

July 2, 2025
5k
Deprem Bursa’yı yine vurdu
GÜNDEM

Deprem Bursa’yı yine vurdu

July 2, 2025
5.1k
Tunç Soyer: Emin olun ki başınızı öne eğdirecek hiçbir şey yapmadık
GÜNDEM

Tunç Soyer: Emin olun ki başınızı öne eğdirecek hiçbir şey yapmadık

July 2, 2025
5k
Cezası Yargıtay tarafından üç gün önce bozulan Esen Savaş, bu kararı öğrenemeden son yolculuğuna uğurlandı
GÜNDEM

Cezası Yargıtay tarafından üç gün önce bozulan Esen Savaş, bu kararı öğrenemeden son yolculuğuna uğurlandı

July 2, 2025
5.1k
Madımak Katliamı’nın 32. yılı: 2 Temmuz 1993’te neler yaşandı?
GÜNDEM

Madımak Katliamı’nın 32. yılı: 2 Temmuz 1993’te neler yaşandı?

July 2, 2025
5k
Yangın çıkan Hatay Karaali’de vatandaşlar: Depremde de çok mağdur olduk, ikinci sınıf muamele görmek istemiyoruz
GÜNDEM

Yangın çıkan Hatay Karaali’de vatandaşlar: Depremde de çok mağdur olduk, ikinci sınıf muamele görmek istemiyoruz

July 1, 2025
5.1k
Daha Fazla Haber
Karısına ütüyle işkence yaptı

Karısına ütüyle işkence yaptı

July 2, 2025
5.1k
İzmir Büyükşehir operasyonu: AKP’li Osman Gökçek’in sözleri ihbar kabul edilmiş

İzmir Büyükşehir operasyonu: AKP’li Osman Gökçek’in sözleri ihbar kabul edilmiş

July 2, 2025
5k
Erdoğan konuşurken pankart açan işçiye iki ayrı dava

Erdoğan konuşurken pankart açan işçiye iki ayrı dava

July 2, 2025
5k
LeMan, Madımak’ı andı: ‘Sen yanmazsan ben yakmazsam…’

LeMan, Madımak’ı andı: ‘Sen yanmazsan ben yakmazsam…’

July 2, 2025
5k
Yavuz Değirmenci: Muhammed Yakut’un ölümüyle ilgili yeni bilgiler suikast şüphesini çok güçlendiriyor

Yavuz Değirmenci: Muhammed Yakut’un ölümüyle ilgili yeni bilgiler suikast şüphesini çok güçlendiriyor

July 2, 2025
5.1k
Deprem Bursa’yı yine vurdu

Deprem Bursa’yı yine vurdu

July 2, 2025
5.1k
Gözaltına alındığı soruşturmadan daha önce beraat etmiş

Gözaltına alındığı soruşturmadan daha önce beraat etmiş

July 2, 2025
5k
Yıllar sonra bir ilk: Öcalan’a ‘siyasetçi, gazeteci ve aktivist’ ziyareti

Yıllar sonra bir ilk: Öcalan’a ‘siyasetçi, gazeteci ve aktivist’ ziyareti

July 2, 2025
5k
Polat çifti, kayyımı mahkemeye verdi ve tazminat istedi

Polat çifti, kayyımı mahkemeye verdi ve tazminat istedi

July 2, 2025
5k
Bir zamanlar Ülker’in ortağıydı: Çikolata devi iflasla karşı karşıya

Bir zamanlar Ülker’in ortağıydı: Çikolata devi iflasla karşı karşıya

July 2, 2025
5.1k
Doğalgaza zam yüzde 38’miş

Doğalgaza zam yüzde 38’miş

July 2, 2025
5k
Gökçek lüks konut davasını kaybetti: Davayı kaybettim

Gökçek lüks konut davasını kaybetti: Davayı kaybettim

July 2, 2025
5.1k
Tunç Soyer: Emin olun ki başınızı öne eğdirecek hiçbir şey yapmadık

Tunç Soyer: Emin olun ki başınızı öne eğdirecek hiçbir şey yapmadık

July 2, 2025
5k
Islak termometre sıcaklığı nedir ve neden önemli?

Islak termometre sıcaklığı nedir ve neden önemli?

July 2, 2025
5k
Yunanistan cruise gemilerinden yolcu başına 20 avro almaya başladı

Yunanistan cruise gemilerinden yolcu başına 20 avro almaya başladı

July 2, 2025
5.1k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.