Danıştay’ın Ayasofya’nın müze yapılmasına ilişkin kararnamenin iptali kararına konu olan davayı açan dernek başkanının, iki yıl önce Ayasofya’nın ibadete açılması istemine ilişkin bireysel başvurusunun Anayasa Mahkemesi’nde reddedildiği ortaya çıktı.
Danıştay 10. Dairesi’nin Ayasofya’nın müze yapılmasına ilişkin kararnamenin iptali kararı hala gündemdeki yerini koruyor. Danıştay’a davayı açan Sürekli Vakıflar, Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği Başkanı İsmail Kandemir’in, Ayasofya’nın ibadete açılması istemine ilişkin bireysel başvurusunun 2018’de Anayasa Mahkemesi’nce (AYM) reddedildiği ortaya çıktı. Kandemir’İn başvurusu, “kişi bakımından yetkisizlik” nedeniyle kabul edilemez bulundu.
YILDA BİR GÜN İBADETE AÇILMASINI TALEP ETTİ
Cumhuriyet’ten Işık Kansu’nun haberine göre emekli matematik öğretmeni İsmail Kandemir, Ayasofya Müzesi’nin namaz kılınması için yılda bir gün ibadete açılması istemiyle idareye yaptığı başvurulardan olumsuz cevap alınca, derneği adına AYM’ye bireysel başvuruda bulundu. Başvuruda, Ayasofya Müzesi’nde namaz kılma izni verilmemesine gerekçe gösterilen Ayasofya’yı müzeye çeviren 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının “temel haklara yönelik müdahalenin kanunilik koşulunu sağlamadığını” ileri sürdü ve din ve vicdan özgürlüğünün ihlal edildiğini savladı.
DERNEK TÜZEL KİŞİLİĞİ ETKİLENMEDİĞİ İÇİN KABUL EDİLEMEZ BULUNDU
Başvuruda ayrıca, müze olarak kullanılan bazı eski kiliselerde başka din mensuplarına ibadet etmek için kolaylık sağlanırken Ayasofya Müzesi’nde namaz kılınması için aynı kolaylığın gösterilmemesi nedeniyle ayrımcılık yasağının ihlal edildiği de gündeme getirildi. AYM, 13 Eylül 2018’de verdiği kararında, din özgürlüğünün ihlal edildiği yönündeki iddialar bakımından ihlale neden olduğu ileri sürülen kamusal işlem ya da eylemden başvurucu derneğin tüzel kişiliğinin etkilenmediği gerekçesiyle yapılan bireysel başvuruyu yetkisizlik nedeniyle kabul edilemezlik hükmüne vardı.
