TBMM’de oluşturulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu üçüncü kez bir araya geldi. Gündemde PKK’nın silah bırakmasının tamamlanmasının ardından terör örgütü üyeleri için nasıl bir yasa çıkartılacağı ile ilgili tartışmalar var.
Komisyon, İmralı’da cezaevindeki PKK lideri Abdullah Öcalan ile başlatılan yeni süreç kapsamında örgütün kendini feshetmesi ve silah bırakmaya başlamasının ardından örgüt üyelerinin eve dönüşü için yasal düzenlemelerin hazırlanması için oluşturulmuştu.
Bu komisyon yasayla oluşturulmadığı ve ihtisas komisyonu olmadığı için kendisi yasa teklifi sunamıyor. Ancak hazırlıklarını yaptığı yasal düzenlemelerin TBMM Ekim ayında açılmasının ardından ilgili ihtisas komisyonlarına sunulması ve ardından normal yasa yapım işleyişi takip edilmesi öngörülüyor.
Komisyonda bugün yasal düzenlemelerin yanı sıra oturumlara davet edilerek dinlenecek kesimlerin ve kişilerin de gündemde olması bekleniyor.
Çalışma süresi Aralık 2025’e kadar olarak belirlenen komisyonun takviminin 1-2 ay daha uzatılması da mümkün.
Gündemde hangi yasa hazırlıkları var?
TBMM’de saat 14.00’te başlayan komisyonun üçüncü buluşmasında PKK üyelerinin eve dönüşü için gerekli olan yasaların ön hazırlıkları var.
Toplantı öncesinde basına yansıyan bazı haberlerde iktidarın müstakil bir yasa hazırlığı içinde olduğu belirtilirken, edinilen bilgiye göre komisyon üyesi eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül süreç ortaya çıktıktan sonra uzun süredir bu tür bir yasanın hazırlığını yapıyordu.
Ancak iktidarın hazırlık teklifinin komisyonun ilk dönemlerinde değil sonlarına doğru komisyon gündemine sunulması bekleniyor. Edinilen bilgiye göre iktidarın hazırlıklarının temelinde “PKK’ya ve üyelerine özel bir yasa çıkartılması” düşüncesi yatıyor.
Bu arada AKP Grup Başkanı Abdullah Güler tarafından komisyon gündemine dair yapılan tek taraflı açıklamalara ve basına verilen bilgilere CHP Genel Başkanı Özgür Özel’den tepki geldi.
Özel, “Bu komisyon hiçbir partinin komisyonu değildir, bunu anlamayan tek kişi Abdullah Güler. Abdullah Güler, komisyonu sürekli AKP’nin gibi görüyor. Bu komisyonu milletin, bir partinin komisyonu haline getirmeye çalışan tek başına o komisyonda oturur” ifadelerini kullandı.
DEM Parti de uzun zamandır sürdürdüğü ve zaman zaman iktidara görüşmelerde ilettiği gereklilikleri ve hazırlıkları komisyon gündemine getirmeyi planlıyor.
İlk oturumda neler konuşuldu?
Komisyonun ilk oturumunda yapılan konuşmalarda muhalefet milletvekillerinden iktidara bazı konulara dair itirazlar gelirken, MHP de infaz hukuku eleştirisi yaptı.
TİP Milletvekili Ahmet Şık iktidarın ve MHP’nin somut yasa önerilerini hala bilemediklerini ve bunun şeffaflık ilkesine aykırı olduğunu söyleyerek, yasa düzenlemelerini basına sızdırılan haberlerden öğrenmek istemediklerini kaydetti. Şık, “İktidarın teklifini şeffaf şekilde öğrenirsek o ihtiyaca göre hangi kişilerin ve kurumların dinlenmesini önereceğiz, böylelikle vakit kaybının önüne geçilebilir” dedi.
EMEK Partisi’nden İskender Bayhan da kapalı toplantıların bile sonuçlarının uygun şekilde kamuoyu ile paylaşılabilmesinin toplumu ikna etmek için “kaçınılmaz olduğunu” söyleyerek, komisyonun belirleyeceği ortak basın toplantıları ile sonuçların açıklanmasını önerdi.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş bu sözler üzerine muhalefet üyelerine hitaben “kendinizi iktidar gibi görün ve tekliflerinizi ona göre geliştirin” diye konuştu.
MHP’li Yıldız: Türkiye’de infaz hukuku “yamalı bohçaya dönüştü”
MHP’li Feti Yıldız partisi adına söz alarak, infaz uygulamaları ile ilgili konuştu. Türkiye’de tutuklu sayısının 420 bini geçtiğini belirten Yıldız, “Tutuklama çok ağır bir tedbirdir. Ancak masumiyet karinesini hiçbir zaman ortadan kaldırmaz. Geçici ve bir araç olduğunu tekrar tekrar söylemeye gerek yok” diye konuştu.
Yıldız, Türkiye’de infaz hukukunun “yamalı bohçaya dönüştüğünü” belirterek, bu nedenle kamuoyunda sisteme güvenin de azaldığını kaydetti. Komisyonda yapılması gereken acil işlemlerden birinin bu aksaklıkları düzeltmek olduğunu söyleyen Yıldız, 45 bin kişinin infaz sistemindeki haksızlıklar nedeniyle mağdur durumda olduğunu belirtti.
DEM Parti adına söz alan Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, ülkede demokrasi, eşitlik ve özgürlük sorunları olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
“Tüm sorun alanlarının hepsini Kürt sorununun çözümü meselesinin önüne koyduğumuzda günün sonunda karlı mı çıkarız, yani demokrasiyi ilerletebilir miyiz? Yoksa tüm bu sorunları da çözemediğimiz gibi Kürt sorununun çözümünde bir arpa boyu yol almış mı oluruz?”
“Bu komisyon her şeyi konuşamaz, her sorunu çözemez” diyen Koçyiğit, “Her birimiz toplumdaki basınçlar, partisel çıkarlar ve öncelikler nedeniyle bu koltuklarda oturursak tarih karşısında suçlu oluruz ve hepimiz bu sürecin altında kalırız” ifadelerini kullandı. Koçyiğit bu nedenle komisyon için bir yöntem tartışması ve öncelik sıralaması yapılarak, 1 Ekim’e kadar bir çalışma takvimi hazırlanmasını önerdi.
AKP adına konuşan Abdülhamit Gül ise bu komisyonun “anayasa hazırlayacak bir anayasa yapım komisyonu ya da tüm kanunları ele alacak bir adalet komisyonu olmadığını” söyleyerek, burada ortaklaşarak bir yol haritası çizmek istediklerini belirtti.
Konuşmasında pek çok kez “terörsüz Türkiye” vurgusu yapan Gül, sadece PKK’nın değil örgütün tüm unsurlarının ortadan kalkması ve silah bırakması gerektiğini kaydetti. Gül, “Suriye’de terörün farklı isimler altında kendisini sürdürdüğünü ve buna izin veremeyeceklerini” de söyleyerek, “Emperyalistlerin ya da Siyonistlerin dayattığı modellerin bölgeyi uçuruma sürükleyeceğini” de kaydetti.
Komisyona üç yeni üye katıldı
Öte yandan komisyona katılmayacağını açıklayan İYİ Parti’ye ayrılan üyelikler AKP, CHP ve DEM Parti arasında paylaştırıldı.
Partilerin isim bildirmeleri üzerine bugünkü toplantı yeni isimlerle 51 üye üzerinden yapıldı.
Yeni üyeler AKP’den Denizli Milletvekili Cahit Özkan, CHP’den Ankara Milletvekili Umut Akdoğan ve DEM Parti’den İstanbul Milletvekili Celal Fırat oldu.
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu, kendilerine düşen 3 üyeliğin diğer partiler arasında paylaştırılması kararına tepki göstererek sosyal medya hesabından şunları söyledi:
“Katılmayacağımızı gerekçeleriyle bildirdiğimiz komisyon çalışmaları ile ilgili olarak partimize tahsis edilen üyeliklerin, bizzat Sayın Numan Kurtulmuş tarafından başka siyasi partilere dağıtılmak istenmesi keyfiliğin ve hukuksuzluğun zirvesidir. Sayın Kurtulmuş’a sormak isterim: Önümüzdeki dönem içerisinde, şayet bir başka parti komisyondan çekilmeye karar verirse, onun üyeliklerini de diğer partilere dağıtacak mısınız? Yoksa, ‘hayır öyle bir şey olmayacak’ diye düşünüp, kendi inisiyatifinize göre nitelikli çoğunluk ayarlaması mı yapıyorsunuz? Hadi siz bunu yapıyorsunuz da muhalefet partileri bu tuzağa nasıl düşüyorlar?”
