33 yaşındaki Suriyeli Abu Muhammed (takma isim), bu paralı askerlerden biri. Yaklaşık 10 yıl susuz ve tuvaletsiz çadırlarda kalarak Başar Esad’a karşı savaşan Türkiye destekli gruplarda paralı askerlik yapmış. Maaşı 50 dolardan azmış (yaklaşık 1600 lira).
Ama Türkiye’deki bir işverenden yeni bir teklif almış ve şimdi Nijer’de paralı askerlik yapacak: Ayda 1500 dolar (yaklaşık 50 bin lira) kazanacak.
Ölürse, ailesi 50 bin dolar (yaklaşık 1 milyon 650 bin lira) tazminat alacak.
Batı Afrika’nın Sahel bölgesinde cihatçı gruplar nedeniyle çatışmalar aldı başını gitti. Nijer ve komşuları Mali ve Burkina Faso da etkilendi. Öyle ki üç ülkede son yıllarda askeri darbeler oldu. Nijer’in seçimle gelen cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum geçen yıl devrildi ve yerine geçen cunta rejimi Batı’yla ilişkileri kesti.
Binden fazla paralı asker
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre Aralık 2023’ten beri 1000’den fazla Suriyeli savaşçı Türkiye üzerinden Nijer’e paralı asker gitti.
Suriye’de Muhammed gibi daha birçok kişi Nijer’e gitmek istiyor. 50 dolar ve kötü koşullardan kurtulabilmek için…
Giderlerse tek kural var: Türkiye’nin projelerini ve ticari çıkarlarını korumak.
Bölgede Rusya’nın paralı askerleri de cihatçı gruplara karşı savaşıyor.
Diken’in BBC’den aktardığına göre Türkiye’nin Nijer’deki faaliyetlerini anlattığı kısım şöyle:
* Türkiye bölgedeki siyasi nüfuzunu ve ticari faaliyetlerini genişletti. Nijer’in militan cihatçı gruplarla savaşına destek olmak için drone satıyor. Aynı zamanda ülkenin altın, uranyum, demir cevheri gibi doğal kaynaklarını çıkarıyor.
*Suriyeliler Nijer-Mali-Burkina Faso sınır üçgeninde Rus komutasında militan cihatçı gruplarla savaşıyor.
*Konuştuklarımız seyahat ve lojistik işleriyle Uluslararası Savunma Danışmanlık Şirketi’nin (SADAT) ilgilendiğini söyledi. Hatta Muhammed, beş yıl önce Libya’da yaptığı altı aylık paralı askerliğini de SADAT’ın ayarladığını söylüyor. SOHR de işin içinde SADAT’ın bulunduğunu aktardı. Ama SADAT yalanladı: “Hiçbir gerçekliği yok. Nijer’de herhangi bir faaliyet yürütmüyoruz.“
*BBC, Türkiye Dışişleri Bakanlığı’na da görüş sordu ama yanıt alamadı.
*Türkiye, Suriyeli savaşçıları yurt dışına yollamakla ilk kez suçlanmıyor. ABD Savunma Bakanlığı’nın bir raporu dahil, çok sayıda rapor Libya’da Türkiye destekli Suriyeli paralı askerler belgelemişti. Türkiye daha önce Suriyeli savaşçıların Libya’da bulunduğunu kabul etmiş ama onları paralı asker olarak gönderdiğini reddetmişti. Ankara, Kafkaslar’daki Dağlık Karabağ bölgesine Suriyeli paralı askerler konuşlandırdığı iddiasını da yalanlıyor.
