İstanbul ve Türkiye’nin çoğu yerinde inşaat çalışmaları hız kesmeden devam ediyor. İşçiler sözün tam anlamıyla zorla çalıştırılıyor.
Korona virüse karşı dünyada alınan önlemlerin başında sokağa çıkmamak geliyor. Çoğunluk için bu önlemi uygulamak mümkün değil. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın “Evde kal” diyerek insanları tedbire çağırmasının maalesef pratikte bir karşılığı yok. İnşaat işçileri, kağıt toplayıcıları, market çalışanları, kargo çalışanları velhasıl çoğunluğu oluşturan yoksullar aç kalmamak için işlerine gitmek zorundalar. Filiz Gazi’nin Gazete Duvar’da yayınlanan haberi şöyle:
AKM inşaatında çalışan E. İ’yle konuştuğumuzda işten çıkarılma işlemleri yapılıyordu. Niçin? “Sendika temsilcisi olarak arkadaşlarım adına konuştuğum için işten çıkarılıyorum” diyerek yanıtlıyor.
‘DUAYLA İMANLA ALIYORUZ ÖNLEMLERİ, NASIL OLACAKSA?’
E. İ., AKM şantiyesinde çalışanların çoğunun yaşının 45- 50 olduğunu belirtiyor. Gelinen noktayı şu sözlerle anlatıyor: “Burası devlet tarafından yapılıyor. Ee devlet de benim. Vergi veriyorum. Burayı da ben yapıyorum. Duayla imanla alıyoruz önlemleri. Nasıl olacaksa… İnan, elimizden geldiği kadar hijyenik olmaya çalışıyoruz. Fayda etmiyor. Biz demiyoruz burası dursun ama bize bir imkan sağlansın. Eve gideyim, tamam. 1 ay sonra çıldırmayacak mıyım? Kapıma elektrikçi gelecek. O gelecek, bu gelecek. Yıllarca vergi veriyorum demek ki bir anlamı yokmuş. Yol yaptı, cami yaptı diye hayatım göğe mi erdi? Yok.”
‘BİRİ FENALAŞTI, APAR TOPAR GÖTÜRDÜLER’
E.İ. “Tahminimce çoğu kişi hasta burda” diyor ve 3 gün önce 50 yaşlarında bir işçinin nefes darlığıdan fenalaştığını anlatıyor: “Apar topar götürdüler. Kronik rahatsızlığı falan var dediler. Hiçbir açıklama yapmadılar. Bundan sonra çalışmama kararı aldık. Birilerimiz ‘Ölelim mi’ dedi, birilerimiz ‘Aç mı kalalım’ dedi. Ne yapalım? Aç kalmayalım tamam da pisipisine ölelim mi? Ben artık kendimi düşünmüyorum. Annem hasta. Şimdi işten çıkarılıyorum. Eve gidemem. 3 aydır burada çalışıyorum. Nereden bileyim belki hastalığa kapılmışım. Anneme babama mı bulaştırayım? Adalet bu mu? Böyle bir alçaklığa bir insan göz yumamaz.”
İşçiler adına konuşan E.İ ve arkadaşı hakkında işten çıkartma kararı verilince diğer işçiler çalışmaya devam etmek zorunda kalmış.
‘BUNLAR SORSAN MODERN İNSANLAR’
E. İ. verilen yemeklerin de sağlıksız olduğunu paylaşıyor: “Mühendis geliyor. Master yapmış modern insan ya… Ailesiyle porselen tabakta yemek yiyor. Bana diyor ki, bunlar çok sağlıklı. Sen bana gelip de hijyenik olmayan plastik tabakta kahvaltı veriyorsun, en ucuz zeytini alıyorsun, en pis kaşarı alıyorsun, yemekhanede çalışan bir işçiyi beş tane ayrı işte çalıştırıyorsun. Önlem alın diyoruz. Bu insanlar farkında değil mi? Görmüyor mu? Masada bardak yok, git musluktan iç, kafana dik der misin? Bunlar sorsan modern insanlar. Bu da aynı öyledir. Öyle yaşıyorsan burada çalışan insan için de aynı hijyeni düşünmen lazım. İnsanın kalbinin, vicdanının olması lazım.”
‘İŞÇİLER HİÇBİR HAKLARI ÖDENMEDEN İŞTEN ÇIKARILIYOR’
İnşaat- İş Sendikası, Örgütlenme Sekreteri Yunus Özgür, hemen bütün inşaat şantiyelerinde benzer şeylerin yaşandığını paylaşıyor: “Şantiyelerde üretimler devam ediyor. Hijyen kuralları uygulanmıyor. Denetim yok. Birçok şantiyede işçi arkadaşlarımız işten çıkartılıyor. Hiçbir hakları verilmiyor. İhbar, kıdem hatta birçoğunun ücretini bile vermeden, bir ay sonra iki ay sonra yatıracağız deyip gönderiyorlar. AKM’de 30 kişi işten çıkarıldı. Hiçbir hakları ödenmedi.”
